Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'ndeki 'Türkiye'de Demokratik Kurumların İşleyişi' konulu oturumun sonundaki oylamada, Türkiye'nin 2004 yılında çıktığı denetim sürecine geri dönmesini öngören tasarıyı onayladı.
Karar, 45'e karşı 113 oyla kabul edildi, 12 parlamenter ise çekimser kaldı.
The @CoE Assembly has just voted to re-open the monitoring procedure against #Turkey, closed in 2004: 113 for, 45 against, 12 abstaining. pic.twitter.com/TWc0FD4Z0J
— PACE (@PACE_News) April 25, 2017
Raporun görüşülmesinden sonra oylanarak kabul edilen karar tasarısında, Türkiye'ye çeşitli tavsiyelerde bulunuldu ve AKPM ile Türkiye arasındaki iş birliğinin devam etmesi için bu tavsiyelerin yerine getirilmesi gerektiği ifade edildi. Kararda, olağanüstü halin mümkün olan en kısa zamanda kaldırılması istendi.
AKPM Türkiye raportörleri Estonyalı Marianne Mikko ve Norveçli Ingebjorg Godskesen tarafından hazırlanan raporda Türkiye'de özellikle terör örgütü FETÖ'nün darbe girişiminden sonra ilan edilen olağanüstü hal uygulaması çerçevesinde alınan karar ve uygulamalar eleştiriliyor ve demokratik kurumların işleyişinin bozulduğu belirtiliyordu.
TÜRKİYE RAPORTÖRÜ MIKKO: SİYASİ DENETİM BİR CEZA DEĞİL
Mikko oylamanın ardından yaptığı açıklamada da anayasa değişikliğini hatırlatarak söz konusu değişiklikler için "Temel değerlerimiz ve demokrasi anlayışımızla uyuşmuyor" dedi. Mikko ayrıca, siyasi denetim sürecinin bir ceza değil Türkiye ile diyaloğu güçlendirme teklifi olduğunu söyledi.
TÜRKİYE, DENETİM SÜRECİNDEN ÇIKARILIP YENİDEN GİREN İLK AVRUPA ÜLKESİ OLDU
Bu kararla birlikte Türkiye, 1996'da girdiği ve 2004'te çıktığı siyasi denetim sürecine yeniden alındı. Ayrıca Türkiye, denetim sürecinden çıkarılıp bu sürece daha sonra yeniden dahil edilen ilk Avrupa ülkesi oldu.
Türkiye'nin siyasi denetim sürecinden çıkarılmasının ardından, Avrupa Komisyonu da aynı yıl Türkiye'nin 'Kopenhag siyasi kriterlerini müzakerelere başlamak için yeterince karşıladığına' kanaat getirmiş ve müzakere sürecine yeşil ışık yakmıştı.
10 of @CoE's 47 states currently face "monitoring", visits and regular assessments. Turkey was under full monitoring from 1996 to 2004.
— PACE (@PACE_News) April 25, 2017
Türkiye'nin 1949 yılında kurucu üye olarak dahil olduğu AKPM'de 1990'lı yıllarda oluşturulan 'denetim süreci' üye ülkelerde demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) temel değerlerini tesis etmeyi amaçlıyor ve uygulanmasını denetliyor.
ANKARA'DAN İLK AÇIKLAMA: BU BİR SİYASİ OPERASYONDUR
Karara ilişkin Ankara'dan ilk açıklama Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Bülent Gedikli'den geldi. Gedikli, "Bu bir siyasi operasyondur. Asıl denetime ihtiyacı olan AB ülkeleri" dedi. Gedikli Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Hukuk ve insan hakları kavramları AB yüzünden can çekişiyor!" ifadelerini de kullandı.
AKPM Türkiye'yi tekrar denetime alma kararı hiçbir gerekçesi ve ANLAMI olmayan siyasi operasyondur! Asıl denetime ihtiyacı olanınAB ülkeleri
— Dr.Bülent Gedikli (@BuGedikli) April 25, 2017
olduğunu,tehtidkar,suç içeren,faşizan söylemlerinden görüyoruz!HUKUK VE İNSAN HAKLARI kavramları AB yüzünden can çekişiyor!
— Dr.Bülent Gedikli (@BuGedikli) April 25, 2017
AK Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı ise katıldığı CNN Türk yayınında, "Bu karar kesinlikle yanlış, haksız, hasmane bir karardır" dedi. Bostancı sözlerini şöyle sürdürdü:
"Demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğüne ilişkin hususlar gerekçe gösteriliyor. Türkiye son derecede ilerleme sağlamış bir ülkedir. Hukuk devleti olma konusunda eksiklikler olabilir, ama bu hasmane bir tavır. Türkiye'yi tanımamaktan kaynaklanan bir süreç. Bu ülkede darbe girişimi yaşandığında, o gün bu ülkeler Türkiye'nin yanında olmadılar. "Bekleyelim bakalım ne olacak" dediler. Terör örgütlerine karşı devlet harekete geçmiş, bu her devletin yapması gereken bir şey. Darbe girişiminin ardından OHAL'e girilmiş, KHK'larla bazı düzenlemeler yapılmıştır. Bu doğrultuda yargılamalar yapılıyor. Şimdi bunları gerekçe göstererek böyle bir karar alınması kesinlikle nesnel olmayan, kesinlikle hasmane bir siyasi anlayışın kararıdır."
DOLAR SIÇRADI
Bu arada Fransa'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunun ardından 3.58'in altına gerileyen kur AKPM kararıyla 3.5962 seviyesine sıçradı.