Boeing, resmi sitesinde keşif helikopteri S-97 Raider ile yapılan deneme çalışmalarının görüntülendiği videoyu yayınladı. Lockheed Martin ise hem saldırı, hem de taşıma amaçlı iki helikopterin geliştirildiği FVL-M programının ayrıntılarını açıkladı.
Rusya'da, savunma bütçesindeki kısıtlamalar doğrultusunda geliştirilen birçok gelecek vat eden programın finansmanı sınırlansa da ülke hala rakipleri ile ‘hız yarışında' geri kalmayacak imk Lockheed Martin anlara sahip.
X PROTOTİPİ
ABD'nin hız helikopterleri programının dayandırılacağı altyapı, ilk kez 2008'de havalandırılan Sikorsky X2 test arası oldu. Bu prototip 2 yıl içinde resmi olmayan verilere göre saatte 460 kilometre hıza ulaştı.
X2 tek eksen prensibine göre inşa edildi ve üst üste monte edilen iki pervaneye sahip. Aynı şema Ka serisinden olan Rus yapımı helikopterlerde de kullanılmıştı. Bu araçlar daha yüksek manevra kabiliyetine sahip ve çarpık arazide daha rahat bir şekilde kullanılabiliyor.
Amerikalı prototipte pervanelerin palaları hafif eğik dizayn edildi, böylelikle aerodinamik dirençler minimize edilip, devir sayısı artmış oldu. Daha da önemlisi, X2'nin kuyruk kısmında 6 palalı pervane bulunuyor. Bu pervanenin sayesinde aracın yatay hızı, gövde şeklinin de katkısıyla önemli derecede artmış oldu.
X2 programı 2011'de sonlandırılsa da Amerikalı tasarımcılar bu birikimleri yeni hız helikopterlerini geliştirmek için kullandı.
SAVAŞÇI VE KÂŞİF
Sikorsky ve Boeing iki hafta önce Future vertical lift-Medium (FVL-M) (geleceğin helikopteri-orta) ailesinin gelecek vat eden araçlarının görüntülerini yayınladı.
Videoda taşıma ve saldırı amaçlı helikopterlerin bilgisayarda modellenmiş örnekleri gösterildi. Her iki aracın ana özelliklerinin küçük farklılıkların dışında aynı olması, her iki tip helikopterin üretimini kolaylaştırıyor. 12 kişi taşıma kapasiteli olan helikopterlerin eskimeye yüz tutan Black Hawk'ların yerine, FVL-M ailesinin saldırı aracının ise ABD'nin 1984'ten bu yana kullanılan AH-64 Apache araçlarının yerine geçeceği tahmin ediliyor.
Lockheed Martin şirketi, FVL-M programının yanında S-97 Raider keşif helikopterinin test çalışmalarını da yürütüyor. Bu aracın da X2 prototipinin bazında üretildiği biliniyor.
RUSYA HANGİ HELİKOPTERLERLE KARŞI KOYABİLİR
Rusya'da hız helikopterlerinin çoğu şimdilik sadece maketlerden oluşsa da, bazı uçabilen prototipler de mevcut. Analistlere göre geleceğin orduları, bu tür helikopterlere ihtiyaç duyacak.
Rus askeri dergi Arsenal Oteçestva'nın genel yayın yönetmeni yardımcısı Dmitriy Drozdenko, Sputnik'e verdiği röportajda modern hava savunma sistemlerinin ortamında helikopterlerin saldırılara karşı savunmasız kaldığını ve bu nedenle hız faktörünün büyük önem taşıdığını söyledi.
Drozdenko, "Helikopter ne kadar hızlı görev yerine giderse, ne kadar hızlı saldırı düzenler veya piyade birliklerini tahliye ederse, hayatta kalma şansı da bir o kadar artar. Ülkemiz, gerekli tüm teknolojilere sahip olan, helikopter üreten öncü ülkelerden biri. Mi-24'ün bazında üretilen laboratuvar-helikopterde kısa süre önce yeni pervaneler test edildi, palaların aerodinamik şekli hızı arttıran kilit faktör" dedi.
Bu helikopterle ilgili çalışmalar 2013'te başladı, iki yıl sonraysa araç ilk kez havalandı ve kameraların kadrajına girdi. Helikopterin ilk örneği gerçekten de, daha aerodinamik gövdesinin ve küçülen pilot kabininin dışında Mi-24'ü andırıyor. Test aracını kullanan pilotlar, helikopterin çok dengeli olduğunu ve rahat kullanıldığını belirtti.
Prototipte test edilen teknolojiler, şimdilik sadece maket halinde yaşayan bir veya birkaç projede kullanılabilecek.
2015'te Moskova'da düzenlenen MAKS havacılık fuarında Mil helikopter fabrikasının çalışanları, Russian Advanced Commercial Helicopter (RACHEL) helikopterinin tanıtımını yaptı. Verilen bilgiye göre bu helikopter 24 yolcu veya 2,5 ton yük alıp, 500 kilometre hızla taşıyabiliyor. Daha önceyse Mi-1X projesi hakkında bilgi veren tasarımcılar, bir taşıyıcı ve bir itici pervanesi olan helikopterin saatte 520 kilometre hız yapabileceğini belirtmişti.
Kamov tasarım bürosu tarafından da sıra dışı alternatifler önerildi. Şirket 2009'da saatte 430 kilometre hıza ulaşabileceği tahmin edilen, 30 kişi taşıyabilecek ve ek yakıt almadan bin 400 kilometre uçabilecek Ka-92 hız helikopterini geliştirmeye başladıklarını bildirdi. Helikopterin prototipinin 2020'ye kadar havalanabileceği belirtildi.
En sıra dışı ve en zor hayata geçirilecek proje ise, konsepti ilk kez 2008'de sunulan Ka-90 projesi. Söz konusu helikoptere itici pervane yerine tam anlamıyla bir jet motoru takılması planlanmıştı. Tasarımcıların projesine göre helikopter önce taşıyıcı pervanenin vasıtasıyla dikey kalkış yapıp, saatte 400 kilometre hıza ulaştıktan sonra jet hızına geçecek ve saatte 700-800 kilometre hız yapabilecekti. Jet hızıyla ilerleyen helikopterin pervane palaları ise özel tasarlanmış bir kılıfa girecekti.
Ancak söz konusu proje birkaç yıldır gündeme gelmediğinden şimdiden geleceği hakkında tahminlerde bulunmak oldukça zor.
