Türkiye-AB müzakereleri şu anda zaten fiili olarak bir çıkmaz içinde değil mi? Avrupa Birliği’nin bu tavrı yüzünden Türkiye’nin idam cezasını geri getirmekten vazgeçme ihtimali var mı? İdam cezası geri getirilmezse Türkiye-AB ilişkilerinde somut bir gelişme yaşanacak mı?
Konuyla ilgili Sputnik Radyosu’na konuşan TÜRKSAM dış politika uzmanı A. Gencehan Babiş şunları söyledi.
Türkiye, 15 Temmuz gecesi FETÖ terör örgütünün bir darbe girişimine maruz kaldı. Türk milletine, Türk devletine, Türk demokrasisine kastedilen bu darbe girişiminden sonra Türkiye’de idamla ilgili tartışmalar yaşanmaya başladı. Türkiye’de fiili idam cezası en son 1984 yılında uygulandı. Daha sonra da 2001-2004 yılları arasındaki gelişmelerle 2004’te tamamen yapılan düzenlemelerle idam cezası kaldırıldı. Türkiye’nin AB ile olan ilişkilerine bakıyorsunuz, bu sürecin herhangi somut bir sonuç getirmediğini görüyorsunuz. Türkiye’de AB tartışmaları sadece idam tartışmaları üzerinden yürüyen tartışmalar değildir. Kaldı ki, Türkiye’de 32 yıldır fiili olarak idam cezası uygulanmıyor ve 12 yıldır hukuki olarak da idam cezası kaldırılmış durumda. Ne var ki bunun, Türkiye’nin AB üyeliği gibi bir durumu beraberinde getirmediğini görüyoruz.
Dolayısıyla sadece idam üzerinden bakmak çok doğru bir durum değil. Eğer sadece idam üzerinden bakacaksak Türkiye’nin çoktan Avrupa Birliği’ne üye olması lazımdı zaten. İdam cezasına benzer dönemsel tartışmalar tabi ki Türkiye ile AB arasında oluyor. Türk milletinin herhangi bir talebi olacaksa buna siyasiler, Türk milleti tarafından seçilmiş kişiler karar verecektir. Ve en doğru karar vereceklerine de inanıyorum. Türkiye-AB ilişkileri herhangi bir dönemsel ilişkiden ziyade uzun döneme yayılan ilişkilerdir. Ne yazık ki, uzun dönemde de Türkiye’nin AB üyeliği bağlamında herhangi bir avantajı sağlamış görünmüyor. Sadece idam üzerinden bir girişim veya bir açıklamanın yapmasının AB açısından çok doğru olmadığını düşünüyorum. Çünkü Türkiye’nin ve Türk demokrasisinin, içerisinden geçtiği süreçte demokrasinin ne şekilde işleyeceğini, Türk milleti en iyi şekilde karar vereceğini ve bunun da inşallah ileride olumlu gelişmelere sebebiyet vereceğini düşünüyorum.
