Alman ARD kanalına verdiği röportajda, darbe girişimi ve sonrasında yaşanan gelişmelerle ilgili soruları cevaplayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne yapılan hava saldırısına ilişkin bir soru üzerine, Külliye'nin ilk defa böyle bir silahlı darbe saldırısıyla karşı karşıya kaldığını anımsatarak, "Hemen önümüzdeki bölgede atılan bombalar neticesinde 5 kişi orada şehit oldu ama onun 200 metre aşağısında yine bir kavşak noktası vardı, oraya da yine uçaklar bomba attılar, orada ölüm olmadı. Böyle bir saldırıyla karşı karşıya kaldık. Tabii sadece burası değil, hepsinden öte Türkiye Cumhuriyeti Parlamentosuna bombalar yağdırıldı" dedi.
'SİYASİ YAŞAMININ EN KRİTİK ANIYDI'
Erdoğan söz konusu darbe ve saldırıların siyasi yaşamının en kritik anı olup olmadığı yönündeki bir soruya da şu cevabı verdi: "Siyasi yaşamımın en kritik anıydı diyebilirim, yani şu ana kadar 14 sene içerisinde böyle bir anı yaşamadık. Tabii en büyük üzüntümüz, bu şahsımdan öte milletime karşı yapılmış bir darbeydi, bir saldırıydı. Çünkü parlamentolar nerenin temsilcisidir? Milletin temsilcisidir, milletin vekillerinin olduğu yerdir. Mesela benim daha önce Başbakanlık odam olarak kullandığım yer tamamıyla adeta şu anda yok oldu ve Parlamentonun Genel Kurul binasının dışında hemen hemen her yer şu anda harabe halinde. Bu bir demokrasiye saldırıdır ve bu demokrasiye saldırıya da milletimiz çok sert karşılık vermiştir."
'MAZİLERİ 30-40 YIL, BENİM DÖNEMİM 14 YIL'
Erdoğan, darbe girişimi sonrası görevden alınan hakimler ve söz konusu girişime gösterilen hızlı tepkinin nasıl oluştuğuyla ilgili şunları söyledi: "Şimdi şunu bir defa çok açık, net ortaya koymak lazım. Önce bu silahlı darbe girişiminde bulunanların attığı adımın mazisi 30-40 yıllık bir geçmişe sahip. Biz ise şu anda Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni yönetiyoruz ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni yönetirken de benim 14 yıl Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı dönemim var. Tabii ki yargıyla, polisimizle, askerimizle burada şüphesiz ki bizlerin her an, kim kimdir, bunları bilme zorunluluğumuz var. Milli İstihbarat Teşkilatımız var, Emniyet İstihbarat Teşkilatımız var, Askeri İstihbarat Teşkilatımız var, bütün bunları biliyorsunuz oralarda çalışan personel hakkındaki bilgileri, her şey ortadadır ve burada zaten yakalananlar, bunların içinde itirafçılar, bunlarla birlikte yargı şu anda adımlarını atmaktadır, kurumlar ve kurumların sorumluları da adımlarını atmaktadır."
'HUKUK DIŞINDA HERHANGİ BİR ADIM SÖZ KONUSU DEĞİL'
Erdoğan, 15 Temmuz sonrası gerçekleştirilen görevden uzaklaştırmaların hukuk çerçevesinde yapıldığını vurgulayarak, hukuk dışı atılmış herhangi bir adımın söz konusu olmadığına dikkat çekti. FETÖ'nün çok ciddi yapılanması ve bir şeması olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Darbe için, hukuk içinde darbe denilebilir mi? Darbeler tamamen hukuk tanımaz adımlardır ve bu hukuk tanımaz adımlara karşı şu anda bunların mahfilleri neresiyse, bu darbe girişiminde bulunanların kendilerine ait kurumları var, bunların eğitim kurumları da var, bunların asker içerisinde bu temsilcilerinin dışarıdaki irtibatlı olduğu yerler var, bunların kendilerine ait çok ciddi bir yapılanması, bir şeması var ve bütün bunların hepsi, Milli İstihbaratta bunların kimlikleri, vesaireleri belli ve bunlar belli olduğu için zaten bunların üzerine süratle gidilebilmiştir. Bunların okulları var, üniversiteleri var, lise, orta, bu tür okulları var, bunların hepsi zaten biliniyordu."
'25-30 BİN ÖĞRETMEN ALIMI YAPILACAK'
Eğitim alanındaki öğretmenlerin bu boşluğunun nasıl doldurulacağını ilişkin bir soru üzerini de Erdoğan, bu alanda herhangi bir boşluğun kesinlikle söz konusu olmadığı cevabını verdi.
Erdoğan, "Bizim için 20 bin, 30 bin öğretmen açığı diye bir şey söz konusu olmaz. Biz şu anda bunlarla ilgili hemen Milli Eğitim Bakanlığımız zaten şu anda bir imtihan yapıyor ve bu imtihanla birlikte de yaklaşık bu 25 bin, 30 bin öğretmen alımını yapacak ve bu öğretmenlerle birlikte bu zaten tamamen kapatılacaktır. Burada üniversitelerle ilgili herhangi bir şey hiç söz konusu değil. Çünkü üniversitelerin referans üniversiteleri var, dolayısıyla oralardaki öğrenciler o referans üniversitelere gidecek ve o referans üniversitelerde onlar yine eğitim-öğretimlerine devam edecek. Ama bir şeyi iyi öğrenmemiz lazım. Bu bir terör örgütü, bu terör örgütüne karşı devlet şu anda refleksini ortaya koymuştur ve bu refleksiyle beraber bu darbeyi şu anda def etmiştir. Daha henüz bitmiştir demiyorum, bu süreci takip etmemiz lazım, eğer burada bir gevşeklik, rehavet olursa çok daha tehlikeli olabilir" değerlendirmesinde bulundu.
'DARBENİN ESAS UNSURU GÜLEN ÖRGÜTÜ MÜ?'
Gülen örgütünün (FETÖ) gerçekten bu darbenin esas unsuru olduğunu mu düşünüyorsunuz, yoksa öz eleştirel olarak bu aslında memnuniyetsizliğin oluşturduğu farklı motiflerin bir araya geldiği bir ortam mıydı?" sorusuna ise Cumhurbaşkanı Erdoğan şöyle cevap verdi:
"Şimdi bunları biz aslında gayet iyi biliyoruz, yani bütün istihbarat bilgilerimizle, şu anda hele hele bütün itirafçılarla. Örneğin bakıyorsunuz Silahlı Kuvvetler’deki birisi Genelkurmay Başkanını özellikle adeta konuşturmak isterken söylediği söz, isterseniz sizi kanaat önderimiz Fethullah Gülen’le görüştürelim diyor. Bakın, bu terör eyleminin, bu silahlı darbe girişiminin nereden idare edildiğini, nasıl yönetildiğini çok açık, net ortaya koyuyor. Bunlar tabii şu anda yargıya hepsi verilmiş durumda, yargının elinde bunlar birer belge olarak var ve bu itirafçıların sayısı da her geçen gün artıyor."
'OHAL'İN UZATILMASINI GELİŞEN ŞARTLAR BELİRLEYECEK'
Erdoğan, olağanüstü halin 3 ay sonunda uzatılıp uzatılmayacağı ve bu süreçte neler yapılacağı sorusunu cevaplarken de hukuk çerçevesinde OHAL'in 3 ay sonunda artı 3 ay olarak uzatılabileceğini hatırlattı. Olağanüstü halin uzatılmasını gelişen şartların belirleyeceğini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
"Eğer normalleşme süreci olmuşsa, normalleşme sürecine girmişsek zaten devamına gerek yok. Bakın Fransa’da bizimki gibi bir darbe filan olmadı, bir terör saldırısı oldu ve terör saldırısının da boyutu belli. Bizimkiyle mukayese edilir bir şey değil. Bakın bizde şehit var, bunun yanında 2 bin 187 yaralı var, onlarınkinde böyle bir şey yok ve devlete karşı yapılıyor bu. Ve Fransa ne yaptı? 3 ay önce ilan etti, ardından bir 3 ay daha ilan etti, şimdi bir 3 ay daha ilan etti ve böylece 6 aydan 9 aya şu anda çıkmış vaziyette. Biz ise şu anda 3 aylık bizim böyle bir ilanımız söz konusu. Eğer bu 3 ay içerisinde bir normalleşme olursa zaten tekrar uzatmak diye bir şey söz konusu değil, ama 6 aya kadar bunu uzatma yetkimiz var."
'AB ÜYESİ ÜLKELER DIŞINDA DÜNYANIN NEREDEYSE TAMAMINDA İDAM VAR'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gerçekten idamın söz konusu olması, idam cezasının tekrar yürürlüğe konmasını, getirmeyi düşünüyor musunuz? Ki bu durumda dünyadaki dostlarınızı da belki çok azaltma durumu olmayacak mıdır ve bir nevi dostların uzaklaşması söz konusu olmayacak mı? Gerçekten idam cezasının geri getirilmesini düşünüyor musunuz, yoksa sadece bir tehdit miydi bu?" şeklindeki bir soruya da, şu cevabı verdi:
"Şimdi bakın, bir defa bazı gerçekleri görelim, dünya gerçeklerinden uzak yaşamayalım, dünya gerçeklerini görelim. Dünyanın ne kadarında idam var, ne kadarında idam yok, bunu görmemiz lazım. Sadece şurada Avrupa Birliği üyesi ülkelerde idam yoktur ama bunun dışında dünyanın neredeyse tamamına yakınında idam uygulaması vardır. Burada bir gerçeği vurgulayalım; bakınız şu anda biz 53 senedir Avrupa Birliği’nin kapısındayız, biz idam cezasını kaldırdık. İdam cezasını kaldırdık da ne değişti? Şu anda eğer demokratik bir hukuk devletindeyseniz, demokrasilerde söz kimindir? Halkındır değil mi? Halk şu anda ne diyor? İdam diyor. Biz yöneticilere düşen görev nedir? Halkın bu talebini, hayır, biz sizin bu talebinizi kabul etmiyoruz diyebilir misiniz? Bu talebi getireceğimiz yer neresidir? Parlamentodur, Parlamentoya bu talep gelir, Parlamento kabul eder veya etmez. Ederse bununla ilgili adımlar atılır ama etmezse o zaman da söyleyecek hiçbir şeyimiz yok."
'AB'NİN YAKLAŞIMINI SAMİMİ BULMUYORUM'
"Bakınız, eğer bu darbe girişimi başarılı olsaydı bu şehit sayısı binlerce olurdu ama başarılı olamadılar" diyen Erdoğan şöyle devam etti:
"Böyle bir şeye biz seyirci kalabilir miyiz? Halk şu anda isyan ediyor ve halk adeta gittiğimiz meydanlarda, her yerde bize bunu söylüyor. Ve siz siyasetçi olarak, hayır, biz sizin bu söylediğinizi kabul etmiyoruz, dinlemiyoruz dediğiniz anda, o halk o siyasi hareketten de bu ülkeyi yönetenlerden de kopar, onun için böyle bir şeye evet deme hakkımız yok. Avrupa Birliği’nin de bu noktadaki yaklaşımlarını doğrusu başta şahsım olarak da samimi bulmuyorum."
'TÜRKİYE'DE KRALLIK YOK, HALKIN TALEPLERİNE HAYIR DİYEMEZSİNİZ'
"Normalde Cumhurbaşkanı olarak önemsediğiniz kararları kendiniz verdiğiniz durumlar oluyor mu?" sorusuna ise Erdoğan,"Kim söylüyor bunu? Böyle bir karar verme yetkim var mı? Kim söylüyor? Ben kral değilim, ben sadece Cumhurbaşkanıyım, yani halkın, milletin seçtiği yüzde 52’yle bir Cumhurbaşkanıyım ve Türkiye’de krallık yok. Demokratik bir hukuk devleti içerisinde biz halkın taleplerine kapalı olamazsınız, hayır diyemezsiniz. Halk şu anda ne diyor? İdam diyor" şeklinde cevap verdi.
Erdoğan, ARD sunucusun "Yurt içinde ve yurt dışında güçlü bir Cumhurbaşkanısınız" sözleri üzerine, şunları söyledi: "Güçlü bir Cumhurbaşkanı olmak Anayasaya aykırı, yasalara aykırı hareket etme yetkisini size vermez ama halkın nabzına kulak vermeyi gerektirir. Eğer halkın nabzına biz kulak vermemiş olsaydık, halkımız beni yüzde 52’yle Cumhurbaşkanlığına getirmezdi. Ama halkımla olan diyaloğum iyi olduğu için halkım yüzde 52’yle beni Cumhurbaşkanlığına getirmiştir, kurucusu olduğum partiyi yüzde 50’yle iktidarda tutmuştur. Dolayısıyla halkla siyasetçi hiçbir zaman kopuk olmamalı, halkın taleplerine de her zaman kulak vermeli ve parlamenter demokrasinin içerisinde bu açıkça bellidir."
'3 MİLYAR EURO DEDİLER, 1.5-2 MİLYAR GÖNDERDİLER'
Erdoğan, "Avrupalılar şu anda sizinle çok açık konuşmuyorlar insan hakları konusunda bildiğiniz gibi, çünkü Avrupalılar sizden bir şey istiyorlar ve sizden bir şey alıyorlar ve bunu da iyi bir şekilde alıyorlar hizmet olarak, bu da mülteci anlaşması konusu. Bu durumda aslında bir şansınız da var diyebiliriz değil mi?" sorusu üzerine de sözlerini şöyle sürdürdü:
"Şimdi Avrupalı derken ben Avrupa’da yaşayan halkları kastetmiyorum. Ama Avrupalı dostlarımız, yöneticiler bir defa samimi davranmıyorlar. Şu ana kadar 3 milyon Suriyeli ve Iraklı mülteciyi ülkesinde barındıran Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı şu anda Avrupa Birliği üyesi ülkeler verdikleri sözü yerine getirmemişlerdir. Ve bizler bütün bu yaptığımız harcamaları ki yaklaşık şu anda sadece devletin bütçesinden 12 milyar dolar harcanmıştır, STK’larımız bir o kadar harcamıştır, fakat şu anda Avrupa’dan hala Türkiye’ye herhangi bir destek gelmemiştir; bu destek Türkiye Cumhuriyeti’nin bütçesine gelmeyecek, bir insanlık görevi olarak Suriyeli mültecilere gelecek. Ve biz Suriye’den gelen kardeşlerimizi sadece insani bir görev olarak burada misafir ediyorsak, Batılı niçin burada kendisi de biz de burada bir şey üstlenmemiz gerekir demiyor? Hala Batının bu noktada attığı bir adım yok. Maalesef hiçbir Batılı ülke bu konuda samimi olmadı. Söz verdiler, 3 milyar euro göndereceğiz dediler. Sorun bakın ARD Kanalı olarak 'ne gönderdiniz' diye. Maalesef sembolik şu anda gönderdikleri 1.5,-2 milyar, o kadar."
'BİZ BU 3 MİLYON İNSANI BIRAKSAYDIK AVRUPA NE YAPACAKTI?
Avrupa ile yapılan mülteci anlaşmasında Türkiye'nin güvenilir bir partner olarak kalıp kalmayacağına ilişkin soru üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Şimdi bir şeyi çok açık, net söyleyeyim; bir defa, biz mülteciler konusunda ne söz verdiysek biz sözümüzün arkasında dururuz. Ama şimdi soruyorum, Avrupa'ya sorun, siz verdiğiniz sözün arkasında durdunuz mu? Bakın şu ana kadar az önce zikrettiğim rakamları bize ödemeleri lazımdı, hala ödemediler. Sorun onlara, ödediniz mi? Ama Türkiye bakın hala barındırmaya devam ediyor, 3 milyon insanı biz barındırıyoruz. Biz bu 3 milyon insanı bıraksaydık, bunlar Avrupa ülkelerine gitmiş olsaydılar, Avrupa o zaman ne yapacaktı?" ifadelerini kullandı.
'AB VERDİĞİ SÖZLERİ YERİNE GETİRSİN'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir başka soruya verdiği yanıtta da şunları kaydetti: "Şimdi aslında konuşulması gereken, birinci derecede tabi vize serbestisi. Vize serbestisi olayı 2013 yılında bizim karara bağladığımız bir süreçtir ve 2015 itibarıyla da vize serbestisi başlayacaktı ve geri kabul eş zamanlı olarak yürütülecekti ama vize serbestisi olmayınca geri kabul noktasında da tabii şu anda bu iş yürürlüğe girmedi. Halbuki bunu en son dediler ki, 'tamam, bunu temmuz başı itibarıyla yapalım.' Şimdi temmuzda geldiğimiz nokta ortada ama hala görüyorsunuz sözler tutulmuyor, vize serbestisi hala sağlanmadı. Geri kabulde, Türkiye'den geri kabul istiyorlar. Şimdi bunları mütekabiliyet anlayışına göre yapmalıyız. Sözleri taraflar tutmalı, yani AB de tutmalı, şüphesiz ki biz de tutmalıyız; biz sözümüzdeyiz. Ben Cumhurbaşkanı Erdoğan olarak hükümetimle uyum içindeyim ve bu işlerde biz ne söz verdiysek bunu yerine getiririz, yeter ki AB verdiği sözleri yerine getirsin."
'AVRUPA ÜLKELERİNİN BİRÇOĞUNDAN DAHA İYİ KONUMDAYIZ'
Erdoğan, ekonomiyle ilgili bundan sonra atılacak adımlara ilişkin soruyu da yanıtladı. Türkiye'nin, ekonomik bakımdan Avrupa ülkelerinin birçoğundan çok daha iyi konumda olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
"Bizim ekonomik olarak herhangi bir sıkıntımız yok. Gayet iyi bir konumdayız. Bakın ben bir şey söyleyeceğim size, şu anda büyüme oranlarına bakın, büyüme oranlarına baktığınız zaman Türkiye şu anda AB üyesi ülkelerin neredeyse tamamına yakınından çok daha iyi bir noktadır. Ve şu anda yine mesela bu darbe girişimi olmuş, darbe girişiminin olduğu günün ertesinde piyasaya sürülen döviz nedir biliyor musunuz? 2.5 milyar dolar, darbe girişiminin olduğu günün ertesinde, böyle bir yapı söz konusu. Şu anda bizim Merkez Bankamızın döviz rezervi 122 milyar dolardır, iyi bir noktadayız. İhracatımız artışımız devam ediyor, burada da kesiklik söz konusu değil."
RUSYA-TÜRKİYE İLİŞKİLERİ
Rusya ile ilişkilerin düzeldiğini belirten Erdoğan, "Burada da tekrar normalleşme içerisinde çaba gösteriyoruz. Türkiye kendi atmış olduğu adımlarla birlikte bu süreci güçlenerek devam edecektir ve bu durumdan kazanımlı olarak çıkacaktır. Şu an iş dünyasındaki bankalarımız iyi durumda, finans dünyasında bankaların herhangi bir sorunu yoktur. Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü açacağız, Boğaz'ın altında ikinci bir tünel açacağız, bu ekonomik durumu gösteriyor" diye konuştu.
'ANTİSEMİTİZM NEYSE İSLAMCI TERÖR İFADESİ DE YANLIŞTIR'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sunucunun "Almanya'daki İslamcı saldırılar" ifadesine itiraz ederek, "Şimdi bir defa şunu çok açık ortaya koymak lazım: Yani ben ne Münih'teki, ne Ansbach'taki bütün bu şeyleri asla İslamcı bir saldırı olarak değerlendirmem ve sizler de böyle bir yanlışa düşmeyin. Bir defa, terör saldırılarına İslamcı sıfatını takarsanız bu Müslümanlara, tüm dünyada Müslümanlara saldırı olur, saygısızlık olur" dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande'ın da "İslami terör" diyerek aynı hatayı tekrarladığını söyleyen Erdoğan, "Müslümanları adeta terörist olarak ilan ediyorsunuz, bu ifade buraya götürür. Antisemitizm neyse bir defa bu noktada Müslümanlara karşı da bir defa İslamcı bir terör ifadesini kullanmak aynı yanlıştır, bundan sıyrılmamız lazım" değerlendirmesinde bulundu.
'ALMANYA TERÖRİSTLERE CİDDİ DESTEK VERİYOR'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin son zamanlarda Almanya'da meydana gelen terör saldırılarını önlemeye yönelik rolü konusunda ise şunları kaydetti:
"Ben bir Müslümanım, halkının büyük bir çoğunluğu Müslüman olan bir ülkenin cumhurbaşkanıyım. Biz ülkemizde 30 yıldır, 35 yıldır terörle mücadele ediyoruz ve bu teröristlerin büyük birçoğu Almanya'da besleniyor, Almanya bunlara çok ciddi destek veriyor. Ben bunlarla ilgili Sayın Şansölye'ye 4 bin dosya verdim ve Sayın Şansölye'ye sorduğumda ne yaptınız diye, 'işte yargı devam ediyor, şu anda o dosyaların sayısı 4 bin 500 oldu' dedi. Bakın, geciken adalet, adalet değildir. Ve şu anda bu teröristler Almanya'da yaşıyor, Fransa'da yaşıyor, Belçika'da yaşıyor, Hollanda'da yaşıyor ve bizim bunlarla ilgili istihbaratımız bu bilgileri aktardığı halde bu teröristler bize teslim edilmiyor. Bir defa, terörizmle mücadelede ortak mücadele şart, eğer bu ortak mücadele yapılmazsa Almanya'nın da başı derttedir, Fransa'nın da Hollanda'nın da Belçika'nın da tüm Avrupa ülkelerinin de başı derttedir ve dünyanın başı derttedir."
NATO toplantısında da benzer konulara değindiğini hatırlatan Erdoğan, teröre karşı hep beraber el ele vererek, din, dil, ırk ayrımına gitmeden birlikte mücadele edilmesi gerektiğini ve ortak hedefin insanlığın barışı ve huzuru olması gerektiğini vurguladı.
'DAİŞ, PKK, YPG VE PYD İLE MÜCADELE EDİYORUZ'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Avrupa'nın verdiği mücadeleye de katılacak mısınız o zaman?" sorusuna, "Biz bu mücadelenin içindeyiz, biz şu anda DAİŞ ile mücadele ediyoruz, biz PKK ile mücadele ediyoruz, biz YPG ile mücadele ediyoruz, biz PYD ile mücadele ediyoruz ama bunları dostlarımıza söylediğimiz zaman kendi ülkelerinde böyle bir mücadele yok" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Münih'te ölenler arasında 4 Türk'ün de olduğunu hatırlatarak, "Her iki taraftaki terör eyleminde ölenler için gerek şahsım, gerekse milletim adına ben tüm Alman halkına başsağlığı diliyorum, gerek Ansbach, gerekse Münih. Tabii el ele vermemiz şart, birlikte olmamız şart ve barışı birlikte yakalamamız şart" diye konuştu.
