Referandumda kabul edilen 18 maddelik anayasa değişikliği ile Türkiye’nin yönetim sistemi değişiyor. Referandumda ‘eveti’ savunanların ‘Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi’, ‘hayır’ı savunanların ise ‘başkanlık sistemi’ olarak adlandırdığı yeni sistem ile, Türkiye parlamenter sisteme veda edecek. Anayasa değişikliği yeni sistem için bir geçiş süreci de öngörüyor. Yeni sisteme geçilmeden önce en geç altı ay içinde Meclis İçtüzüğü değişikliği ile diğer kanuni düzenlemeler yapılacak. Bu nedenle de TBMM’de yoğun bir mesai gerçekleşecek.
YENİ SİSTEM İÇİN 2019 BEKLENİR Mİ?
Yeni sistem ise tam anlamıyla yapılacak ilk seçimlerle birlikte hayata geçecek. Anayasa değişikliklerine göre, milletvekili genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçimi 2019 tarihinde birlikte yapılacak. TBMM erken seçim kararı alırsa da genel seçimler ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte olacak. Bu düzenleme nedeniyle erken seçim yapılarak yeni sisteme 2019’dan önce geçilip geçilmeyeceği önümüzdeki günlerde siyasetin ana gündemi olmaya devam edecek.
SEÇİM DEĞİŞİKLİKLERİNDE BİR YIL ŞARTI UYGULANMAYACAK
Yeni sistem için seçimler beklenecek olsa da anayasa değişikliklerinin hemen yürürlüğe girecek hükümleri de bulunuyor. Buna göre Anayasanın, seçim kanunlarında yapılan değişikliklerin, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmayacağına dair hükmü, değişiklik yürürlüğe girdiği tarihten sonra birlikte yapılacak ilk milletvekili genel seçimi ile Cumhurbaşkanı seçimi için uygulanmayacak. Bu da seçim kanunlarında ne zaman değişiklik yapılarsa yapılsın hemen uygulanabileceği anlamına geliyor.
ERDOĞAN, AK PARTİ’YE ÜYE OLABİLİR
Referanduma sunulan değişiklikle "Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesileceğine" dair hüküm de anayasadan çıkarılıyor. Bu düzenleme de değişikliğin yayımı tarihinde yürürlüğe giriyor. YSK’nın referandumun kesin sonuçları açıklaması ve anayasa değişikliklerinin kabul edildiğinin resmen ilan edilmesi ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a parti üyeliği yolu da açılmış oluyor. Erdoğan da daha önce yaptığı açıklamada, “Bu partinin (AK Parti) kurucu genel başkanıyım, dolayısıyla bu hak doğduğu andan itibaren partime üye olurum ve partime üye olarak hizmetime devam ederim” demişti.
HSYK DEĞİŞİKLİKLERİ HEMEN YÜRÜRLÜKTE
Hâkimler ve Savcılar Kurulu ile ilgili yapılan değişiklikler de hemen yürürlüğe girecek düzenlemeler arasında yer alıyor. Buna göre Hakimler ve Savcılar Kurulu üyeleri en geç otuz gün içinde seçilecekler ve anayasa değişikliklerinin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki kırkıncı günü takip eden iş günü görevlerine başlayacaklar.
İLK SEÇİMİ BEKLEYECEK DÜZENLEMELER
Mevcut anayasada Bakanlar Kurulu, sıkıyönetim, tasarı, kanun hükmünde kararname, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ibarelerinin kaldırılmasına dair değişiklikler de TBMM ve Cumhurbaşkanı seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanının görevi başladığı tarihte yürürlüğe girecek.
Milletvekili sayısının 600'e çıkarılması, TBMM seçimleri ve Cumhurbaşkanı seçimlerinin 5 yılda bir aynı gün yapılması, Cumhurbaşkanı adaylığı ve seçimine ilişkin değişiklikler, birlikte yapılacak ilk TBMM ve Cumhurbaşkanı seçimlerine ilişkin takvimin başladığı tarihte yürürlüğe girecek.
