'İnsan olmayan kişi' sayılan şempanze özgür kalacak

Hakim Alejandra Mauricio, Arjantin'n Mendoza kentindeki hayvanat behçesinde beton bir kafeste ve olumsuz yaşam koşulları içinde yıllardır yaşayan Cecilia isimli şempanzenin burada zorla tutulamayacağına ve serbest bırakılmasına karar verdi. Cecilia'nın cansız bir nesne olmadığına ve 'insan olmayan kişi' haklarına sahip olduğuna hükmeden hakim Mauricio, Los Andes gazetesine yaptığı açıklamada, “Bu hakkın ne olduğunu soracak olursanız, Medeni Kanun'la güvence altına alınmış haklar değil ancak canlı türlerinin kendilerine özgü gelişme ve doğal habitatlarında yaşama hakları” dedi.

'TARİHİ KARAR'

Mahkemenin verdiği bu kararın 'insan olmayan varlıkların hayvan doğalarından kaynaklanan haklar'a sahip olduğuna hükmetmesi açısından tarihi bir nitelik taşıyor. Bu kararın hayvanların kafeslerde esir edilmesine karşı çıkan ve hayvan hakları için mücadele eden pek çok kuruluş için bir zafer olarak görülmesinin yanı sıra emsal karar olarak önemli bir kazanım olarak da görülüyor. Büyük Maymun Projesi'nin yöneticisi Pedro Terrados Pozas da basına yaptığı açıklamada, bu kararın bütün hayvanlara karşı yapılan muamelenin iyileştirilmesi yolunda büyük bir adım olduğunu belirtti.

2 YILLIK HUKUK SAVAŞINI KAZANDILAR

Karar, Arjantin Hayvan Hakları Avukatları Derneği (AFADA) ve Büyük Maymun Projesi (Great Ape Project)’nin iki yıl önce hayvanat bahçesinde beton bir kafeste ve kötü koşullarda yaşayan Cecilia'yı kurtarmak için açtıkları davanın karar duruşmasında alındı. Bu karar sonucunda Cecilia, ivedilikle Mendoza Hayvanat Bahçesinden çıkarılarak tüm tıbbi ihtiyaçlarının karşılanacağı ve diğer şempanzelerle birlikte yaşayacağı koruma alanına sevk edilecek. Bu koruma alanının Brezilya'da Büyük Maymun Projesi'ne ait tam teşekküllü özel bir koruma alanı olduğu ifade edildi.

Hakim Mauricio, nihai karar açıklamasını yaptığı duruşmayı Alman filozof Immanuel Kant'ın şu sözleriyle bitirdi: "Bir insanın yüreğini, hayvanlara karşı muamelesine bakarak yargılayabilirsiniz."

İKİNCİ BENZER KARAR

Cecilia'ya tanınan bu 'medeni' hakkın bir benzeri de 2014 yılının Aralık ayında yine Arjantin'in başkenti Buenos Aires'teki bir hayvanat bahçesinde yaşayan 28 yaşındaki orangutana tanınmıştı. Bir mahkeme, aynı hayvanat bahçesinde 20 yıldır olumsuz koşullarda yaşamak zorunda bırakılan Sandra isimli orangutana 'insan olmayan kişi' vasfı tanımış ve orangutanın Brezilya'daki bir doğal parka transfer edilerek daha özgür bir yaşam sürmesine karar verilmişti.

'EN MUTSUZ AYI'NIN ÖLDÜĞÜ HAYVANAT BAHÇESİ

Cecilia, daha önce dünyanın en mutsuz ve yalnız kutup ayısı olarak tanınan Arturo isimli ayının da 20 yıl boyunca zorla tutulduğu ve geçen temmuz ayında hayatını kaybettiği Mendoza Hayvanat Bahçesinde tutuluyordu. Arturo'nun, kapatıldığı hücreden kurtarılması için 1 milyona yakın imza toplanmasına rağmen hayvanat bahçesi yönetimi tarafından serbest bırakılmamıştı.  Arturo, geçtiğimiz Temmuz ayında Mendoza Hayvanat Bahçesinde  ölmüştü.