'Terör örgütlerini desteklemekle' suçlanan Katar, bunu redderken, 'diyalog' mesajı verdi.
Rusya da sorunun diyalog yoluyla çözülmesinden yana olduğunu ifade etti.
Türkiye ise Katar'la dayanışma mesajı verdi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Katar'daki El Rayyan Üssü'ne asker gönderilmesinin önünü açan tezkereyi onayladı.
Katar-Suudi Arabistan gerilimi büyürken; dünyanın en büyük sıvı doğalgaz ihracatçısı olan Katar'da piyasalar negatif bir seyirde. Yatırımcılar endişeli.
Peki Körfez'de taşları yerinden oynatabilecek bu krizin arkasında hangi dinamikler var?
Suudi Arabistan'ın hakimiyetinden kopan bir Katar, neden izole edilmeye çalışılıyor? Katar gerilimi 'enerji'ye nasıl yansıyacak?
Enerji Piyasaları ve Politikaları Enstitüsü Başkanı Dr. Volkan Özdemir, genel resme bakıldığında Katar'ın görünen hedef olmasına karşın meselenin sadece Katar'la sınırlı kalmadığı görüşünde.
Krizde ABD etkisine dikkat çeken Özdemir, Barack Obama döneminde ABD'nin Ortadoğu politikasının değişime uğradığını ve İran'la ilişkilerin iyileştiğini hatırlatırken, bu politikanın Donald Trump döneminde tersine döndüğünü söyledi.
"Özellikle Obama'nın ikinci döneminde Ortadoğu'da bir politika değişikliğine gittiğini ve İran'la ilişkilerin iyileştiğini gördük. Trump döneminde ise Obama'nın politikası terkedilip, Amerika'da tekrar gelenekselcilerin ön plana geçtiğini ve ABD'nin İran yerine bölgedeki eski müttefiki olan Suudi Arabistan üzerinden Ortadoğu politikasını şekillendirdiğini düşünüyorum.
Dr. Volkan Özdemir, Suudi Arabistan-İran çekişmesi içerisinde, Katar'ın Türkiye gibi 'Batı kampında' yer almasına karşın İran'la da ekonomik, ticari ve siyasi ilişkileri olduğunu belirtti.
Özdemir, Katar'ın Suudi Arabistan liderliğindeki Arap koalisyonu tarafından hedef alınmasında da İran'la olan bu özel ilişkinin etkili olduğunu kaydetti.
‘BÖLGEDE YENİ BİR DENKLEM KURMAK ZOR MU?'
Dr. Volkan Özdemir, krizin geleceğine dair iki ihtimal olduğunu belirtti.
Özdemir'e göre masadaki ilk ihtimal, Katar yönetiminin baskılara sert bir şekilde direnmeye çalışması ve alacağı dış destekle birlikte yeni bir denklemin oluşması. İkinci bir ihtimal ise Katar'ın çok dayanamadan pes etmesi ve Katar'da bir yönetim değişikliği.
Bölgede yeniden bir denklem kuruluyor olabileceğine de vurgu yapan Dr. Özdemir, bunun çok da kolay olmayacağı görüşünde.
"Çünkü Katar her ne kadar baskılara uzun süre dayanamayacak olsa da Türkiye desteği söz konusu olacak. İran da mümkün olduğu kadar durumu yumuşatmaya çalışacak."
Enerji Piyasaları ve Politikaları Enstitüsü Başkanı Dr. Volkan Özdemir, Katar krizinin Türkiye açısından da Suudiler ve İran arasında bir test olacağına dikkat çekti.
'Türkiye'nin mümkün olduğu kadar tarafsız olması' düşüncesinde olan Özdemir, Ankara'nın Katar'a fiili desteğinin zorlayıcı olacağını söyledi: "Çıkarılan teskere kapsamında Türk askerlerinin Katar'a gönderilmesi belki bir dış enstrüman olarak kullanılabilir ancak fiili olarak o tarz bir müdafaya girişmek Türkiye'yi bence zorlayacaktır. Katar krizi, Türkiye'yi sadece dış politika açısından değil ekonomik olarak da etkileyecektir. Mümkün olduğunca az hasarla bundan çıkmak gerekir."
‘KRİZİN ENERJİ BOYUTUNDA SUUDİLERİN LNG PİYASASINDA AKTİF ALMA ARAYIŞI VAR'
Dr. Volkan Özdemir, Katar krizinin 'ekonomi-enerji' bağlamında nedenlerini de değerlendirdi.
Volkan Özdemir, Katar'ın ekonomik olarak, dünyanın en büyük petrol üreticisi ve ihracatçısı olan Suudi Arabistan'a muhtaç olmadığına dikkat çekti.
Katar'ın dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) üreticisi ve ihracatçısı olduğunu belirten Özdemir, Suudilerin de doğalgaz piyasasında aktif bir rol alma arayışı ve ihracatçı olma arayışında olduğuna vurgu yaptı.
Özdemir'e göre Suudiler, Katar'ın bu şekilde sıkıştırılıp, 2020'lerde LNG sektöründe aktif rol oynamayı hedefliyor olabilir.
Enerji Piyasaları ve Politikaları Enstitüsü Başkanı Dr. Volkan Özdemir'e göre kayda değer bir petrol üretimi olmayan Katar'la ilgili kriz, petrol arzında belirleyici olmaz.
Ancak piyasadaki en büyük LNG ihracatçısı olarak Katarlıların yaşayacağı herhangi bir sıkıntı, dünyadaki arz bolluğunu etkileyeceği için fiyatların yukarı çekilmesine neden olabilir: "Bu jeopolitik fay hatlarının bölgede tetiklenmesiyle, petrol fiyatlarının artması için bazı lobilerin burada faaliyet göstereceğini, bazı finansal oyuncuların da bunu tersine çevirmek için çaba sergileyebilirler. İlk beklenti petrol fiyatlarının bu kriz durumu nedeniyle az da olsa artışa geçmesi."
