'Esad, Halep'i İslamcılardan temizlemeden Ankara'yla pazarlığa oturmaz'

Suriye'de IŞİD'e hem kuzey batıda Menbiç hem de Rakka cephesinden baskı artarken, Demoratik Suriye Güçleri'ne öncülük eden Kürtlerin uluslararası planda yıldızları parlak görünüyor. Peki sahada hem ABD, hem Rusya’nın desteğiyle elde edilen ilerlemeler siyasete tedavül edilebilir mi? Rojava yani Kuzey Suriye Federasyonu Suriye'yi ve Türkiye’yi nasıl etkileyecek? Ankara, Kürtler nedeniyle Şam'la barışma çabasında bulunur ve başarılı olur mu?

Suriye'yi yakından tanıyan araştırmacı-yazar Faik Bulut'a göre, Kürtlerin 'Rojava' diye andığı Suriye'nin kuzeyi artık uluslararası diplomasinin, askeri çatışmaların ve siyasi oyunların sahnesi haline geldi.

'KOBANİ'DEN BU YANA KÜRTLERİN YILDIZI PARLADI'

RS FM'de Ceyda Karan'ın hazırlayıp sunduğu 'Eksen' programında konuşan Bulut, bugünden yarına gelişmeleri kestirmenin kolay olmadığına ancak Kobani’den bu yana Kürtlerin yıldızının parladığına işaret etti.

Bulut, "Önemli olan hak arama mücadelesi. Yine IŞİD'i ve diğer silahlı İslamcı örgütleri de geriletme anlamında önemli bir güç olduğunu, sadece önemli bir araç değil bir taraf olduğunu, bütün bölgede bulunan taraflarla iyi ilişkiler, dengeli ilişkiler geliştirmeye çalıştığını görüyorum. Şimdilik bu başarılı, kendisini korumaya yönelik bir diplomasi” dedi.

'SURİYE'DEN KOPMA OLMAZ'

Kuzey Suriye Federasyonu’nun geçen mart ortasında ilan edilmesi anımsatıldığında ‘bütün Kürtlerin gönlünden devletimsi yahut devlete yakın kendi iradesini kantonal yahut özyönetim yahut federal yönetim kurmanın geçtiğini anımsatan Bulut, "Burada söylem, siyaset alanının etki alanına bakılarak karar verilir. Burada da Suriye’den ayrılma, kopma diye bir şey görülmüyor. PYD’nin 25’e yakın irili ufaklı bileşeni vardır, bu federasyon denilmişse, Suriye içinde bir yapıyı öngörüyor, Suriye’den ayrılmayı gören bir yapı ve amaç şu an için önümüzdeki kısa ve orta vadede yok” vurgusu yaptı.

'SURİYE, IRAK GİBİ OLMADI’

ABD ile Rusya’nın Suriye’nin Irak gibi kurumlarının çökertilmemesinde anlaştıklarını belirten Faik Bulut, Irak’taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin oluşumuna işaret ederek, şu anımsatmayı yaptı: "Irak gibi bir bölünme olmaz. Suriye’deki karışıklıklar Irak’taki gbi değildi. Her ne kadar yönetimi zalim, diktatör yönetim, bunları anlıyoruz fakat nereden bakarsanız bakın Saddam’ın yaptığı ayrımcılık yapılmadı. Şiiler, Kürtler kırılmadı. Evet baskılar oldu, hapisler oldu ama bu bir Irak değildi.”

Bulut, Rusya’nın da bu denklemde Suriye devletinin yanında duracağını ve Kürtlere problem çıkartacak türden girişimler için çok fazla müsaade etmeyeceğini; Amerikalıların da belli bir yere kadar Kürtleri desteklerken Türkiye ile de ilişkileri dengeleri korumaya çalışarak ayrılıkçılığa ket vuracakları öngörüsünde bulundu. Bulut, “Bu bakımdan Kürtler çok dikkatli bir diplomasi yürütüyorlar gibi görünüyor” dedi.

'MENBİÇ’TEN SONRA DEMOKRATİK SURİYE GÜÇLERİ YERİNDE DURMAZ’

Demokatik Suriye Güçleri’nin oluşmasının sadece Türkiye’yi by-pas etmeyi amaçlamadığını farklı bir dengenin unsuru olduğunu söyleyen Bulut, Menbiç cephesinde de, Rakka cephesinde de daha fazla egemenlik alanı elde etmek için rekabet yaşandığına dikkat çekti:

"Burada önemli olan IŞİD’in elde ettiği coğrafya ilk defa ikiye bölündü. (IŞİD için) Rakka siyasi baş şehirdi, Menbiç askeri ve karargah. Menbiç’in alınması IŞİD’in büyük oranda geriletilmesi ve bölgeden süpürülmesi anlamını taşıyor ki, Demokratik Suriye Güçleri sadece Menbiç ile yetinmeyecektir. Görünen o daha fazla ilerlemede bulunacaklar. Bu Türkiye’nin etkisinin giderek sıfırlandığı anlamına geliyor ki bugün itibari ile baktığımızda Suriye ve Rusya güçleri, tabii bu havadan ve karadan Halep’e çok yoğun bir saldırı gerçekleştirmeye başlıyorlar. Bu da Türkiye’nin burada lojistik kanallarının giderek kapanması anlamına geliyor.”

'ESAD'A MESAJ GÖNDERİLMİŞTİR AMA…'

Peki bu koşullarda Türkiye, Suriye yönetimiyle Kürtlere karşı yeni bir uzlaşma zemini bulabilir mi? Faik Bulut, "Siyasette imkansız diye bir şey yok" diyor.

Erdoğan’ın pragmatik olabildiğini, keskin dönüşler yapabildiğini belirten Bulut, ancak şerhini ‘Halep’ olarak koyuyor: "Hemen olabilecek gibi görünmüyor. Bir tek gerekçesi olabilir, CHP’yi de yanına çekebilmek için dokunulmazlıkta bu kartı oynadı. 'Suriye’ye alttan altta şu haberi gönderin, Kürtler başımıza bela olacak, devlet kuracaklar, sen onları mı tercih edeceksin, beni mi tercih edeceksin’ diye bir ikna çabası. Bu beyanda bence temaslar olabilir. Fakat ben Esad’ın ve Suriye ordusunun doğrusunu isterseniz Halep’i almadan, özellikle Suudi ve Katar ile Türkiye’nin desteklediği silahlı İslamcı örgütleri etkisiz hale getirmeden Türkiye ile herhangi bir pazarlığa oturabileceklerini zannetmiyorum. Esad en son mecliste konuşma yaptı. Türkiye’nin desteklediği örgütlere Halep’i mezar edecek. Bu mezar etme işi olmadan, eli güçlenmeden Türkiye ile masaya oturmaz. Ondan sonra Türkiye’ye karşı farklı kozlarını kullanabilir.”

'KÜRTLERİ ÜSTÜNE SALAYIM DA GÖR DİYEBİLİR'

Bulut ayrıca Şam’ın olası manevraları için, “’Uzunca yıllar sen benim canıma okudun, ben de oradaki Kürtleri senin üstüne salıyım da gör’ diyebilir” diye ekledi. Bulut, gelişmelerde ABD ve Rusya’nın uzlaşma ve rekabet düzeylerinin de etkili olacağını vurgularken, “Rojava büyük ihtimalle etki ve çekim alanı önemli şeyleri belirleyecek gibi görünüyor” diye konuştu.