Suriye ile Irak’ta IŞİD’in belini kıracak Musul ve Rakka operasyonları başlamışken, Ankara’nın önündeki tablo karmaşıklaşıyor. Bir yanda tüm itirazlarına rağmen YPG’nin de içinde bulunduğu Demokratik Suriye Güçleri’nin Rakka operasyonu, diğer yanda 'mutlaka yer alacağım' dediği Musul operasyonu ABD’nin desteğiyle devam ediyor. Türkiye’nin Irak sınırına ciddi bir askeri yığınak yaptığı belirtilirken, Bağdat’tan yüksek perdeden tepkiler var.
Ankara’nın pozisyonunu, Suriye ve Irak’taki son gelişmeleri gazeteci Metehan Demir ile konuştuk.
'BAĞDAT’TAN GELEN AÇIKLAMALAR DİKKATE ALINMIYOR'
Ankara’nın ABD’den gelen açıklamaları dikkate aldığını ancak Irak’tan gelen açıklamalara aynı muameleyi göstermediğini savunan Demir, “Irak’ın bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne Türkiye’nin de her ülke gibi saygı duyması lazım. Ama Irak’ın toprak bütünlüğünden bahsedebilmek için çok şeyin düzelmesi lazım. Türkiye de ‘Benim senim toprak bütünlüğünle derdim yok’ deyip 1992’den beri var olan 6 üssüne dikkat çekiyor” dedi.
'TÜRKİYE, BARZANİ ÜZERİNDEN YENİ BİR HAMLE YAPABİLİR'
Türkiye'nin Irak’ta seçkin aktör olmak adına bazı hamlelerde bulunduğuna dikkat çeken Demir, önümüzdeki günlerde Kuzey Irak’ta Türkiye’nin yeni hamleleri olabileceğinin bilgisini vererek şu tespitlerde bulundu: "Ankara Irak’ta iki parça görüyor. Musul’daki operasyona Türkiye’nin katılmayacağının anlaşılmasından sonra, ‘Kuzey’den ne alınabilinir’ diye bakıldı. ABD’nin de bildiği bir süre diye tahmin ediyorum. Kuzeyde Türkiye’nin yeni askeri yapılanması ile ilgili tavizler gelebilir Barzani'den. Zira İranla büyük sıkıntısı var. Alternatifi bir yapının güçlendirilerek köşeye sıkıştırılması riski var Barzani’nin ve bu yüzden Türkiye’ye yanaşmaya çalışıyor. Türkiye bunu da avantaj olarak kullanıyor. Bunları yan yana koyduğumuzda Barzani ‘Ya gel sen bunu da kullan, bu tesisi de beraber kullanalım’ diyebilir.”
'ABD ASKERİNİN ATANMASININ SEBEBİ KOORDİNASYON SAĞLAMAK'
ABD’lilerin Rakka’yı Demokratik Suriye Güçleri (DSG) ile yürüttüğünü söylese de Türkiye’nin ÖSO ile giriştiği Suriye’nin kuzeyinde harekatta da farklı bir görev aldıklarını ifade eden Demir, ABD ordusundan bir yetkilinin Genelkurmay’da görev yapacağı haberlerine ilişkin, “Bu normal prosedür gereği bir atama. Bunun nedeni koordinasyonun sağlanması. Anlaşmazlıkların olmaması için bu subay oraya atandı. Orada bir yanlış anlaşılmanın olması, istenmeden ellerin tetiğe gitmesi gibi bir riski de beraberinde getiriyor. Türkiyenin iki endişesi var. Bunlardan birisi ÖSO ile yürüttüğü operasyonda hedef olmaktan çekiniyor. Birliklerinin de bulunduğu yerlere ‘Biz IŞİD’i vuruyorduk’ diye gelebilecek tehlikelerin kurbanı olmamaya dikkat ediyor Türkiye. Bu konuda bir koordinasyon sağlanacak. İkincisi de yanlış anlaşılmalardan kaynaklı ellerin tetiğe gitmesini önlemek için hep koordinasyon yapılacak. Bu anlık koordinasyon ve yol haritaları için de bu subay orada bulunuyor” yorumunu yaptı.
'RAKKA’DAN SİYASİ KAZANIM SAĞLAMAK MÜMKÜN DEĞİL'
TSK’nın çok açık bir şekilde Rakka’ya girmek istemediğini savunan Demir, “Savaş stratejisinde eğer siyasi sonuç olmayacaksa, askeri bir harekat yapmanın da bir anlamı yoktur. Yani Rakka’ya gittiğinde bir IŞİD’i tamamen bitirecek misin? Türkiye’deki IŞİD de tamamen sona erecek mi? Suriye’de bir üssün mü olacak? Suriye’de yönetimde söz sahibi mi olacaksın? Bunlardan herhangi birisinin elde edilmesi o kadar kolay değil” dedi.
'MOSKOVA-ANKARA NORMALLEŞME SÜRECİNDE ABD ARABULUCULUK YAPTI'
Demir, Türkiye’nin Suriye’deki operasyon çerçevesinde bir noktaya kadar ilerleyeceğini öngörerek, “Asla ve asla Ankara’nın bir Rakka sözü yoktu. Ama bir MGK kararı kapsamında hep bir Kürt koridorunun oluşturulması ihtimaline karşı ‘gerekirse müdahale edilecek’ deniliyordu. Bu 15 temmuz öncesinde de vardı. Suriye’ye yakın noktalarda Türkiye’nin jetlerinin ciddi risk durumunda olması durumundan ötürü geç kalındı. Rusya’nın uçağını düşürdüğümüz için de bir harekat yapılmıyordu. Hatta bir iddia da var. Çok da hatırı sayılır yerlerden. Buna göre ABD Rusya ile bir an evvel kısa dönemde menfaatlerinin gelişmesi için barışılması anlamında karşılıklı diplomasi yürütmüş" diye belirtti.
‘İÇ ÇATIŞMALAR DIŞ POLİTİKAYI SEKTEYE UĞRATIYOR’
Suriye ve Irak’ta operasyon yürütürken iç kamuoyunda gündeme gelen tartışmaların önemli olduğuna dikkat çeken Demir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Lozan ve Misak-ı Milli sınırlarıyla ilgili sözlerine de değinerek, “Meşhur bir söz vardır, ‘Davetli listesinde adın yoksa, menüye bak. Belki adın menüdedir’ diye. Şimdi Türkiye davetliler listesinde olmaya çalışıyor Ortadoğu’da. Bu önemli. Suriye davetine katılmak lazım, Irak davetine katılmak lazım. Bunları yaparken de elbette çok büyük ölçüde hatalara düşmemek lazım. Bizim iç kamuoyu tartışmalarını da iyi yönetmemiz lazım. Arap dünyası bizim bu tartışmaları gündeme getirmemizden ötürü ‘Türkiye tarihten gelen gizli emellerini gerçekleştirmek için olaya kaza süsü veriyor. Herşeyi bahane edip Irak ve Suriye’deki bazı bölgeleri almaya çalışacak’ diye düşünüyor. Halbuki Türkiye’nin iç güvenlik ile ilgili endişeleri ve orada üsleri var. İç çatışmalarımızdan dolayı da bizim dış politikamız sekteye uğruyor” diye konuştu.
'ANKARA, SURİYE’DE RUSYA İLE CİDDİ BİR HAZIRLIK İÇİNDE'
Demir, Rakka’daki operasyonun gidişatına göre Ankara’nın Rusya ile ilişkilerinde tahmin edilmeyen bazı gelişmelerin de olabileceğine dikkat çekerek, “Bir ay içinde ABD Savunma Bakanı buraya geldi. Hulusi Akar Ankara’ya gittikten hemen sonra Rusya'ya gitti. Bu arada ABD Genelkurmay Başkanı geldi. Hulusi Akar ertesi gün beraberindeki ordu komutanlarıyla birlikte Şanlıurfa’ya gitti. Oraya valiyi ziyaret amacıyla gitmedi. Bundan sonra eğer Rakka’da daha da sinir bozan, hayal kırıklığına uğranmasına sebep olan gelişmeler olursa, Türkiye Rusya kartını oynayabilir. Yani Türkiye, Suriye’de Rusya ile birlikte ciddi bir hazırlık içinde. Zaten önemli sanayi projesi haberlerini hep birlikte görüyoruz" dedi.