İstanbul’un Beylikdüzü ilçesinde düzenlenen Çardak Altı Sohbetleri’nin konuğu olan Ortaylı, aile yapısındaki değişime dikkat çekerek, “Bu zamanda hiç bir erkek üç kadına bakmaz. Ancak başka şehirlerde bakabilirse bakar. Normal bir Türk erkeğinin günlük çalışması bu kadar dükkan gezen birine yetmez. Küçük aile diye bir yapı vardır ama kalkıp bu yapının iyi bir şey olduğunu söyleyemeyiz" dedi.
Mussolini dönemindeki İtalyan belediyeleri bile Türkiye’deki benzerlerini karşılaştıran ünlü tarihçi, "Belediye seçim şartlarına bakın demokratik değildir. İşsiz adam seçilebiliyor ama memur adama seçilemiyor. Mussolini devrindeki belediyeler bile bizim belediyelerden daha demokratikti çünkü kimse kısıtlanmıyordu. Yerel düzeyde bile demokratik kuruluşumuz tam değildir ve bunu ıslah edecek uyanık bir halk yok. Merkez yönetimde oturan yöneticilerin hiçbiri de buna uymuyor" diye konuştu.
Kanunsuz ve hukuk anlayışsız demokrasi olmaz diyen Ortaylı, "Beynelmilel sahada hukuk usulünü bilmeyen ve hazırlayamayan hukukçular bir türlü davaları kazanamıyor. bu yüzden her şeye baştan başlıyor" ifadelerini kullandı.
