Teröre Karşı İslam İttifakı’nın aceleyle ilan edilmesi; Riyad destekli muhalefetin, ABD’nin zorlamasına karşın Cenevre görüşmelerine katılma konusunda isteksiz davranması benzer dönemde dikkat çeken diğer gelişmelerdi. Ve son olarak Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (KİK) üyeleri Hizbullah’ı terör örgütü ilan etti.
Suudi Arabistan ve Türkiye üzerine çalışan Ortadoğu uzmanı gazeteci Ali Mourad, bu gelişmelerin Rusya’nın Suriye’de başlattığı hava operasyonlarının birçok planı altüst etmesi ve ABD- İran ilişkilerinde yeni bir döneme girilmesinin yarattığı rahatsızlıkla bağlantılı olduğunu söylüyor.
‘ERDOĞAN SUUDİ KRALI İLE GÖRÜŞTÜ’
“Açık ki Moskova, Suudiler ile Türkiye’nin Suriye’ye kara harekatı gerçekleştirme planını havaya uçurdu. ABD’nin Suriye meselesine daha fazla müdahil olmalarına yeşil ışık yakmasından sonra planladıkları hedeflerin hiçbirini gerçekleştiremediler. Suriye ordusu ve müttefiklerinin kuzey Halep’teki ilerlemesiyle ilgili olarak, Suudi – Türk ittifakının bir saldırı gerçekleştirmek üzere seslerini yükselttiklerini gözlemledik. Bu ittifak, Rusya orada oldukça Suriye’ye ayak basamaz.”
‘KRAL SALMAN, PUTİN’İ İKNA ETMEYE ÇALIŞACAK’
ABD ile Rusya’nın Rakka’da büyük bir ortak operasyon düzenlemek konusunda anlaşmaya varmadıkları sürece bunun imkansız olduğunu ifade eden Mourad “Gelecek ay, Kral Salman ile Putin arasında bir görüşme olabilir. Suudiler, en azından sadece IŞİD’e karşı yapılacak bir hava operasyonuna katılmalarını Rusya’nın kabul etmesini sağlamak istiyorlar” değerlendirmesinde bulunuyor.
‘İRAN HİZBULLAH ÜZERİNDEN TACİZ EDİLİYOR’
“Riyad yönetimi, ABD’nin İran’la yaptığı nükleer anlaşmadan dolayı kızgın” diyen Mourad’a göre, Hizbullah’ın terör örgütü ilan edilmesinin de bu gelişmeyle bağlantısı var:
“Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi’nin Hizbullah’ı terör örgütü listesine alması şöyle anlaşılabilir: İran’ı doğrudan taciz etmenin mümkün olmaması Suudileri, İran’ı dolaylı olarak, bu ülkenin Arap ülkelerdeki müttefiklerini doğrudan taciz etmeye itti. Riyad, Yemen’de Husilere saldırarak başladı, şimdi sıra Hizbullah’ta. Fakat Hizbullah’la işler farklı çünkü Israil ile doğrudan koordine etmeden bu partiye karşı askeri bir eylemde bulunmak mümkün değil. Arap ülkelerindeki halklar,
‘SUUDİ ARABİSTAN OLASI BİR AYAKLANMADAN KORKUYOR’
Kararın altında Körfez ülkelerinin, kendilerini ilgilendiren iç nedenler bulunduğunu belirten Mourad, ABD Başkanı Barack Obama’nın “Körfez ülkeleri olası bir İran saldırısından endişe etmesinler, kendi gençlerinin hayal kırıklığından endişe etsinler” sözlerine dikkat çekiyor. Mourad’a göre Suudiler kendi ülkelerinde gerçekleşebilecek olası bir ayaklanmadan korkuyor ve bu olasılığa karşı mezhepsel farklılıkları kışkırtıyor: “Ayaklanma olasılığını, Şiilere karşı artan bir mezhepsel kışkırtmayı körükleyerek, gençlerin beyninde sabit bir İran – Safevi düşman algısını işleyerek ve onlara bugünkü Körfez monarşilerinin inanç ve geleceklerinin sadık, sonsuz koruyucusu olduklarını söyleyerek geriletmeye çalışıyorlar.”
Hizbullah misilleme yapmak istemediği için bu gerilimin belli bir seviyede kalacağı değerlendirmesinde bulunan Mourad, partinin bölgedeki geniş popülaritesi nedeniyle Suudilerin bu adımının başarısız olacağını düşünüyor.
Mourad’a göre, Suriye’de farklı planları olsa da Ankara yönetimi İran ile iyi ilişkilerini sürdürmek istiyor. Bu nedenle Erdoğan’ın KİK’in izinden giderek Hizbullah’ı terör örgütü ilan etmesi uzak bir ihtimal. “Ancak son zamanlarda Türkiye’deki hükümet yanlısı medya, Hizbullah’a karşı hafif bir saldırı başlattı. Bunun Suudileri memnun etmek için gerekli görüldüğüne inanıyorum” diyen Ali Mourad, kuzey Suriye’de bağımsız bir Kürt devletine yönelik politika nedeniyle de Ankara yönetiminin Hizbullah’ı terör örgütü ilan etmek istemeyeceğini belirtiyor.