Dövizdeki hızlı yükseliş üzerine Merkez Bankası, bazı adımlar attı. Geç Likidite Penceresi'nde 25 baz puan artış yapıldı, TL uzlaşmalı vadeli döviz işlemlerine başladı. Uzmanlar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın adımlarını olumlu bulurken, yeterli olmadığı görüşünde buluşuyor. İktidar kanadından gelen açıklamalar ise kurdaki dalgalanmanın 'geçici' olduğu yönünde.
Ekonomist Arda Tunca, kurdaki anormal hareketliliğin nedenlerini ve Merkez Bankası'nın adımlarını RS FM'de değerlendirdi.
KURDAKİ ANORMAL HAREKETLENMENİN NEDENİ NE?
Türkiye'nin uzun süredir 'kırılgan beşli' diye adlandırılan ülkeler arasında en kırılganı olduğunu belirten Arda Tunca, tasarruf yetersizliği, cari açık, reform ihtiyacı ve jeopolitik riskleri işaret etti.
Tunca, tüm bu faktörlerin bir araya gelmesinin kur artışlarına sebep olduğunu söyledi: "Türkiye, uzunca zamandır, ihtiyaç duyduğu finansal kaynakları kısa vadeli yabancı sermaye ile gerçekleştiriyor. Çünkü iç tasarrufları yetmiyor. Bunun yanı sıra varolan yapısal problemler var, reformlar yapılamadı ve seçim yorgunu bir ülke durumunda. Son günlerde kurdaki bu anormal hareketlenmedeki diğer faktörler de jeopolitik ve bütçe sorunları. Öte taraftan özel sektörün kendi dinamikleri ile yarattığı büyümeden ziyade devlet destekli bir büyüme sağlandı. Yani kamu harcamaları yoluyla büyümeye destek verildi. Bunların hepsi bir araya gelince kur artışlarının ortaya çıkmasına sebep oldu."
Ekonomist Tunca, Merkez Bankasının kısa vadeli müdahalelerinin pek işe yaramadığı görüşünde. Döviz satmakla piyasaların önünün kesilemediğine vurgu yapan Tunca, Merkez'in en güçlü, en etkin ve en önemli silahının her zaman faiz olduğunu söyledi.
"Merkez Bankası'nın Türk Lirası'nı yönetmeye çalışıyor olması gerekiyor" ifadelerini kullanan Arda Tunca, bankanın yeni adımlarını ise şöyle değerlendirdi: "Örtülü faiz artırımı yapıyor. Merkez bir yandan Türk Lirası'nın değerini artıracak önlemler almaya çalışıyor diğer taraftan da 'faizle fazla oynama' baskısı var. Geç likitide penceresindeki hamlelerle 'örtülü faiz' artırımı yapmış oluyor. Oysa geçen yılla karşılaştırdığımızda, yüzde 7-8 aralığında olan bankaları fonladığı seviyelerin, bu yıl yaklaşık yüzde 12 olduğunu görüyoruz. Yani aslında örtülü filan değil, beş puana yakın bir artış söz konusu faizlerde. Buna rağmen Türkiye'nin bu kırılganlıkları, jeopolitik riskler ve Merkez Bankası'nın güçlü bir şekilde 'ben buradayım' mesajını piyasalara verememesi, kısa vadeli fonlarla ilgili oyuncularda da bir tedirginlik yarattı. Ardından bu kur artışlarını görmeye başladık."
Arda Tunca, Merkez Bankası'nın adımlarında çok geç kaldığı görüşünde.
"Güçlü bir hamle ile piyasaya mesaj verilse, belli bir süre sonra faiz indirme şansı da olacak" diyen Tunca, Türkiye'nin gelişmekte olan ülkeler arasında faizi artırmak sorunda kalan tek ülke olduğunu ifade etti.
‘SORUNU KÖKTEN ÇÖZECEK REFORMLAR ŞART'
Ekonomist Tunca, dövizdeki rekorların Türkiye'ye enflasyon olarak yansıyacağını hatırlattı.
"Kura çok bağlı bir ekonomik yapımız var" diyen Tunca, yapısal sorunların çözülmesi için reformlara hitiyaç duyulduğunun altını çizdi: "Reformlar şart. Kurdaki hareket bugün-yarın sürer, sonra durulur ancak tekrar aynı şeyleri yaşarız. 2013'te, 2014'te,2015'te yaşadık bu sorunları. Merkez Bankası bugün geç likitide penceresini kullanıyor ancak 3 gün 5 gün düzeltiyor, sonra tekrar dönüyoruz aynı noktaya. Yani sorunu kökünden çözecek reformları yapmadığımız sürece bunları yaşamaya devam ederiz."
