ABD’de 8 Kasım’daki başkanlık seçimi için aday adayları arasındaki ilk ön seçimde önce Cumhuriyetçilerin sonuçları netleşti. Iowa eyaletinde yapılan ön seçimde Cumhuriyetçilerin arasından Ted Cruz oyların yüzde 28’ini alarak ilk sıraya yerleşti.
JUST IN: Cruz defeats Trump in stunning #IowaCaucus upset https://t.co/7mwHiNCFDH pic.twitter.com/pPAHki9ocr
— The Hill (@thehill) 2 Şubat 2016
Müslüman ve sığınmacı karşıtı seçim vaatleriyle tepki toplayan ve anketlerde yarışı ilk sırada götüren Donald Trump ise yüzde 24 ile ikinci sırada kaldı. Florida Senatörü Marco Rubio’nun da yüzde 23 ile Trump’ı neredeyse yakalamış olması şaşırttı.
Oyların yüzde 99’unun sayılmasıyla elde edilen bu sonuçlar üzerine destekçilerine seslenen Cruz, “Bu gece halkın zaferi. Bu gece Iowa ve bu büyük ulusun dört bir yanındaki cesur muhafazakarların zaferi” ifadelerini kullandı.
Kübalı bir ailenin oğlu olan Cruz, seçimi kazanırsa, ABD'nin ilk Hispanik başkanı olarak tarihe geçecek.
Diğer taraftan Rubio, Cruz’u tebrik etti; Trump da tebrik mesajı verip ikincilik karşısında ‘onur duyduğunu’ söyledi. Trump bu ikinciliğin kendisinin Cumhuriyetçi aday seçilmesine engel olamayacağını da sözlerine ekledi.
Donald Trump falls to Ted Cruz in Iowa, but vows to win Republican nomination https://t.co/sSNLKIGbsn via @WSJvideo
— Wall Street Journal (@WSJ) February 2, 2016
DEMOKRAT CLINTON VE SANDERS ARASINDA ÇETİN YARIŞ
Bu arada Cumhuriyetçi kanatta Iowa ön seçimlerinin galibi akşam erken saatlerde belli olmasına rağmen, Demokrat Parti'nin başkan adayı olmak için yarışan eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ile Vermont Senatörü Bernie Sanders arasındaki mücadele adeta nefes kesti.
90% of Iowa precinct results are in; Clinton and Sanders only a handful of delegates apart https://t.co/m28mBUc27A pic.twitter.com/2fx1jWlX3k
— Los Angeles Times (@latimes) February 2, 2016
Uzun süre iki rakibin oy oranları yüzde 50-yüzde 50 şeklinde berabere devam etti. Gecenin ilerleyen vakitlerinde ortaya çıkan tabloda ise her iki aday, sadece bindelik fark ile birbirinden ayrıldı. Son raporlanan sonuçlara göre Clinton'ın yüzde 49.9, Sanders'ın ise yüzde 49.6 oy aldığı belirtiliyordu. Ancak Clinton'ın seçim kampanyasını yürüten ekip ve MSNBC kanalı, Clinton'ın kazandığını duyurdu. Oyların yüzde 99'u sayılırken Clinton'ın yüzde 49.8, Sanders'ın da yüzde 49.6 oranında oy topladığı belirtildi.
From the bottom of my heart: Thank you, Iowa. —H pic.twitter.com/ptMgfAPFMJ
— Hillary Clinton (@HillaryClinton) 2 Şubat 2016
SANDERS'TAN CLINTON'IN KILPAYI GALİBİYETİNE İTİRAZ
Öte yandan Sanders, Clinton’la arasında sadece yüzde 0.2'lik bir fark olması nedeniyle itiraz etti ve oyların yeniden sayılmasını istedi. Sanders, "Gerçekten ne olduğunu bilmiyorum. Sadece bazı bölgelerden hala haber almadık. Umuyorum ki oy sayımı dürüst şekilde yapılır" dedi.
SOSYALİST SANDERS: CLINTON AİLESİ EN GÜÇLÜ SİYASİ ÖRGÜT
Kendini sosyalist olarak tanımlayan Sanders, ilk sonuçların açıklanmasının ardından yaptığı konuşmada "9 ay önce Iowa'ya param, ünüm ve bağlı olduğum bir siyasi parti olmadan geldim. Ama ABD'deki en güçlü siyasi örgütü, yani Clinton ailesini alt ettim" dedi.
IOWA'YI KAZANAMAYANLAR 44 YILDIR BAŞKAN OLAMIYOR
Iowa'daki ön seçim, ABD seçim sistemine özgü olan 'parti toplantıları/caucusus' yöntemiyle gerçekleştirildi. Bu yöntemde parti üyeleri, kilise ve spor salonları gibi kamuya açık yerlerde bir araya gelerek belirli konuları tartıştı, daha sonra da tercih ettikleri adayın ismini yazarak veya adayın bulunduğu noktada toplanarak desteklerini gösterdi. Iowa’da ilk üçe giremeyen hiçbir aday 1972'den bu yana başkan seçilemedi. Dolayısıyla eyaletteki ön seçimlerde ilk üçe giremeyen adayların New Hampshire'daki ön seçimde de başarı gösteremezlerse yarışı terk etmesi bekleniyor veya partisinin adaylığını kazanmasına imkansız gözüyle bakılıyor.
Iowa'nın ardından 9 Şubat'ta ikinci ön seçim, New Hampshire eyaletinde yapılacak.
Ülkenin kuzeydoğusunda yer alan New Hampshire'de ön seçim, adayların sıraya girerek sandıkta oy kullanacakları geleneksel seçim usulüyle gerçekleştirilecek.
RESMİ SONUÇLAR AÇIKLANDI
ABD'de başkanlık seçimlerinin ilk durağında Demokrat aday adaylarından Clinton, Demokratların Iowa'daki ön seçimini küçük bir farkla kazandı. Açıklanan resmi sonuçlar şöyle:
Hillary Clinton 49.8
Bernie Sanders 49.6
Martin O'Mailey 0.5
Ted Cruz 27.6
Trump 24.3
Marco Rubio 23.1
Jeb Bus 2.8