Sovyet uydusu, gökten geçerken çıplak gözle görülebiliyordu. Gün ışığının vurmasıyla Sputnik 1 ve yörüngedeki yol arkadaşı roket çok hızlı hareket eden parlak yıldızlar gibi ışıldıyorlardı. Sputnik 1’in verdiği 'bip-bip' işaretleri her uygar ülkedeki radyo istasyonları tarafından yayınlandı. NBC spikeri, “İşittiğiniz ses, eskiyle yeniyi sonsuza dek ayırıyor” diyerek yeni bir çağın başladığını duyuruyordu. Sovyetler Birliği’nin yörüngeye bir uydu oturtan ilk devlet olması insanlık adına büyük bir başarıydı. Sputnik, Dünyanın ilk yapay uydusunun fotoğraflarından oluşan bir seçki hazırladı.
1/10
© Sputnik
Ağırlığı 83.6 kilo, çapı 58 santim olan küre şeklindeki uyduya 'Sputnik-1' adı verildi. Rusça uydu anlamına gelen bu söz de dünya literatürüne girmiş oldu. Hızla popülerleşen “Sputnik” kelimesi, o dönemde kültür fenomeni haline de geldi.
2/10
© AP Photo / Elaine Thompson
Modern standartlarla karşılaştırıldığında çok da etkileyici olmayan Sputnik 1 uydusunun top benzeri metalik bir gövdesi ve 4 ayağı vardı, 83 kilogram ağırlığındaydı ve bipleme dışında hiçbir şey yapamıyordu. Ancak uyduda bulunan radyo vericisi operatörler tarafından izlenme imkânı veriyordu. Operatörler, bu sayede Dünya'nın İyonosfer katmanındaki elektron yoğunluğu hakkında bilgi sahibi olabiliyordu.
Sputnik 1 uydusu Kazakistan'daki Baykonur uzay üssünden ilk kıtalararası balistik füze R-7 Semyorka ile fırlatılmıştı.
R-7 füzesindeki iticide meydana gelen arıza nedeniyle neredeyse başarısız olacak fırlatma işlemi, uçuş kontrol sisteminin roketin güzergâhını düzeltmesi neticesinde başarıyla gerçekleştirilebilmişti.
Sputnik 1, üzerine yerleştirilen pilleri bitene dek, toplam üç hafta boyunca Dünya’ya sinyal gönderdi. Pillerin bitmesinin ardından ise, Sputnik’in yörüngesi görsel olarak izlenmeye devam edildi. Sputnik 1, fırlatma tarihinden tam 92 gün sonra, yani 4 Ocak 1958 tarihinde, atmosfere giriş yaparak yandı. Söz konusu uydu, yörüngede toplam 1.400 tur atmıştı ve 70 milyon km yol kat etmişti.
Dünya'nın ilk yapay uydusunu oluşturan parçalar.
Dünyanın ilk yapay uydusu Sputnik-1'in tasarımını gerçekleştiren Sovyet roket mühendisi Sergey Korolyov. Korolyov başarılı bir mühendis ve tasarımcı olmasının yanı sıra, iyi bir organizasyoncu ve planlamacı olarak da bilinmektedir. Sovyet kıtalararası balistik füze programına katılan Korolyov, başmühendis olduğu OKB-1 tasarım bürosunda Sputnik ve Vostok uzay araçlarını tasarladı.
Brüksel Dünya Fuarı sırasında SSCB'ye ait pavyonda sergilenen ilk yapay uydunun maketi.
Moskova metrosunun Rizhskaya istasyonunun önünde 1958 yılında Sputnik-1 uydusunun fırlatılışının 1. yıldönümü nedeniyle dikilen anıt.
