Erdoğan ile Çipras'tan Lozan restleşmesi

Erdoğan, Atina ziyaretinde Yunan mevkidaşı Prokopis Pavlopulos'la olduğu gibi Başbakan Aleksis Çipras'la da Lozan Anlaşması konusunda tartışma yaşadı. Erdoğan'ın Lozan Anlaşması'nın güncellenmesi talebini, Çipras da reddetti. Gergin geçen ortak basın toplantısında Çipras'ın açıklamalarından satır başları şöyle:

'TÜRKİYE'NİN İHLALLERİ SONA ERMELİ'

'Karşılıklı saygı çerçevesinde kışkırtmalarda bulunmadan konuşulması' çağrısı yapan Çipras, ilişkilerin modernleşmesi ve iki halkın ihtiyaçlarını karşılaması gerektiğini belirtirken ''Bu modernleştirme sadece Lozan Anlaşması'na kati saygı çerçevesinde gerçekleştirilebilir. Bu anlaşmanın yeniden yapılandırılması söz konusu olamaz. Bunu açık ve net söylüyorum'' vurgusu yaptı. Erdoğan ile açık, net konuştuklarını, anlaşmazlıkların arkasına gizlenmediklerini söyleyip ''Ege'deki gerginlikten bahsettik. Türkiye'nin bölgedeki ihlallerinin sona ermesini söyledim'' diye çıkıştı. Ege'deki gerginliklerin azaltılması için güven arttırıcı önlemlerin artırılamasında mutabık kaldıklarını aktardı.

'KIBRIS'DA YABANCI ASKER OLMAMALI'

Kıbrıs'la ilgili ''Adil çözüm bulunmasının önemini görüştük. Bu çerçevede yabancı askerlerin olmayacağı bir Kıbrıs Cumhuriyeti'nin olması gerektiğini söyledim'' çıkışını yapan Çipras, AB'nin Türkiye ile yaptığı göçmen anlaşmasıyla Ege'de ölümlerin önüne geçildiğini belirtti. Türkiye'nin AB üyeliğine desteğini ''Avrupa'ya yönelen demokratik bir Türkiye'yi Yunanistan'ın destekleyeceğini söyledim'' diye teyit eden Çipras, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türkiye'den Yunanistan'a kaçanlarla ilgili ''Bizim ülkemizin darbecileri desteklemeyeceğini söyledim. Yunanistan yargısının kararları bağımsız bir şekilde alınır ve hepimiz tarafından saygıyla karşılanır'' mesajını verdi. 2018'de Türk-Yunan ilişkilerinde yeni dönem başlatma çağrısında bulunurken ''Yeni sayfa kışkırtmalara dayanmayacak, dostluk köprülerine dayanacak" dedi.

'BAŞMÜFTÜLER ATAMA İLE GELİYOR, LOZAN SEÇİM DİYOR'

Ardından söz alan Erdoğan ''Yunanistan yargısına çağrım var, gecikmiş adalet adalet değildir. FETÖ militanlarının Türkiye'ye iadesi mümkündür'' talebinde bulundu. Yunanistan'daki Müslüman azınlığın durumunda iyileştirme talebini de aktaran Erdoğan şöyle devam etti: ''Lozan, Türkiye ile Yunanistan arasında bir anlaşma değildir. Lozan sadece Ege'yi mi kapsıyor? Batı Trakya'daki azınlıkların hukuku yok mu? Batı Trakya'daki Müslümanların hukukunu korumak, Yunanistan hükümetinin sorumluluğundadır. Yunanistan'da kişi başına gelir, 15 bin euro, ama Batı Trakya'da 2 bin euro civarında. İnançlarını yaşama konusunda da sıkıntıları var. Başmüftüleri atamayla geliyor, Lozan seçim diyor. Türkiye'de patrik seçimle geliyor. Sen Sinod Meclis'i seçer. 15 yıldır bütün arkadaşlarımıza bunu söyledik ama hiçbir netice alamadık. Bu da Lozan.''

'ATİNA'DA BİR CAMİ SORUNUMUZ VAR'

Erdoğan ''Bizim toprak bütünlüğüyle ilgili bir sorunumuz yok. İnanç hürriyeti deniliyor. Burada bir Fethiye Camii meselemiz var. Atina'da bir cami sorunumuz var. Ama Türkiye'de Hıristiyanların kiliseleriyle ilgili bir sorun yaşamadık. Şu anda Sümela Manastırı'nın onarımını koşullar zor olsa da bitireceğiz. Tüm Hristiyanların hizmetine sunacağız. Biz inanç hürriyetinden korkmuyoruz. Ama Batı Trakya'da bu sorunu bir an önce aşalım'' dedi. Sinirlendiği gözlenen Çipras ise ''Madem din özgürlüğünden korkmuyorsunuz o zaman Heybeliada Ruhban Okulu'nu niye açmıyorsunuz'' diye sordu.

​'HEP GÜNEY KIBRIS ÇÖZÜMDEN KAÇTI'

Erdoğan ''Bir diğer konu özellikle ana vatan ve garantör Türkiye olarak Kıbrıs meselesi. Ben bu konuda aktif rol aynamış bir kişiyim'' sözleriyle iki ülke arasındaki diğer büyük sorunu açtı. Dönemin BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın plan sunması sürecinde yaşananları hatırlatarak şunları söyledi: ''Güney Kıbrıs masadan çekilmek istedi. Kıbrıslı Türkler yüzde 60'dan fazla 'evet' dedi. Güney Kıbrıs 'hayır' dedi. Oradan sonra Güney Kıbrıs, AB'ye girdi. O süreci de ben yaşadım. Şimdi yine İsviçre'de, Cenevre'de bir araya geldiler. Sonunda masadan kim çekildi, Güney Kıbrıs çekildi. Hep beraber o süreci yaşadılar. Biz adil ve kalıcı bir çözüm istiyoruz. Ama Güney Kıbrıs'ın böyle bir sorunu yok. Hep kaçamak yollara başvurup yine olmadı diyorlar.''

 

'SİZİN DEĞİL, YUNANİSTAN'IN İÇ MESELESİ'

Çipras ise ''Lozan Anlaşması'nın güncellenmesi için 9 diğer ülkeyi aynı masaya toplamamız lazım. Yunanistan'ın toprak bütünlüğüyle ilgili herhangi bir durum söz konusu değil. Gerçek biraz karmaşık kanaatimce. Bizim hükümetimiz Yunanistan vatandaşı Müslümanlarla ilgili hassas davranmaktadır. Azınlık konularıyla ilgili, yaşam standartlarının yükseltilmesiyle ilgili adımlar atılması gerektiğine katılıyorum. Ancak Yunanistan'daki Yunan vatandaşlarıyla ilgili konular başka ülkeleri ilgilendiren konular değil, bu bizim meselemiz'' yanıtını verdi.

'43 YAŞINDAYIM BU MESELE SÜREKLİ TARTIŞILIYOR'

Yunanistan Başbakanı ''Sayın Erdoğan'ın Ege'deki ve Kıbrıs'taki fikir ayrılıklarıyla ilgili bahsettiğini duydum. 43 yaşındayım ve bu mesele sürekli tartışılıyor. Sevgili Cumhurbaşkanı, bu durum 43 yıldır devam ediyor. 43 yıl önce yasadışı bir işgal olmuştu bu nedenle bu konu ortaya çıktı'' dedi.

'SİZ AYASOFYA'DA YAPIYORSUNUZ'

Türkiye'nin Hıristiyan mabetlerini onarması gibi kendilerinin de çeşitli dinlerin mabetlerini onardıklarını, ama buralarda Ortadokslara dini tören düzenletmeyi düşünmediklerini söyleyen Çipras ''Ama böyle bir durum son dönemde Ayasofya'da söz konusu. Karşılıklı olarak hassasiyetlere saygı göstermek zorundayız'' diye konuştu.

'SAYIN ÇİPRAS'IN 43 YAŞINDAYIM, 43 YILDIR DEVAM EDİYOR DEMESİ…'

Erdoğan ''Başmüftü meselesinin atanmış veya seçilmiş olması konusu ciddi bir yaradır. İnanıyorum ki Sayın Başbakan bu konuda gerekli adımı atacaktır. Batı Trakya'yı iç meselemiz olarak görmek güzel bir düşünce. Biz ona aykırı bir şey söylememiz mümkün değil. Ama müsaade ederlerse bir ricada bulunmamız isabetli olur. Çünkü soydaşlarımızla ilgilenmemiz lazım'' diye ısrar edip şöyle devam etti: ''Sayın Çipras'ın 43 yaşındayım, 43 yıldır devam ediyor demesi… Ben bu süreci hep yakından takip ettim. Kimin minderden kaçtığını biliyorum. Asker bulundurmadan bahsediyorlar, Yunanistan asker bulundurmadı mı? Orada asker bulundurma olayı Annan Planı uygulanmış olsaydı bu noktaya gelmeyecekti. Referandumda kim ters hareket etti?''

ERDOĞAN TEŞEKKÜRLE KAPADI

Akşam onuruna verilen yemeğe katılan Erdoğan, bu kez tonunu yumuşattı: ''Geçmişten ibret alırsak tarih tekerrür etmez. Karşılıklı yatırım, hatta üçüncü ülkelere birlikte yatırım yapalım. Kazan kazan olsun, geleceği birlikte inşa edelim. AB sürecinde Yunanistan'ın desteği bir kenera konulamaz. Teşekkür ediyorum. Terörle mücadelede desteğine teşekkür ediyorum. Misafirperverliğine kalbi şükranlarımı sunuyorum.''