Fehim Taştekin: Suriye savaşının bitiş sahnesi İdlib, düğüm orada çözülecek

6 yıldır devam eden Suriye savaşında sıcak gelişmeler ve gerilim devam ediyor. ABD, İdlib'e atıldığı iddia edilen kimyasal bomba ya da atılan bomba sonucu patlayan depodaki kimyasal gazdan sonra bunun sorumlusunu Suriye yönetimi olduğunu düşünerek, Suriye'ye saldırı gerçekleştirdi. Rusya ve İran, ABD'nin saldırısını olumsuz karşılayarak, ‘Amerika tekrar bu işlere girerse biz müdahale edeceğiz' tepkisini verdiler. Tüm bu verilen tepkileri ve bölgede yaşanan sıcak gelişmeleri takip eden gazeteci Fehim Taştekin, bölgedeki son durumu RS FM'de değerlendirdi.

Taştekin, Amerika'nın Suriye'de ikili oynayarak dürüst davranmadığını dile getirerek, "İdlib, savaşın bitiş sahnesi, son sahnesi. Perde orada inecek. O yüzden bize fazlasıyla feci şeyler gösterecek gibi duruyor" dedi.

Amerika'nın İdlib'e saldırılmasıyla bölgede gerilim arttı, Rusya uçaklara ilişkin güvenlik anlaşmasını iptal etti. Fehmi Taştekin bölgedeki fiili durumun rakiplerin kendi varlıklarını gözeterek, bunu bölgede sürdürmek olduğunu belirtti. Amerika ve Rusya arasında yaşanan gerilimi değerlendiren Taştekin, "Bu gerilimi arttırmanın maliyeti, her iki taraf açısından da çok yüksek ve yarına dair öngörülebilen bir gerilim değil. Nereye gideceğine dair herhangi bir şey söyleyebilmek mümkün değil.

'SURİYE YAPISINDAKİ DEĞİŞİKLİK AMERİKA DERİN DEVLETİNDE CİDDİ RAHATSIZLIK YARATTI'

Suriye yapısındaki değişiklik Amerika derin devletinde ciddi bir rahatsızlık yarattı. Bunun en büyük sebebi Trump'ın bakış açısı. Trump'ın bakış açısı Amerika içinde sıkışıklığa neden oldu" dedi. Fehim Taştekin, Amerika'nın bu saldırısının nedenini, "Faili olmayan kimyasal bir durumla kendisine alan açtı ama burada bunu tamamen dengeleri değiştirmek için yaptı demek mümkün değil" ifadeleriyle dile getirdi.

'AMERİKA TABİİ Kİ MESAJ VERMEK İSTİYOR, HERKESE'

Fehim Taştekin Amerika'nın planları ve tutumuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: "Rakka'yı eğer IŞİD'in elinde kurtarabilirlerse net olarak bir denge oluşacak. Fırat'ın doğu ve batısında ciddi bir çizgi belirginleşmiş olacak. O zaman ABD'nin bir takım istekleri daha reel hale gelecektir. Şimdi işi oraya götürürken, bunu Rusya'ya didişerek kavga ederek yapamayacağını biliyor. Bu faktörleri dikkate aldığımız takdirde Amerika'nın bu gerilimi sınırlı tutacağını düşünebiliriz. Amerika tabii ki mesaj vermek istiyor olabilir. Çin'e Kuzey Kore'ye, İran'a, herkese.

'AMERİKA DIŞ POLİTİKA YAPICILARININ AKLI BÖYLE ÇALIŞIYOR, ALIŞKANLIK HALİNE GELİYOR'

Çünkü Amerika dış politika yapıcılarının aklı böyle çalışıyor. Müdahaleci dış politika ekseni böyle bir şeyi alışkanlık haline getiriyor. Amerika'da başkanlar her zaman dış politikada sıcak alanlarda, savaş alanlarında kendilerine manevra alanları yaratmışlardır.

'ABD'NİN SAVAŞ ÇIKARMASI, ONLAR İÇİN OMUZA KONULAN BİR PIRPIR'

Savaş ilan etmek Amerika arasında omuza konulan bir pırpır gibidir. O yüzden Amerikan siyasetinin ruh halini de dikkate alarak bu gerilimleri okumakta fayda var. Her zaman küçümsenen yerel faktörler, günün sonunda belirleyici olmuştur. Suriye sahnesi baktığımız zaman küçük bir ülke hemen iki ayda çözülebilir diye bakılan ülke, kendi iç dinamikleriyle ve ittifak ağlarıyla bugüne kadar ayakta kalmıştır. Bir kere bunun tahmin edilmesi gerekiyor. Ne değişti de bu 6 yıldır Suriye'yi ayakta tutan dinamikler birden bire 59 tane Tomahawk'la yerle bir olsun, bu dinamikle hala orada duruyor."

'AMERİKA, SURİYE'NİN GELECEĞİNİ ŞEKİLLENDİRECEK KANALLARI ZORLUYOR'

ABD'nin, Suriye'de kendisine etki alanları açmak için fırsatlar kolladığını ve bu etki alanlarını açtığını dile getiren Taştekin, ABD'nin bu politikasının sebebini yorumladı:

"Amerika'nın saldırısından ve Amerika'nın duruşundan sonra, son olayda sahaya baktığımız zaman Suriye, Türkiye'nin beklentilerini karşılayabilecek bir kırılma yaşanmadı. Amerika bu gerilimi tırmandırmak istemiyor. Bu saldırıyla Amerika, gücü tamamen ele geçirdi ve elinde bir koz sağladı demek mümkün değil. 2015'den beri Rusya büyük bir oyun içine girdi. Rusya bu oyunu bu kadar güçlü bir şekilde oynamak isterken, burada yasak bölgede El Kaide'nin, IŞİD'in dokunulmazlık kazanmasına izin vermez. Amerika bunu ister mi, istemez mi orası tartışılır, ama Amerika'nın oradaki önceliği Suriye ve İran'ın bölgeden çekilmesidir, çözülmesidir. Amerika bunu her zaman isteyecektir, yarın da isteyecektir.

'İSRAİL'İ TEHDİT EDEN TÜM UNSURLARIN GERİLETİLMESİ AMERİKA'NIN ÖNCELİĞİDİR'

İsrail'i tehdit eden bütün unsurların geriletilmesi Amerika'nın önceliğidir, bu hiç bir zaman değişmeyecektir. Suriye'de, İran'ı ve özellikle Rusya'yı göz ardı eden bir planın yürümesi mümkün değil. ABD kendisine etki alanları açmak için fırsatlar kolladı ve bu etki alanlarını açtı. Bu etki alanları üzerinden, daha ileriye dönük siyasetinde, Suriye'nin geleceğini şekillendirecek kanalları zorluyor, pazarlık gücünü masadaki gücünü zorluyor. Rusya'nın girmesi, Amerika'nın kozlarını önemli ölçüde geriletmişti. ABD bunu tersine çevirmenin derdinde."

'TÜRKİYE GÜVENİLMEZ VE TEHLİKELİ BİR YOL İZLİYOR'

Sahadaki son durumla ilgili de Türkiye'nin tutumunu ve durumu değerlendiren Yavuz Oğhan'dan Bidebunudinle'nin konuğu gazeteci Fehmi Taştekin, "Rejim değiştirme konusunda alternatifler tükenmiştir, Türkiye'nin bu konuda heyecanlanması boşunadır" ifadesiyle dikkat çekti.

Bu olayda Türkiye'nin duruşu ve yeriyle ilgili değerlendirmelerine devam eden Taştekin şu ifadeleri kullandı: "Dış politikada böyle çok gürültülü yol alırsanız kendinizi bağlarsınız. Her gürültü ayağınıza vurulan bir kementtir, kendi bileğinize geçirdiğiniz bir kelepçedir. Türk dış politikası gürültülü bir politika, bu kendisinin manevra alanlarını çok daraltan bir şey. Birçok ülke sessizce izlerken birden bire Türkiye kendisini, düne kadar yaptığı her şeyi çöpe atmak pahasına başka bir pozisyona sokuyor. Astana süreci Türkiye'nin Suriye'deki yeni bir yol tayiniydi. Bu birçok kesimde olumlu karşılanmadı. Birden bire Astana Süreci'nde Rusya ve İran'la güven tescil etmişsiniz, bir mekanizma kurmuşsunuz, sonra bu mekanizmaya ihanet eden başka çıkışlarda bulunuyorsunuz. Türkiye'nin Rusya'ya karşı bir güvensizliği oluştu.

Bu öngörülemez bir zikzak hali bir devlet için çok felaket bir şey. Bu yönetilebilir, idare edilebilir ve sürdürülebilir değildir. Düşmanlar bile öngörülebilir düşman tercih eder. Yarın ne yapacağı bilinmeyen bir faktör, ne dost olur ne düşman olur, tehlikeli bir şeydir. Türkiye kendini bu çizgiye sokuyor. Bununla elde edebileceği bir şey yok. Amerika'nın, elindeki Tomahawk füzesiyle, Suriye'de köklü bir savaşın içine girebileceğini diğer herkes öngörürken bunu öngörmeyip geri kalan üsleri de vurun, bu rejimle olmuyor bu rejimi değiştirin Amerika'ya bunu yap demek, birden bire 6 sene içerisinde bütün yaşanan felaketleri ve hataları unutmak demektir. Ciddi bir hafıza kaybı demektir."

'KİMSE KÜRT FAKTÖRÜNÜ GÖZ ARDI EDEMEZ'

Türkiye'nin bu tutumunun sebebini açıklayan Taştekin, "Bu günahtan ve takıntılı bir politikadan kaynaklanıyor. Bir takıntı haline gelmiştir. Diğer taraftan en istediği şey Kürtlerin Amerika'yla ortaklığını, ya da Ruslarla olan diyaloğunu çözmesi bunu bitirmektir. Bu konuda elde edebileceği hiçbir şey olmadı. Ve olmayacağını da düşünüyorum. Sahanın dikenli dinamikleri ve bu dayatıyor kendini. Kürtlerde bir dinamik olarak kendilerini, uluslararası 2 aktöre dayatmıştır. Bu uluslararası 2 aktör, Kürtlerle ilişkilerine değer veriyor. Bu yeni bir şey değil. Kürtler farklı açıdan da Suriye'de dengeleri dengeleyebilecek bir aktördür. Kürt faktörü birçok şeyi etkileyeceği için, hiç kimse bu faktörü göz ardı edemez" şeklinde konuştu.

'CIA EL ALTINDAN YARDIMLARINI SÜRDÜRÜYOR'

İdlib'teki son durumu da değerlendiren Fehim Taştekin, "Türkiye'nin de desteklediği gruplarda var tabii orada. Burası Suriye için IŞİD'den sonra çözüleceği ve düğüm noktası olan yerdir. Türkiye bu yapıyı koruma kollama politikası güdüyor. Türkiye hale Suriye'de vazgeçemediği, vazgeçemez hale geldiği bir oyun peşinde. Bu grupların çekileceği zaman, çekileceği yegane yer Türkiye. Bu çok tehlikeli bir durum. Türkiye işin bu raddeye gelmesini tabii ki istemiyor. Ama oradaki yapıyı da bir koz olarak da Suriye'de bir şeyler elde etme hevesiyle kullanmaya çalışıyor. Suriye'deki bu savaş İdlib cebi dediğimiz yer tam olarak çözülmeden bitmeyecektir. O yüzden bütün kavga ve gürültü burada. Amerika da burada dürüst davranmıyor. Bir tarafta Kürtlerle beraber IŞİD'le mücadele ederken diğer tarafta CIA hala bu gruplara yönelik el altından yardımları ve koordinasyonları desteğini sürdürüyor. Çünkü Suriye, Amerika'nın dost olarak gördüğü bir devlet değil" diyerek konuşmasını sonlandırdı.