2016, Suriye krizinde iki önemli kırılma noktası yaşanmasıyla ön plana çıktı. İlk olarak Rusya’nın desteğini alan Suriye ordusu uzun süredir muhaliflerin kontrolünde olan Halep’in doğusunda kontrolü tamamen ele geçirdi ve buradaki cihatçılar aileleriyle birlikte tahliye edildi. Yılın son günlerinde ise Rusya ve Türkiye’nin arabuluculuğunda Şam ve muhalifler ateşkes anlaşması imzaladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından duyurulan ateşkes anlaşması, 30 Aralık 00.00’da yürürlüğe girdi.
ABD, 2016’da gelecek dört yıl boyunca ülkeyi yönetecek ismi seçti. Anket şirketlerinin favori gösterdiği eski ABD Dışişleri Bakanı ve eski First Lady Hillary Clinton, 8 Kasım’daki seçimlerde koltuğu Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump’a kaptırdı.
AB’nin gündeminde ise İngiltere’nin Birlik’ten ayrılma kararı alması vardı. ‘Brexit’ olarak adlandırılan sürecin ardından dönemin İngiltere Başbakanı David Cameron istifa etti, görev ‘AB yanlısı’ Theresa May’e kaldı.
2016 yılında, Türkiye – AB ilişkileri de zorlu dönemeçlerden geçti. Ankara ile Brüksel arasında varılan vize serbestisi kararının, Türkiye’nin bazı kriterleri yerine getirmemesi nedeniyle uygulamaya konmadı. Buna karşın, 2014 yılında imzalanan Geri Kabul Anlaşması, haziran ayında yürürlüğe girdi. Başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere çok sayıda yetkili, vize serbestisinin uygulanmaması halinde Geri Kabul Anlaşması’nın iptal edileceğini söyledi. Darbe girişiminin ardından Türkiye’de atılan adımlar hali hazırda kötü olan ilişkileri kopma noktasına getirdi. AP’nin, Türkiye ile üyelik müzakerelerinin durdurulması için tavsiye kararı alması bu durumun en ciddi örneği oldu.
Kolombiya ise 2016 yılında sadece ülke tarihine değil dünya tarihine de geçecek bir adım attı ve FARC’la 52 yıl süren savaşı sona erdirdi.
OCAK
Şİİ DİN ADAMININ İDAMI RİYAD-TAHRAN İLİŞKİLERİNDE YENİ BİR KRİZ YARATTI
Yeni yılın ilk önemli haberi Suudi Arabistan’dan geldi. Riyad yönetimi aralarında Şii din adamı Nimr el Nimr’in de olduğu 47 kişiyi idam etti.
İran, Hizbullah ve Iraklı Şiiler idamlara sert ifadelerle tepki gösterirken, Suudi Arabistan’ın Tahran’daki büyükelçiliği ve Meşhed’deki konsolosluk binası halk tarafından ateşe verildi.
Bu durum Suudi Arabistan’ın bölgedeki müttefiklerinin İran’a karşı harekete geçmesine neden oldu. Suudi Arabistan’ın ardından Bahreyn, Cibuti, Sudan ve Somali, İran’la diplomatik ilişkilerini kesti; Kuveyt ve Ürdün ise Tahran büyükelçilerini geri çağırdı.
UAEA NÜKLEER ANLAŞMAYA UYULDUĞUNU AÇIKLADI, AB VE ABD İRAN’A YAPTIRIMLARI KALDIRDI
Bu açıklamanın ardından İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’le birlikte kamera karşısına geçen AB İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Brüksel’in Tahran’a uyguladığı yaptırımları kaldırdığını duyurdu. ABD adına ise İran’a yönelik yaptırımların kaldırıldığı açıklamasını yapan isim Dışişleri Bakanı John Kerry oldu. Kısa süre sonra da ABD Başkanı Barack Obama’nın yaptırımları kaldıran başkanlık kararnamesini imzaladığı açıklandı.
CENEVRE’DE MUHALEFETSİZ BAŞLAYAN SURİYE GÖRÜŞMESİDEN SONUÇ ÇIKMADI
Suriye’de 2011’de başlayan krize siyasi çözüm bulunması amacıyla taraflar üçüncü kez İsviçre’nin Cenevre kentinde bir araya geldi. 25 Ocak olarak açıklanan daha sonra ise 29 Ocak’a ertelenen görüşmelerin hazırlık sürecine Suriyeli Kürtlerin müzakere masasında yer alıp almayacağı yönündeki tartışma damga vurdu. Görüşmelerin başlamasına kısa süre kala ise Riyad destekli muhalifler Cenevre’ye gitmeme kararı aldı.
29 Ocak’ta muhalefetsiz olarak başlayan görüşmeler bir gün sonra muhalefetin de katılımı ile devam etti, ancak görüşmeler sonuçsuz kaldı.
KUZEY KORE İLK KEZ HİDROJEN BOMBASI DENEDİ
Kuzey Kore’den ilk olarak Punggye-ri nükleer test alanı yakınlarında 5.1 büyüklüğünde bir sarsıntı yaşandığı haberi geldi. Kısa süre sonra bu ‘yapay sismik hareketliliğin’ Kuzey Kore’nin ilk hidrojen bombası testi nedeniyle yaşandığı ortaya çıktı. Ülkenin bilinen 4. nükleer denemesi olan bu adım, bölge ülkeleri ve ABD teyakkuza geçirdi.
DAVID BOWIE HAYATINI KAYBETTİ
‘BÜCÜR’ÜN 6 AYLIK KAÇIŞI SEAN PENN YÜZÜNDEN BİTTİ
Meksika’nın en ‘ünlü’ uyuşturucu baronu Joaquin Guzman, nam-ı diğer Bücür, hapishaneden kaçtıktan altı ay sonra, 9 Ocak’ta yakalandı. Bücür’ün, ABD’li aktör Sean Penn’e verdiği gizli röportaj sonucu yakalandığı ortaya çıktı.
ŞUBAT
RUSYA VE ABD’NİN GİRİŞİMLERİYLE SURİYE’DE ATEŞKES
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin yoğun görüşme trafiğinin sonunda Suriye’de ateşkes ilan edilmesi için anlaşma sağlandı. Suriye hükümetinin de kabul ettiği ateşkes BM gözetiminde ve planlandığı şekilde 27 Şubat’ta başladı.
NATO, DOĞU
SINIRLARINDAKİ ASKERİ VARLIĞINI ARTTIRMA KARARI ALDI
Toplantı sonrası bir basın açıklaması yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Karadeniz’deki gelişmeleri ve NATO için olası sonuçlarını sürekli olarak değerlendirdiklerini ifade ederek, "Bölgedeki mevcut varlığımız, takviye ihtimaline yönelik hazırlıklarımız ve istihbarat ile gözlem faaliyetlerimiz işte tam da bu sebepten kaynaklanıyor" dedi.
IŞİD, SURİYE’DE ŞAM VE HUMUS’U HEDEF ALDI: 179 ÖLÜ
IŞİD, 22 Şubat’ta Suriye’nin başkenti Şam ve Humus’u hedef aldı. Sabah saatlerinde Humus’un El Zehra bölgesindeki trafik ışıklarında bekleyen bomba yüklü iki araç arka arkaya patladı. Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre, saldırıda 59 kişi hayatını kaybetti.
Şam’daki saldırıda ise Şiilerin yoğunlukta olduğu Seyyide Zeynep bölgesi hedef alındı. İlk olarak bomba yüklü bir araç patlatıldı ardından da iki canlı bomba kendini havaya uçurdu. Gözlemevi, 120 kişinin hayatını kaybettiği saldırının Suriye’de çatışmaların başladığı 2011’den bu yana yaşanan en kanlı saldırı olduğunu aktardı.
ORTODOKS VE KATOLİK KİLİSELERİNİN 1000 YILLIK AYRILIĞI HAVANA’DA ‘SON BULDU’
Ortodoks ve Katolik kiliselerinin ruhani liderleri, 1054’te kiliselerin ayrılmasının ardından ilk kez Küba’nın başkenti Havana’da görüştü. 2 saat süren görüşme sonrası imzalanan ortak deklarasyonda, kilise birliğinin kaybından dolayı hem Rus Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill’in hem de Katoliklerin ruhani lideri Papa Francis’in üzüntü içinde oldukları vurgulandı, terörizme son vermek için uluslararası topluma birlik çağrısı yapıldı.
Görüşme sonra bir açıklama yapan Patrik Kirill, “Bu görüşmenin sonuçları, iki kilisenin birlikte çalışabileceğini, birlikte Hıristiyanları koruyabileceğini, savaşların olmaması ve her yerde insan hayatına saygı duyulması için birlikte çalışabileceğini söyleme imkanını veriyor" dedi. Papa Francis ise Küba’nın iki kilise arasındaki diyalogun başkenti olabileceğini ifade etti.
BM’DEN ASSANGE KARARI: TUTUKLAMA KARARI KEYFİ, DERHAL SERBEST BIRAKILMALI
Ancak’ BM’yle hemfikir olmadığını’ açıklayan İsveç Assange hakkındaki suçlamaların düşürülmeyeceğini duyurdu.
MART
IŞİD, ‘AVRUPA’NIN BAŞKENTİNE’ SALDIRDI
Belçika’nın başkenti Brüksel’de Zaventem Havalimanı’nda ve Maelbeek metro istasyonunda üç ayrı terör saldırısı düzenlendi. 32 kişinin hayatını kaybetti, 270 kişi de yaralandı. AB ve NATO’nun da ‘başkenti’ olan Brüksel’e yönelik saldırıları IŞİD üstlendi.
Belçika’da 3 gün yas ilan edilirken, saldırıları kardeş intihar bombacıları Halid ve İbrahim el Bakraoui tarafından gerçekleştirildiğini açıklandı. Saldırganlardan İbrahim el Bakraoui’nin Türkiye’den sınırdışı edildiğinin ortaya çıkması ise yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Beyefendiler teröriste gereken muameleyi yapmayıp serbest bıraktılar, şimdi verin hesabını” demesi uzun süre konuşuldu.
Belçika istihbarat servisi, Türkiye’nin iade işlemini yüzüne gözüne bulaştırdığını iddia ederken, İçişleri Bakanı Jan Jambon, polis teşkilatının İbrahim el Bakraoui konusunda ‘ihmalkar’ davrandıklarını söyledi.
PALMİRA’DA KONTROL YENİDEN SURİYE ORDUSUNDA
Ancak IŞİD, aralık ayında bir kez daha Palmira’ya saldıracaktı. Kentteki sivillerin yüzde 80’ini tahliye eden Suriye ordusu, Rus uçaklarının da desteği ile IŞİD’in ilerleyişini durduracaktı.
ABD-KÜBA İLİŞKİLERİNDE 88 YIL SONRA BİR İLK: ‘SAVAŞ GEMİSİZ’ OBAMA, HAVANA’DA
88 yıl aranın ardından Küba’ya giden ilk ABD başkanı olan Obama, Küba Devlet Başkanı Raul Castro ile bir araya geldi. Küba’ya savaş gemisi olmadan giden ilk ABD başkanı da olan Obama, Castro’yla birlikte beyzbol maçı bile izledi.
FLYDUBAI HAVA YOLLARINA AİT UÇAK RUSYA’DA DÜŞTÜ: 61 ÖLÜ
Charter seferi için Dubai’den kalkan FlyDubai Havayolları’na Boeing 737-800 plane tipi uçağın, yerel saatle 03.50’de başkent Moskova’nın 950 kilometre güneyindeki Rostov-on-Don Havaalanı’na iniş yapmaya çalışırken düştü. 61 kişiye mezar olan uçağın düşme nedeninin, pilotların, uçağın dengesini ve kontrolünü sağlayan stabilizörü ‘dalış’ moduna getirmesi olduğu belirlendi.
MISIR HAVA YOLLARI UÇAĞI AŞK UĞRUNA KAÇIRILDI
KARADZİÇ, SREBRENİTSA SOYKIRIMI’NDAN SUÇLU BULUNDU
Hollanda’nın Lahey kentindeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY), Srebrenitsa Soykırımı’nın baş aktörü Radovan Karadziç hakkındaki kararını verdi. Mahkeme, aralarında Srebrenitsa Soykırımı’nın da olduğu 10 ayrı suçtan suçlu bulduğu Karadziç’i 40 yıl hapse mahkum etti.
Karadziç, temmuz ayında ise kararı temyize götürecekti.
NİSAN
TARİHİN EN BÜYÜK VERİ İFŞAATI: PANAMA BELGELERİ
Panama merkezli hukuk firması Mossack Fonseca'ya ait yaklaşık 11 milyon sayfalık doküman medyaya servis edildi. Tarihin en büyük veri ifşaatı olarak kayıtlara geçen, Alman Süddeutsche Zeitung (SZ) gazetesinin ulaştığı ve ‘Panama Belgeleri’ adı altında paylaşılan belgelerde, bazı lider ve güçlü isimlerin de adının geçtiği iddia edildi. İfşaatın ardından İzlanda Başbakanı Sigurdur Ingi Johannsson istifa ederken İngiltere Başbakanı David Cameron da babasının off-shore hesapları nedeniyle zor durumda kaldı. Belgelerde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yakın bir arkadaşının adının geçmesi ise Batı tarafından Rusya karşıtlığını artırmaya yönelik olarak manipüle edildi.
KARABAĞ'DA KIRILGAN ATEŞKES
Ermenistan ve Azerbaycan arasında yıllardır tartışma konusu olan Karabağ'da gerilim had safhaya çıktı. Her iki taraftan da ateşkes ihlali, havan topu ve tank kullanıldığı, İnsansız Hava Aracı (İHA) düşürüldüğü ve kayıplar olduğuna ilişkin açıklamalar yapıldı. Başta Rusya olmak üzere devreye giren ülkelerin yardımıyla ateşkes sağlansa da sözlü restleşmeler devam etti. Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de bu gerilimin ardından ilk kez 5 Mayıs'ta Avusturya'da bir araya geldi. Taraflar tam kapsamlı ateşkeste anlaştı ancak bu adımları takip eden süreçte karşılıklı suçlamalarda bulunmaya devam etti.
EKVADOR'DA ART ARDA DEPREM: 661 ÖLÜ, 6 BİNDEN FAZLA YARALI
Güney Amerika ülkelerinden Ekvador'un kuzeybatı kıyı kesiminde 5 gün içinde 3 büyük deprem meydana geldi. 661 kişinin hayatını kaybettiği depremlerde, 6 binden fazla kişi yaralandı, 28 binden fazla kişi evsiz kaldı. Ülkede 8 gün yas ilan edildi.
MÜZİK DÜNYASINA İKİNCİ ŞOK
İngiliz müzisyen David Bowie'nin ardından müzik dünyası bir ölüm haberiyle daha sarsıldı. ABD'li pop yıldızı Prince, 21 Nisan'da Minneapolis'teki evinde hayatını kaybetti. Şarkıcının ölüm nedeninin uyuşturucu etkisi veren 'opioid' ilacından kaynaklandığı öne sürüldü.
OBAMA BU YIL DA 'SOYKIRIM' DEMEDİ
ABD Başkanı Barack Obama, Ermenilerin 1915 Olayları'nın yıl dönümü olarak kabul ettikleri 24 Nisan ile ilgili açıklamasında, yine 'soykırım' değil Ermenice 'Büyük Felaket' anlamına gelen 'Medz Yeğern' ifadesini kullandı.
SADR YANLILARI YEŞİL BÖLGE'DE
Irak'ta Şii lideri Mukteda el Sadr yanlısı çok sayıda gösterici, reform talebiyle hükümet binalarının bulunduğu Yeşil Bölge'yi ihlal ederek parlamento binasına girdi. Yeşil Bölge çevresindeki beton bariyerler göstericiler tarafından yıkılırken, bazı milletvekilleri saldırıya uğradı. Göstericiler bir gün sonra Yeşil Bölge'den ayrıldı.
MAYIS
BREZİLYA'DA 'SEÇİLMEMİŞ BAŞKAN' DÖNEMİ
Güney Amerika'da ABD politikalarının yanında durmayan devlet başkanlarına yönelik karalama amaçlı iddialar artarken sola en büyük darbe Brezilya'da vuruldu. Senato tarafından oluşturulan komite, Devlet Başkanı Dilma Rousseff'in mahkemede yargılanmasının önünü açan gensoru önergesini kabul etti. Rousseff, 12 Mayıs’ta Kongre'nin üst kanadı Senato'da yapılan oylama sonucu geçici olarak görevden alındı. Rousseff'in 'darbe' olarak nitelediği bu gelişmeler sonrası yerine yardımcısı Michel Temer geçti. Temer ile ilgili yolsuzluk iddiaları ise halkı sokağa dökmeye devam ediyor.
NATO'DAN İSRAİL'E 'TÜRKİYE ONAYLI' JEST
NATO, İsrail'in NATO karargahında temsilcilik açma talebine Türkiye'nin de onayıyla olumlu yanıt verdi. Nitekim söz konusu 'jestin', İsrail’in Gazze’ye yönelik çimento geçişine izin vereceğine ilişkin haberlerin gelmesinden hemen sonra yapılması dikkat çekti.
LONDRA'YA İLK MÜSLÜMAN BELEDİYE BAŞKANI
İngiltere'nin başkenti Londra'da yapılan belediye başkanlığı seçimini İşçi Partisi'nin adayı Sadık Han kazandı. Han, Londra'nın ilk Müslüman belediye başkanı olarak tarihe geçti. Öte yandan Han en çok ABD başkanı olursa Müslümanları ülkeye sokmama vaadi veren Cumhuriyetçi Donald Trump'la yaşadığı polemikle adından söz ettirdi.
OBAMA'YA DEFALARCA O… ÇOCUĞU DİYEN BAŞKAN: DUTERTE
Filipinler’de devlet başkanlığı seçiminden, 22 yıldır Davao kentinin belediye başkanlığını yürüten Rodrigo Duterte galip ayrıldı. Adaylığı süresince uyuşturucu tacirleri ve suçluların öldürülmesi gerektiğini savunan Duterte, kendisini insan hakları ihlalleriyle suçlayan ABD Başkanı Barack Obama ve BM'ye ettiği küfürler ('O… çocuğu' gibi) ve çektiği restlerle gündemdeki yerini koruyor.
GÖREVDEKİ BİR ABD BAŞKANI İLK KEZ HİROŞİMA'DA
ABD Başkanı Barack Obama, ülkesinin İkinci Dünya Savaşı’nda atom bombası attığı Japonya’nın Hiroşima kentine ziyarette bulundu. Obama, 6 Ağustos 1945'te 140 bin kişinin hayatını kaybettiği atom bombası saldırısının yapıldığı günden bu yana Hiroşima’yı görevdeyken ziyaret eden ilk ABD lideri oldu. Diğer taraftan kendisi de Hiroşima'ya giden ilk ABD dışişleri bakanı olan John Kerry, Obama'nın ziyaretinin özür anlamına gelmediğini vurguladı.
HAZİRAN
İNGİLTERE, AB'Yİ; CAMERON DA 'KAPTANLIĞI' BIRAKTI
AB'nin dağılmaya doğru sürüklendiği görüşleri, İngiltere'de 24 Haziran'da düzenlenen referandumla daha da güçlendi. Yüzde 72 katılımlı referandumda, halkın yüzde 52'si AB'den çıkılması (Brexit), yüzde 48'i AB'de kalınması yönünde oy verdi. Başbakan David Cameron, "Önümüzdeki aylarda gemiyi dengede tutmak için her şeyi yapacağım ama İngiltere'yi bir sonraki durağına götüren kaptan olmam doğru değil" sözleriyle istifasını açıkladı. Osmanlı torunu ve Londra Belediye Başkanı Boris Johnson, Cameron'ın yerine aday olmayacağını açıklarken başbakanlık koltuğuna Theresa May oturdu. AB ile ticari ilişkileri sürdürme niyetinde olan ve bu açıdan Türkiye'ye benzemek isteyen İngiltere'nin Brexit rotasının nasıl olacağı hâlâ tartışılıyor.
EFSANEVİ BOKSÖR MUHAMMED ALİ HAYATINI KAYBETTİ
ABD'de başarılarla dolu kariyerinin yanı sıra siyasi söylemleri ve siyah harekete desteğiyle de tarihe geçen boksör Muhammed Ali, 74 yaşında solunum yetmezliğinden hayatını kaybetti. Muhammed Ali'nin ölümü spor dünyasını yasa boğarken cenaze töreninde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşma yapmasına izin verilmemesi ve Erdoğan'ın korumaları dünya gündeminin ilk sıralarına yerleşti. Erdoğan'ın marttaki Washington ziyaretinde otel önündeki protestocuların sesinin bağırarak bastırmaya çalışan korumalar, bu kez de ABD Gizli Servis yetkilileri ile sürtüşme yaşadı.
ABD TARİHİNİN EN KANLI SİLAHLI SALDIRISI: ORLANDO
ABD’nin Florida eyaletine bağlı Orlando kentinde 12 Haziran'da çoğunlukla eşcinsellerin gittiği bir gece kulübünü silahla basan 29 yaşındaki Afgan kökenli ABD vatandaşı Ömer Metin 49 kişiyi öldürdü, 53 kişiyi yaraladı. Saldırı, ülke tarihinde en fazla kişinin öldüğü toplu saldırı oldu. Baba Mir Sıddık Metin "Eşcinsellerin cezasını Allah verir" sözleriyle oğlunu 'eleştirirken' eşi Nur Selman'ın da Metin'in saldırıyı düzenleyeceğinden önceden haberi olduğu ve eşini durdurmaya çalıştığı ortaya çıktı. Saldırıda ölenlerden Eddie Justice'in saklanırken annesine attığı mesajlar da yürek burktu. Öte yandan FBI'ın 3 kez sorguladığı Metin'in, saldırıyı düzenlediği AR-15 tipi tüfek ve Glock marka silahı yasal olarak satın almış olması, ülkede bireysel silahlanmayla ilgili tartışmaları daha da alevlendirdi.
İSPANYA 10 AY SONRA BAŞBAKANINI BELİRLEDİ
İspanya'da 20 Aralık'ta yapılan ve Podemos'un iki partililiği yıktığı seçim sonrası, ülke uzun süren bir siyasi belirsizlik dönemi yaşadı. Halk Partisi (PP) lideri ve Başbakan Mariano Rajoy, seçimi kazanmasına rağmen mecliste yeterli çoğunluğu sağlayamadığı için hükümeti kurma görevini reddetti. Bunun üzerine Kral 6. Felipe, bu görevi Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) lideri Pedro Sanchez'e verdi. Ancak Sanchez güven oyu alamayınca, İspanya, diktatör Francisco Franco'nun ölümü sonrası yeni bir anayasanın hazırlandığı 1978’den bu yana ilk kez erken seçime gitti. 27 Haziran'daki seçim, Brexit'ten günler sonra yapılması nedeniyle de önem taşırken sandıktan ilk sırada yine Rajoy çıktı. PSOE'nin Rajoy tutumundan vazgeçmesinin ardından ise 10 aydır süren kriz çözüldü ve Rajoy 31 Ekim'de resmen göreve başladı.
TEMMUZ
BAĞDAT’TA RAMAZAN’IN BİTİMİNE 1 GÜN KALA ÇİFTE SALDIRI: YAKLAŞIK 300 ÖLÜ
Ramazan'ın bitimine bir gün kala Irak'ın başkenti Bağdat'ta iki farklı bölgede sahur vaktinde bombalar patladı. Saldırılarda yaklaşık 292 kişi hayatını kaybetti.
İNGİLTERE’Yİ AB’DEN ÇIKARMAYI BAŞARAN UKIP LİDERİ, BREXIT ZAFERİNİN ARDINDAN İSTİFA ETTİ
İngiltere’de AB ve göçmen karşıtı görüşleriyle bilinen Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi’nin (UKIP) Genel Başkanı Nigel Farage, görevinden istifa ettiğini açıkladı. Brexit kampanyasının önde gelen isimlerinden Farage, AB’den ayrılma kararının alındığı referandum sonrasında AP’de yaptığı konuşmada yuhalamalar eşliğinde yaptığı konuşmada, diğer milletvekilleriyle dalga geçerek “17 yıl önce hepiniz bana güldünüz, ne oldu şimdi gülemiyorsunuz değil mi?” demişti.
Farage’ın istifasının ardından UKİP’in başına 18 günlüğüne partinin ilk kadın başkanı Diana James geçti. James’in ‘partide yapmak istediği reformlar için yeterli yetkisinin olmadığını’ savunarak kısa sürede görevden ayrılmasının ardından UKİP’in yeni lideri Paul Nuttall oldu.
‘AŞIRI DİKKATSİZ’ BULUNAN CLINTON’IN YARGILANMASINA GEREK GÖRÜLMEDİ
Amerikan Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Başkanı James Comey, ABD Dışişleri Bakanı olduğu dönemde kişisel e-mail hesabı üzerinden devlete ait gizli bilgiler içeren yazışmalar yapan Demokrat başkan adayı Hillary Clinton'ın ‘aşırı dikkatsizce’ hareket ettiğini ancak yargılanmasını gerektirecek bir durum olmadığına inandığını söyledi.
FBI, soruşturmayı Adalet Bakanlığı’na sevk etti. ABD Adalet Bakanlığı da dışişleri bakanlığı döneminde elektronik yazışmalar için özel e-posta adresini kullandığından hakkında soruşturma başlatılan Demokrat başkan adayı Cliton'ın suçsuz bulunduğunu bildirdi.
KIZ ARKADAŞINI ÖLDÜRMEKTEN YARGILANAN PARALİMPİK ATLET PISTORIUS’A 6 YIL HAPİS CEZASI
Olimpiyatlara katılan ilk paralimpik atlet olarak tarihe geçen Güney Afrikalı sporcu Oscar Pistorius, kız arkadaşı Reeva Steenkamp'ı öldürmekten suçlu bulunarak altı yıl hapis cezasına çarptırıldı. Kız arkadaşı Reeva Steenkamp'ı 14 Şubat 2013'te Pretoria'daki evinde mahkemedeki ifadesinde evine zorla girildiğini düşünerek kilitli olan tuvaletin kapısından ateş ettiğini ve o sırada kız arkadaşını yanlışlıkla vurduğunu savunmuştu. Ampute atletin Pretoria'daki hapishanede bileklerini keserek intihar etmeye kalkıştığı iddia edildi.
ABD’DEN KUZEY KORE LİDERİ HAKKINDA YAPTIRIM KARARI
ABD hükümeti, 6 Temmuz’da insan hakları ihlalleriyle suçladığı Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'a ilk defa yaptırım uyguladı. ABD Hazine Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, ülkedeki ihlallerden doğrudan Kim'in sorumlu olduğu belirtilirken, Kuzey Kore’den 10 yetkili daha kara listeye alındı.
ABD’DE KESKİN NİŞANCI POLİSLERİ HEDEF ALDI
Alton Sterling ve Philando Castile adlı iki siyahinin birer gün arayla beyaz polisler tarafından öldürülmesi, ardından Dallas'taki polis şiddetine yönelik protestolar esnasında Micah X. Johnson adlı siyah tarafından 5 polisin keskin nişancı tüfeği ile öldürülmesi, ülkedeki ırkçılık tartışmalarını körükledi.
Afganistan’da savaşmış eski bir asker olan Johnson, polisle girdiği çatışmada öldürüldü. El Centro Üniversitesi’ndeki bir binaya saklanan Johnson’ın bomba imha robotuna yüklenen patlayıcı kullanılarak öldürülmesi ABD’de bir ilk oldu.
EURO 2016’NIN ŞAMPİYONU PORTEKİZ
EURO 2016 finalinde ev sahibi Fransa'yı uzatmalarda attığı golle 1-0 mağlup eden Portekiz, tarihinde ilk defa Avrupa Şampiyonu oldu. Takımın yıldızı Cristiano Ronaldo, 8. dakikada yaşadığı sakatlık nedeniyle saha içinde tedavi görürken, dizine sert bir darbe alan Portekizli oyuncu 25. dakikada devam edemeyeceğini belirterek oyundan alınmak istedi. Saha içinde sedye beklerken gözyaşlarına boğulan Ronaldo’nun yüzüne konan kelebek ise, ‘kelebeğin Ronaldo’yu teselli ettiği’ yorumlarına sebep oldu. Uzatmalalara 0-0 gidilen karşılaşmada, Portekiz’in golü 109. dakikada Eder’den geldi.
Türkiye ise gruplarını 3. sırada tamamlayan en iyi 4 takım arasına giremeyerek turnuvadan elendi.
EURO 2016'da çeyrek finalde Fransa'ya yenilip turnuvaya veda eden ancak ‘gönüllerin şampiyonu’ olan İzlanda takımını başkent Reykjavik'te on binlerce taraftar coşkuyla karşıladı.
IŞİD’İN ‘SAVAŞ BAKANI’ ŞİŞANİ’NİN ÖLÜMÜ TEYİT EDİLDİ
IŞİD’e yakın haber kaynakları, son 2 yıldır defalarca öldüğü iddia edilen Ebu Ömer el Şişani’nin hayatını kaybettiğini doğruladı. Örgütün haber ajansı olarak bilinen Amaq, Twitter’dan yaptığı açıklamada Şişani’nin Musul'un güneyinde öldürüldüğünü paylaştı.
İNGİLTERE’YE 2. KADIN BAŞBAKAN
Referandumda İngiltere’nin AB’den ayrılması yönünde alınan kararın ardından istifa eden David Cameron’ın yerine Muhafazakar Parti lideri Theresa May 13 Temmuz’da başbakan oldu. May, ‘Demir Leydi’ olarak anılan Margaret Thatcher’ın ardından İngiltere’nin ikinci kadın başbakanı oldu.
Eski Londra Belediye Başkanı ‘Osmanı torunu’ Boris Johnson da May liderliğindeki yeni İngiltere kabinesinde dışişleri bakanı görevine getirildi. Johnson, 'Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret içerikli şiir yarışmasının' galibi seçilmesinin ardından yaşanan krize rağmen darbe girişiminin ardından TBMM’yi ilk ziyaret eden Avrupalı siyasetçilerden biri oldu.
FRANSA’DA BASTILLE GÜNÜ KANA BULANDI
Ülkede üç günlük yas ilan edildi. IŞİD’in üstlendiği saldırıların ardından Fransa’da OHAL bir kez daha uzatıldı.
ABD’NİN BAŞKAN ADAYLARI BELLİ OLDU
İşadamı Donald Trump, ABD'nin Ohio eyaletinin Cleveland kentinde yapılan Cumhuriyetçi Parti’nin ulusal kongresindeki oylamada gerekli bin 237 delegenin desteğini kazanarak partinin başkanlık seçimlerindeki adayı oldu. Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı olmak için yarıştığı rakiplerine, kampanya boyunca çok sayıda lakap takan Trump, Ted Cruz’a ‘Yalancı Ted’, Marco Rubio’ya ise ‘Küçük Marco’ diye hitap etti. Forbes dergisinin ‘Dünyanın En Zengin 400 İnsanı’ listesinde yer alan Trump’ın seçim vaatlerinde göçmenler, Müslümanlar, güvenlik ve IŞİD ile mücadele konularındaki görüşleri ön plana çıktı.
Demokrat Parti’nin Philadelphia kentindeki kongresinde 2016 başkanlık seçimleri için resmen adaylığı ilan edilen Hillary Clinton, ülkesinin tarihindeki ilk kadın başkan adayı oldu. Clinton’ın ABD’nin ilk kadın başkan adayı olmasının ardından, seçilmesi halinde eşi, eski ABD Başkanı Bill Clinton’a nasıl hitap edileceği tartışma konusu oldu.
Kadın başkanların eşlerine ‘First Man’ denip denmeyeceğine dair tartışmalar, Demokrat Başkan Adayı’nın 8 Kasım’da aldığı yenilginin ardından bir süreliğine rafa kalktı.
EL NUSRA CEPHESİ, EL KAİDE’DEN AYRILDI
Suriye'deki cihatçı gruplardan El Nusra'nın lideri Ebu Muhammed El Culani, ilk kez yüzünün görüldüğü bir açıklamada bulunarak El Kaide'den ayrıldıklarını duyurdu. Terör örgütü, El Kaide’den ayrıldığını açıklamasının ardından Fetih el Şam ismini aldı.
It's official: Joulani reveals face, announces Jabhat Fath al-Sham after AQ gave green light https://t.co/CfEoNnbeJO pic.twitter.com/dbYin9P3R2
— Hassan Ridha (@sayed_ridha) July 28, 2016
Rusya Dışişleri'nden yapılan açıklamada, El Nusra'nın, El Kaide'den ayrılıp ismini değiştirse bile hâlâ bir terör örgütü olduğu vurgulandı.
AĞUSTOS
İSVİÇRE, AB’YE ÜYELİK BAŞVURUSUNU GERİ ÇEKTİ
İsviçre AB üyeliği için Brüksel’e yaptığı başvuruyu resmen geri çekti.
İsviçre, AB'ye üyelik için 20 Mayıs 1992'de başvuru yapmış fakat aynı yıl ülkede yapılan referanduma katılanların yüzde 50.3'ü üyeliğe 'Hayır' demişti. Referandum sonrasında AB’yle müzakereleri durduran İsviçre, AB üyeliğinin resmi olarak geri çekildiği yönünde Brüksel’i bilgilendirdi.
RIO OLİMPİYAT OYUNLARI
Rio Olimpiyat Oyunları, ev sahibi Brezilya'nın kültür ve tarihi ile doğa temalı gösterilerin yer aldığı görkemli açılış töreni ile 5 Ağustos’ta başladı. Gösterilerin ardından yapılan geçit töreninde Rus bayrağını voleybolcu Sergey Tetyukhin, Türk bayrağını ise güreşçi Rıza Kayaalp taşıdı. Sığınmacı krizi dünyanın dört bir yanında gündem olurken, Olimpiyat Oyunları’na ilk kez katılan 'Sığınmacı Olimpik Takımı' ise geçit törenine damga vurdu.
Rusya Federasyonu 19 altın, 18 gümüş, 19 bronz olmak üzere toplam 56 madalya ile 4. sırada olimpiyatları tamamlarken, Türkiye ise 4 bronz, 3 gümüş, 1 altın olmak üzere 8 madalya ile 41. sırayı aldı.
Olimpiyat Oyunları’na kazanılan madalyaların ve elde edilen başarıların yanı sıra ABD’li yüzücüler de söyledikleri yalanla damga vurdu. Kariyerinde 6'sı altın olmak üzere toplam 12 olimpiyat madalyası bulunan 32 yaşındaki ABD’li yüzücü Ryan Lochte ve 3 takım arkadaşı bir benzin istasyonunda gasp edildiklerini iddia etti ancak güvenlik kamerası görüntüleri taşkınlık çıkaran sporcuların yalan söylediğini ortaya çıktı. Olimpiyat komitesi yaptıklarının ardından özür dileyen Lochte’yi 10 ay, beraberindeki Jimmy Feigen, Gunnar Bentz ve Jack Conger’ı ise 6’şar ay müsabakalardan men etti. Rio Emniyet Müdürlüğü de, Lochte hakkında sahte beyanda bulunmak suçlamasıyla dava açtı.
KOLOMBİYA’DA 52 YILLIK SAVAŞ SON BULDU
Kolombiya halkı, ülkenin İspanya'dan bağımsızlık kazanılmasındaki önemli rolü nedeniyle 'kahraman kent' olarak anılan Cartagena'daki resmi törenle kabul edilen anlaşmayı eylül ayında düzenlenen referandumda kabul etmedi. Bunun üzerine hükümet ve FARC’ın kasım ayında imzaladığı yeni anlaşma, Kongre’de kabul edilerek yürürlüğe kondu.
EYLÜL
ÖZBEKİSTAN DEVLET BAŞKANI KERİMOV HAYATINI KAYBETTİ
Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov, geçirdiği beyin kanamasının ardından kaldırıldığı hastanede 2 Eylül’de hayatını kaybetti. 78 yaşında hayatını kaybeden Özbekistan’ın 27 yıllık lideri Kerimov, doğduğu kent Semerkant'ta toprağa verildi.
ABD, SUUDİ ARABİSTAN’I KIZDIRAN 11 EYLÜL TASARISINI KABUL ETTİ
11 Eylül saldırılarında hayatını kaybedenlerin ailelerine Suudi Arabistan'a dava açma imkanı getiren ve Terörizmin Destekçilerine Karşı Adalet’ (Justice Against Sponsors of Terrorism Act — JASTA) adıyla bilinen tasarı ABD'de kabul kabuldu.
ABD Başkanı Barack Obama’nın veto etmesinin ardından Senato tarafından ezici üstünlükle yeniden kabul edilen tasarı, Temsilciler Meclisi’nde de oyların 3’te 2’sinden fazlasını almasının ardından 44. ABD Başkanı’nın 8 yıllık görev süresi boyunca veto hakkını kullanamadığı ilk yasa oldu.
11 Eylül saldırılarında ölen kişilerin ailelerinin saldırılarda Suudi yöneticilerin rolü olabileceği gerekçesiyle ABD mahkemelerinde dava açabilmesine imkan tanıyan yasa tasarısı, iki ülke arasında gerginliğe sebep oldu.
FRANSA’DA TESETTÜR MAYOSU KRİZİ
Fransa’nın Marsilya kentinde temmuz ayında başlayan ve ülke geneline yayılan ‘tesettür mayosu’ krizi, Danıştay’ın aldığı kararla son buldu.
İlk olarak ağustos ayında Villeneuve-Loubet Belediyesinin başlattığı ve Nice İdare Mahkemesinin uygulamaya koyduğu tesettür mayosu yasağı kararını durduran Danıştay, ülkenin güneyindeki Cagnes-sur-Mer Belediyesi’nin aldığı, daha sonra Nice İdari Mahkemesi’nin de onadığı benzer yasak kararını da bozdu. Gerekçeli kararda, söz konusu yasağın, ‘temel hak ve özgürlüklere, inanç özgürlüğü ve kişisel haklara aykırı olduğuna’ hükmedildi.
ABD’DEN 55 YIL SONRA KÜBA’YA BÜYÜKELÇİ
ABD, 1961'de diplomatik ilişkilerini kestiği Küba'ya 55 yıl aradan sonra ilk kez büyükelçi atama kararı aldı. ABD Başkanı Barack Obama, halen Küba'daki ABD Büyükelçiliği'nde maslahatgüzar olarak görev yapan Jeffrey DeLaurentis'i Havana Büyükelçisi olarak aday gösterdi. ABD ile Küba'nın 2014 sonunda ilişkileri normalleştirme kararı alması ve bu çerçevede geçen yıl karşılıklı olarak büyükelçiliklerini açmasının ardından ABD'nin Havana Büyükelçiliği'nde maslahatgüzar olarak göreve başlayan DeLaurentis, Fidel Castro’nun cenazesinde de ABD’yi temsil eden isimlerden biri oldu.
ESKİ İSRAİL CUMHURBAŞKANI PERES, HAYATINI KAYBETTİ
İsrail'de 2007 ile 2014 yılları arasında cumhurbaşkanlığı görevini yürüten 93 yaşındaki Şimon Peres, beyin kanaması geçirmesinin ardından kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Hamas, 1994 yılında Oslo Anlaşması'nın imzalanmasının ardından Filistin lideri Yaser Arafat ve dönemin İsrail Başbakanı İzak Rabin'le birlikte Nobel Barış Ödülü alan Peres’in ölümünün ardından yaptığı açıklamada, “Filistin halkı dökülen kanlarının sorumlusu olarak gördükleri bu suçlunun ölümü nedeniyle çok mutlu” ifadelerine yer verildi.
İSVİÇRE’DE BURKA VE PEÇE YASAKLANDI
İsviçre'nin bazı kantonlarında uygulanan burka ve peçe yasağı, İsviçre Ulusal Meclisi'nde yapılan oylamayla tüm ülkede geçerli kabul edildi. Söz konusu yasaya uymayanlar yüz ila 10 bin frank arasında para cezası ödemesine karar verildi.
EKİM
KOLOMBİYA-FARC BARIŞ ANLAŞMASI
2 Ekim 2016'da Kolombiya hükümeti ile Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) arasında yarım asırdır devam eden savaşı sona erdiren barış anlaşması referandumda çok az farkla reddedildi. Yapılan oylamada anlaşamaya ‘Evet‘ diyenlerin oranı yüzde 49.8 ‘de kalırken, ‘Hayır' cephesi yüzde 50.2 oranında oy aldı. Referanduma rağmen taraflar arasındaki ateşkes bozulmadı. Nitekim hükümet ve FARC itiraz edilen noktalarda değişiklik yaparak referandumdan 6 hafta sonra, 24 Kasım'da yeni bir barış anlaşması imzaladı. 2. kez halk oylamasına sunulmayan anlaşma Kongre'de kabul edildi. Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, ülkedeki savaşı sona erdirme çabaları nedeniyle Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü. Ülkede, FARC ve hükümet arasındaki çatışmalarda 220 binden fazla insan hayatını kaybetmiş, milyonlarca kişi ise evini terk etmek zorunda kalmıştı.
HAİTİ'Yİ MATTHEW KASIRGASI VURDU
Son 10 yılın en büyük kasırgası olan Matthew, Haiti'de yaklaşık 1000 kişinin ölümüne yol açtı.
4 Ekim'de ada ülkesine ulaşan ve saatte 195 kilometre hıza ulaşan Matthew Kasırgası ülkede binlerce evi yıktı, bazı kasabaların tamamı yok oldu. Haiti'nin ardından önce Bahamalar'a daha sonra da ABD'ye ulaşan kasırga ABD'de sel baskınlarına neden oldu. Kasırga nedeniyle ABD'de 34 kişi hayatını kaybetti.
MUSUL OPERASYONU BAŞLADI
17 Ekim'de Irak hükümeti ülkenin 2. büyük şehri Musul'u IŞİD'den geri almak için büyük bir operasyon başlattı. 1 buçuk milyon insanın yaşadığı kent 2 yıl önce IŞİD'in kontrolüne geçmişti. Peşmergenin de katıldığı ABD destekli operasyon kapsamında aralık sonu itibariyle Musul'un 4'te 1'i IŞİD'den alındı. Irak hükümeti, 2015 yılında yaşanan Başika krizi nedeniyle Türk ordusunun operasyona katılmasını istemedi ve Türk hükümetinin mezhepçilik yaptığını savundu. Buna karşın Türk hükümeti operasyona katılmak istedi, şart olarak da Iraklı Şii milis gücü Haşdi Şabi'nin Telafer ve Şengal'e girmemelerini talep etti.
FRANSA ‘ VAHŞİ ORMAN' SIĞINMACI KAMPINI KAPATTI
24 Ekim'de Fransa, sığınmacıların Jungle (Vahşi Orman) adını taktığı Calais kentindeki kamptan binlerce sığınmacıyı otobüslerle tahliye etmeye başladı. 26 Ekim itibariyle 6 binden fazla kişinin tahliye edildiği ve kampın tamamen boşaltıldığı açıklandı. İngiltere'ye geçmek isteyen farklı ülkelerden binlerce kişinin kaldığı kamp, Avrupa'nın göçmenlere yardımının başarısızlığının bir sembolü haline gelmişti. Kamptaki binlerce kişi Fransa'nın farklı bölgelerindeki kamplara yerleştirildi. Bir kısmı ise İngiltere'ye gönderildi.
29 Ekim'de Güney Kore Devlet Başkanı Park Geun-hye'nin yakın arkadaşı, ünlü bir tarikat liderinin kızı Choi Soon Sil'in resmi yetkisi olmamasına rağmen kritik devlet meselelerine müdahale ettiği ve ülkenin büyük şirketlerini Park ile olan yakınlığını kullanarak milyonlarca dolar dolandırdığı suçlaması ülkeyi ayağa kaldırdı. Yüzbinlerce eylemci haftalarca sokaklarda Park'ın istifası talebiyle protesto gösterileri düzenledi. Çarlık Rusya'sının tarihi kişiliği Rasputin'e benzetilen Choi tutuklandı ve ilk mahkemesine 19 Aralık'ta çıktı. Hakkındaki suçlamaları reddeden Park'ın başkanlık yetkileri 9 Aralık'ta parlamentoda yapılan oylamayla elinden alındı. Kuzey Kore ise ABD'nin müttefiki ‘düşman kardeşi' Güney Kore'yi skandal nedeniyle yerden yere vurdu. Pyongyang'ın güdümünde haberler yapan Merkezi Haber Ajansı, ortaya çıkan skandalı 'yozlaşmış bir yönetimin kaçınılmaz sonucu' olarak nitelendirdi. Ajans, Güney Kore Devlet Başkanı Park'ı da 'Çağdaş Kore toplumunun en deforme, anormal ve aptal insanı' olarak tanımlandı.
Anayasa Mahkemesi Park'ın görevden azlini onaylarsa ülkede ilk kez demokratik yollardan seçilmiş bir devlet başkanı görevden azledilecek.
KASIM
KÜBA'NIN EFSANEVİ LİDERİ FİDEL CASTRO HAYATINI KAYBETTİ
Küba Devrimi'nin lideri ve ülkenin eski devlet başkanı Fidel Castro, 25 Kasım'da 90 yaşında başkent Havana'da hayata veda etti. Komünist bir devlet kurarak 50 yıldan uzun süredir ABD'nin arka bahçesinde kapitalizme kafa tutan Küba'nın liderinin arkasından milyonlar göz yaşı döktü. Muhalifleri ise sevinç gösterileri yaptı. 9 gün süren ulusal yasın ardından Fidel'in külleri 50 yıl önce devrimin başladığı Santiago de Cuba kentindeki mezarlığa gömüldü. Fidel'in mezarındaki abidenin üzerine isteği üzerine sadece ‘FIDEL' yazıldı. Ünlü devrimcinin ‘kişi kültüne' karşı olması nedeniyle ülkede büstü yapılmayacak ve ülkedeki hiçbir sokağa adı verilmeyecek.
TRUMP, ABD BAŞKANI SEÇİLDİ
ABD'de 8 Kasım'da yapılan başkanlık seçiminin galibi Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump oldu. Demokrat rakibi Hillary Clinton seçimde Trump'tan daha fazla oy alsa da, kritik eyaletleri kaybederek delege sayısında geride kaldı ve başkanlığı Trump'a kaptırdı. Seçimin ardından kabinesini belirleme çalışmalarına başlayan milyarder iş adamı Trump 20 Ocak'ta yemin ederek ABD'nin 45. Başkanı olacak. Trump'ın kabinesi için seçtiği isimler de tartışma yarattı. Trump, Dışişleri Bakanı adayı olarak ExxonMobil CEO'su Rex Tillerson'u gösterdi. Göreve gelirse geçmişinde askeri ya da hükümet deneyimi olmayan ilk ABD Dışişleri Bakanı olacak olan Tillerson'un, aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladımir Putin'in yakın arkadaşı olması da, Demokratlarda ve bazı Cumhuriyetçilerde rahatsızlık yaratıyor. Trump'ın kabinesindeki bir diğer tartışma yaratan isim de Savunma Bakanlığı'na aday gösterdiği ‘Kuduz Köpek' (Mad Dog) lakaplı emekli Orgeneral James Mattis. Şahin tutumuyla tanınan Mattis, 2003'te Irak'ın işgali sırasında ABD deniz piyadelerine "Nazik olun, profesyonel davranın. Ama tanıştığınız herkesi öldürmek üzere bir planınız da olsun" diye seslenmişti.
AP'DEN SPUTNİK VE RT KARŞITI TASARIYA ONAY
Avrupa Parlamentosu (AP), RT ve Sputnik'e karşı konulması için politika geliştirilmesini öngören karar tasarısını onayladı. AP'de yapılan oylamaya katılan 691 parlamenterden 304'ü tasarıya destek verdi. 179 parlamenter tasarı için 'hayır' oyu kullanırken, 208'i çekimser kaldı.
Polonyalı parlamenter Anna Elzbieta Fotyga tarafından sunulan karar, Brüksel'in üçüncü tarafların propagandasına karşı politikalar geliştirilmesini öneriyordu. Karar metninde Rusya'nın AB'ye karşı propaganda yürüttüğü iddia ediliyordu. Rusya'yla mücadelenin IŞİD'e karşı gösterilecek direniş ile aynı sınıfa konulan karar metninde, AB üyesi ülkelere karşı propaganda projelerine finansman bulmaları için çağrı yapılıyordu.
AP'DEN ‘TÜRKİYE İLE MÜZAKERELER DONDURULSUN' KARARI
Karar 37'ye karşı 479 oyla kabul edildi, 107 parlamenter ise çekimser kaldı. 'Üyelik müzakerelerinin yeniden başlayabilmesi için OHAL uygulamasının kaldırılması gerektiği' belirtilen karar metninde, "Avrupa Parlamentosu, temmuz ayındaki darbe girişiminin ardından Türkiye'de alınan orantısız ve baskıcı önlemleri güçlü şekilde kınamaktadır" denildi. AP kararının bağlayıcı niteliği bulunmuyor ancak tavsiye niteliği taşıyor.
KOLOMBİYA'DA UÇAK KAZASI
Brezilya'nın Chapecoense takımı futbolcularının da aralarında bulunduğu 77 kişinin bulunduğu uçak, 28 Kasım'da Bolivya'dan Kolombiya'ya giderken Kolombiya'nın Medellin kenti yakınlarındaki dağlık alana düştü. 3'ü Chapecoense takımı oyuncusu olan 6 kişinin sağ kurtulduğu kazada, 71 kişi öldü. Uçağın aşırı yüklendiği öne sürülürken, soruşturma hala sürüyor. Chapecoense takımı, Medellin'e tarihinin en önemli maçına çıkmak için, Atletico Nacional takımıyla Copa Sudaamericana kupası finalinde karşılaşmaya gidiyordu. 5 Aralık'ta Atletico Nacional'in başvurusu sonrası trajik kazada futbolcu ve teknik ekibini kaybeden grup şampiyon ilan edildi. Kupa, 21 Aralık'taki törenle kulübün yeni başkanına takdim edildi.
LEONARD COHEN ÖLDÜ
Dünyaca ünlü Kanadalı şair, şarkı sözü yazarı, romancı ve müzisyen Leonard Cohen, 7 kasım gecesi 82 yaşında hayata veda etti. Cohen'in Los Angeles'taki evinde düştükten sonra uykusunda hayatını kaybettiği açıklandı. Yaklaşık 50 yıllık bir müzik kariyerine sahip olan Cohen, Ekim'de son albümünü yayınlamıştı.
ARALIK
HALEP, SURİYE ORDUSUNUN KONTROLÜNDE
20 Ekim'de Rusya ve Suriye, Halep'teki sivillerin ve militanların tahliyesi için insani mola ilan ederek hava saldırılarına ara verdi. Ancak muhalifler 28 Ekim'de kuşatmayı kırmak için saldırı başlattı. Kasımda Rusya ve Suriye ordusu, kentin militanların kontrolündeki doğusunu geri almak için şiddetli bir operasyon başlattı. Suriye ordusu giderek militanlar karşısında kazanımlar elde ederken, 13 Aralık'ta Rusya ve Türkiye arabuluculuğu ile ateşkes anlaşması imzalandı. Halep'in kontrolü aralık sonunda tamamen Suriye hükümetine geçerken, militanlar ve siviller otobüslerle kentten tahliye edildi.
SURİYE'DE ATEŞKES
29 Aralık'ta Suriye'de Türkiye ve Rusya'nın garantörlüğünde ateşkes sağlandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye'de Ankara ve Moskova'nın garantörlüğünde ateşkes anlaşmasına varıldığını söyledi.
Putin, yaptığı açıklamada, Rusya ve Türkiye'nin, Suriye'de 29 Aralık gecesi başlayacak ateşkese garantörlük yapacağını duyurdu.
Rusya Devlet Başkanı, ateşkesi, Kazakistan'da Suriye hükümeti, Suriyeli muhalifler ve Suriyeli tarafların katılımıyla yapılacak barış görüşmelerinin izleyeceğini belirtti.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından terör örgütü olarak kabul edilen IŞİD ve El Kaide'nin Suriye kolu Fetih el Şam (eski adı El Nusra Cephesi) ve bağlantılı gruplar ateşkese dahil edilmedi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da Rusya, Türkiye ve İran arasında Rusya'nın başkenti Moskova'da 20 Aralık'ta imzalanan Suriye konulu ortak bildiriyi BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) sunacaklarını açıkladı.
FRANSA, KRİTİK CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİNE HAZIRLANIYOR
1 Aralık'ta Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande 2017 Cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olmayacağını ilan etti. Terör saldırıları ve kötü ekonomi nedeniyle ülkenin popülaritesi en düşük başkanlarından biri olan Hollande'ın kararı yine de şaşırttı çünkü 60 yıl sonra ilk kez görevdeki bir cumhurbaşkanı 2. dönem için aday olmadı. Başbakan Manuel Valls Sosyalist Parti'den Hollande yerine aday oldu. İlk turu 23 Nisan 2017'de yapılacak seçimlerde Valls'in karşısındaki diğer güçlü adaylar aşırı sağcı Ulusal Cephe'nin lideri Marine Le Pen ile merkez sağın adayı eski başbakan François Fillon. 20 Kasım'da Cumhuriyetçilerin cumhurbaşkanı adayını belirlemek için yaptıkları seçimde Fillon'a ilk turda kaybeden eski Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin siyasi kariyeri resmen sonlandı. Valls'in 6 Aralık'taki istifasının ardından İçişleri Bakanı Bernard Cazeneuve bu göreve getirildi.
İTALYA BAŞBAKANI RENZİ İSTİFA ETTİ
Anayasa değişikliği için yapılan referandumundan ağır yenilgiyle çıkan İtalya Başbakanı Matteo Renzi istifa etti.
Anayasa değişikliği teklifi parlamentonun alt kanadına daha fazla yetki verilmesini öngörürken, senatonun yetkilerini azaltıyordu. Muhalefet sandıktan ‘evet' çıkarsa ülkede otoriterlik yönünde bir evrilme yaşanacağı tezini savunuyordu. İtalya'da yeni hükümeti kuran Paolo Gentiloni, selefi Renzi'den başbakanlık görevini 13 Aralık'ta resmen devraldı.
BERLİN'DE NOEL PAZARINA TIR'LI SALDIRI
19 Aralık akşamı Almanya'nın başkenti Berlin bir Noel pazarına yapılan TIR'lı saldırı ile sarsıldı. TIR'ın kalabalığın üzerine sürülmesi sonusu 12 kişi öldü, 50'den fazla kişi yaralandı. Saldırıdan hemen sonra gözaltına alınan 23 yaşındaki Pakistanlı sığınmacı daha sonra kanıt yetersizliğinden bırakıldı. Saldırının şüphelisi olduğu açıklanan Tunuslu Anis Amri ise saldırıdan 4 gün sonra İtalya'da polis tarafından öldürüldü. Amri'nin suçu kesinleşmemişken öldürülmesi tepki çekti. IŞİD ise 23 Aralık'ta yaptığı açıklamada Amri'nin kendilerine biat ettiğini duyurarak saldırının sorumluluğunu üstlendi.
IMF BAŞKANI LAGARDE SUÇLU BULUNDU
IMF Başkanı Christine Lagarde, Fransa Maliye Bakanı olarak görev yaptığı dönemde 'ciddi ihmalkarlık' yaptığı suçlamasıyla yargılandığı davada suçlu bulundu.
Lagarde'ın 2008 yılında Adidas'ın eski sahibi Fransız işadamı Bernard Tapie'ye devlet bütçesinden 404 milyon euro'luk tazminat ödenmesine göz yumduğu gerekçesiyle ihmalkarlıktan suçlu bulunduğu ancak bir ceza verilmeyeceği belirtildi. Lagarde, olayda ihmali olduğu gerekçesiyle 1 yıl hapis ve 15 bin euro para cezası istemiyle yargılanıyordu.
2016'DA AKDENİZ'DE REKOR SAYIDA SIĞINMACI HAYATINI KAYBETTİ
2016'da Akdeniz'de ölen sığınmacıların sayısı rekor düzeye ulaştı. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ve Uluslararası Göç Örgütü (IOM) tarafından yapılan ortak açıklamada, bu yıl içinde Akdeniz'i teknelerle geçmek isterken 5 bin kişinin hayatını kaybettiği belirtildi. UNHCR Sözcüsü William Spindler ‘bunun şimdiye kadar kaydedilen en yüksek rakam olduğuna' dikkati çekti.
Açıklamada, bu sayıların Avrupa'ya mültecilerin gelebilmesi için meşru güzergâhların ne kadar gerekli olduğunu gösterdiği vurgulandı. Meşru güzergâhlar olsa, insanların tehlikeli deniz yolculuğuna kalkışmayacağı ve insan kaçakçılarına mecbur kalmayacakları ifade edildi.
JAPONYA BAŞBAKANI ABE'DEN PEARL HARBOR'A TARİHİ ZİYARET
Abe, böylece Japonya tarafından 7 Aralık 1941'de vurulan Pearl Harbor'da hayatını kaybeden deniz piyadeleri anısına bölgeyi ziyaret eden ilk Japonya başbakanı oldu. Abe'nin Pearl Harbor ziyareti, Hiroşima'daki atom bombası kurbanları anıtına giden görevdeki ilk ABD Başkanı olan Barack Obama'nın ziyaretinden 6 ay sonra gerçekleşti.