'BİRİNCİ KATEGORİ' OLARAK İŞLEM GÖRÜLECEK
Strasbourg merkezli mahkeme, bu değişiklik kapsamında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde öngörülmüş bir hakkın kullanımıyla doğrudan bağlantılı olarak gözaltında ya da tutuklu olan bireyler tarafından yapılan başvuruları da bundan böyle 'acil' koduyla işleme koyacak. Bu tür başvurular AİHM'de 'birinci kategori' başvurular olarak işlem görecek.
Mahkeme bugüne kadar sadece davacıların yaşam veya sağlıklarıyla ilgili risk söz konusu olduğunda başvuruları 'acil' koduyla işleme koymaktaydı.
AİHM İç Tüzüğü'nün 41'inci maddesinde "Ele alınacak davaların sırası tespit edilirken, mahkeme kendisi tarafından belirlenen ölçütler temelinde ortaya çıkan konunun önemi ve ivediliğini dikkate alır. Ancak daire veya daire başkanı, belirli bir başvuruya öncelik tanımak için bu ölçütlerden ayrılabilir" ifadeleri kullanılıyor.
Mahkeme kaynaklarına göre iç tüzükte yapılan bu son değişikliğin altında büyük ölçüde Rusya, Azerbaycan ve Türkiye gibi ülkelerde gözaltında veya tutuklu olan gazetecilerden gelen dava başvuruları yatıyor.
GAZETECİ DAVALARI
İç tüzükte yapılan bu değişiklik sonrası AİHM'in özellikle son aylarda Türkiye'den gazeteciler tarafından yapılan başvuruları öncelikli olarak işleme koyması ve Türk hükümetine bildirip, savunma istemesi bekleniyor.
AİHM öte yandan devletlerarası davalarla ilgili öncelik politikasını da değiştirdi. Bu davaların 'spesifik' yapıları nedeniyle bundan böyle öncelikli olarak ele alınmamasını kararlaştırdı.
TÜRKİYE AİHM BİRİNCİSİ
Türkiye'den gelen başvurular AİHM gündemindeki toplam 93 bin 150 dava başvurusunun yüzde 24.7'sini oluşturmakta. Türkiye'yi sırasıyla Ukrayna (19 bin 50 başvuru), Macaristan (9 bin 950), Romanya (9 bin 200), Rusya (7 bin 900) ve İtalya (5 bin 150) izliyor.
Türkiye, 2016 yılını 12 bin 600 dava başvurusuyla Ukrayna'nın ardından ikinci sırada kapatmıştı.