İranlı Kürtlerin eskiye dayanan geleneği: Pir Shalyar merasimi

İran'ın batısındaki Uraman Taht Köyü'nün adı 'Güneşin Yeri' anlamına geliyor. Köydeki taş evler basamaklara benziyor, bir evin damı aynı anda başka bir evin avlusu olarak kullanılıyor.

Köylüler evlerin damlarına çıkıp geleneksel şarkılarını söylüyorlar.

Köy halkının anlatımlarına göre, İslam’dan önce Zerdüşt dinine mensup bir Pir varmış. Bu Pir’in ismi Shalyarmış ve Umaran Taht'ta yaşayan çok saygın bir doktormuş.

Bir gün Buhara Kralı'nın güzel kızı Şah Bahar Hatun aniden sağır ve dilsiz olmuş. Krallığın bütün hekimleri prensesi iyileştirmeye çalışmış fakat başarılı olamamışlar. Bunun üzerine Buhara Kralı kim ki kızını iyileştirirse onunla evlendireceğini söylemiş.

Kralın yakın çevresi, Pir Shalyar’ın ününden bahsetmiş. Kral da bunun üzerine prensesin Pir Shalyar'ın huzuruna götürülmesi emrini vermiş.

Umaran Taht köyündeki Pir Shalyar’ın evine yaklaştıklarında, Prenses Bahar, evin tandır ekmeği yapılan bölümünde bir ses işitmeye başlamış. Prenses tandıra yaklaşınca bir ‘Dev’ aniden tandırdan büyük bir gürültüyle çıkıp Prenses Bahar’ın önünde yere düşerek ölmüş. Prenses ise gördükleri karşısında öyle bir korkmuş ki hemen dili çözülmüş.

Buhara Kralı verdiği sözü tutup kızını Pir Shalyar ile evlendirmiş.
Uraman Taht Köyü'nün sakinleri yüzyıllar boyunca her yıl ikbahar ve kış mevsiminde Pir Shalyar ve Şah Bahar Hatun'un düğün kutlamalarını yapıyor. Üç gün süren kutlamaların ilk gününde köylüler, kurbanlar kesip komşularına dağıtıyorlar.

Kutlamalarda ikram edilen geleneksel yemekler arasında ayrıca özel olarak pişirilen lapa da yer alıyor.

Bu lapanın Pir Shalyar ile Prenses Bahar'ın düğününde misafirlere ikram edildiğine inanılır.

Köy çocukları kutlamalar sırasında kapı kapı dolaşıp köylülerden cevizler ve şekerlemeler toplarlar.

Kutlamaların yapıldığı günlerde Uraman Taht köyünde yaşayan erkekler halay çeker ve şarkılar söylerler.

Bayram törenleri geleneksel İran müzik aleti daf eşliğinde yapılır.

Pir Shalyar merasimi, İslam ve Zerdüşt dininin unsurlarıyla derviş tarikatlarının göreneklerinin birbirine karıştığı çok eskilere dayanan bir gelenek.