Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Şükrü Karatepe, başkanlık sistemiyle birlikte büyük kentlerin yeniden yapılanacağını ifade ederek eyalet sistemi ihtimaline işaret etti. Danışmanın ifadelerinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan ‘ifadelerin çarpıtıldığına’ ilişkin açıklama gelse de, MHP lideri Devlet Bahçeli’nin tartışmaya sert eleştirilerle müdahil olması, konuyu ‘Çift başlılığa karşı olduklarını ifade ederek ‘Evet’ diyecek MHP seçmeninin tercihi bu açıklamanın ardından ‘Hayır’a kayar mı?’ yönünde soru işaretlerini doğurdu. Zira, Karatepe’nin bahsettiği eyalet sistemi ihtimaller dahilindeyse, anayasa değişikliğini savunanların değişmesini talep ettiği ‘çift başlılık’, ‘çok başlılığa’ dönüşebilir.
Uzmanlar, Karatepe’nin açıklamaları ve MHP seçmeninin olası tepkisini Sputnik’e değerlendirdi.
Kısa süre önce MHP’den ihraç edilen bağımsız milletvekili Ümit Özdağ, Sputnik’e yaptığı açıklamada Bahçeli’nin eyaletlerin önünü açan 123. maddeye karşı çıkmak yerine konunun gündeme gelmesine karşı çıktığını ifade etti.
Anayasanın ilgili maddesinin cumhurbaşkanına eyalet kurma yetkisi verdiğine işaret eden Özdağ “Ben bu tespiti yapan ilk parlamenterim, üstelik cumhurbaşkanı uzun yıllardır defalarca kez eyalet sistemi kurma niyetini açıklamalarında beyan etti. Bu durumda, Bahçeli’nin bu maddelere değil de bunun tartışılmasına karşı çıkması, asıl mesele” dedi.
MHP tabanının yüzde 90’ının anayasal değişime karşı olduğunu savunan Özdağ “Kalan yüzde 10’luk kesim de ‘Evet’ kararını sorgulayacak ve bu kişilerin de büyük bir kısmı bu ihtimalin farkında olduktan sonra kararlarında değişikliğe gidecektir. Daha da önemlisi AKP seçmeni içerisindeki kararsızlardan da ciddi oranda ‘Hayır’ tercihine kayma olacaktır” diye ekledi.
Eski CHP milletvekili ve hukukçu Atilla Kart da yeni anayasa metninin verdiği yetkinin nasıl kullanılacağına dair büyük bir bilinmezlik yarattığına değindi.
Sputnik’e yaptığı açıklamada Kart, eyalet sistemi tartışmalarının AK Parti içindeki ulusalcı kesimin kaygılarını artırır nitelikte olduğuna değindi: “AKP, yeni anayasanın eyalet sisteminin önünü açan ilgili maddelerini, kendi içerisindeki ulusalcıların kaygılarını gidermek için gizli tutuyor. Ancak öte yanda da Kürt vatandaşlara eyalet sistemine ilişkin umut vererek, bu kesimden oy kazanmaya çalışıyor. Bir yandan kendi kitlesini ürkütmemeye öte yandan da Kürtlere umut vermeye çalışması, AKP’nin dürüst olmayan ve konjonktürel hareket eden yapısını yansıtır nitelikte.”
Kürt seçmenin Erdoğan’a inancı olmadığını söyleyen Kart “Terörle mücadele adı altında sade vatandaşlar mağdur edildi. Zulme varan uygulamalar sebebiyle Kürt seçmenin Erdoğan’a inancı yok” dedi.
Kart “Öyle bir siyasi zihniyet ki, bu zihniyet, yetkiyi muhafaza edip emrivakiyle uygulayabilecek nitelikte. Aynen anayasa sürecinde olduğu gibi meselelerin toplum tarafından tartışılmasına dahi izin verilmeyecektir” diye ekledi.
Sputnik’e konuşan bir diğer isim olan Anayasa profesörü İbrahim Kaboğlu, eyalet sistemine ilişkin tartışmaların MHP’li bir grubu ‘Hayır’a, Kürt tabanını ise ‘Evet’e kaydırma ihtimaline değinerek “Ancak asıl sorunun, anayasa metninin, ülkenin anayasal birikimini yok eden kaypak, her noktaya zemine çekilebilecek nitelikte olması karmaşık ve muğlak olması. Metnin bu hali son derece düşündürücü” ifadelerini kullandı.
Metnin 123. maddesinin doğrudan bir eyalet sistemine atıfta bulunmadığını ifade eden Kaboğlu “ Bu madde doğrudan eyalet sistemine atıf yapmıyor olsa bile maddede esas yetkili organ Türkiye Büyük Millet Meclisi olduğu halde neden cumhurbaşkanı kararnamesini kapsadığı sorgulanmalı” dedi.
