Rusya başta olmak üzere pek çok ülkeyle ticaretin simgesi, açık toptancılık pazarı Laleli, bugünlerde eski canlılığını yitirmiş durumda. Sputnik’e konuşan semt esnaflarından biri, Laleli’deki yeni dönemi şu sözlerle özetliyor: “Bazı günler siftah yapamadan eve gidiyoruz. Gün boyu dükkan önünde esnaf arkadaşlarla sohbet ediyoruz. Müşterilerle dolu olması gereken dükkanlarımız şuan bomboş.”
‘RUSYA’NIN UÇAĞI DÜŞÜRÜLDÜĞÜNDEN BERİ KORKU HAKİM’
“Şu an sıkıntılarımız ortada bunun bir an önce çözülmesi konusunda temennide bulunmaktan başka elimizden gelen bir şey yok. Rusya’nın uçağının düşürülmemesi gerekiyordu. Esnaf arkadaşlarımız, Rusya’nın uçağının düşürüldüğünü duyduğundan itibaren korku kendisini göstermeye başladı. Rusya, kendi vatandaşlarına ‘Türkiye’den mal almayın’ uyarısı yaptıktan hemen sonra, daha önce aldığımız siparişler iptal edildi. Rusya’daki müşterilerimiz, ‘böyle devam ederse artık sizden mal almayız’ diyor.”
Laleli merkezli olarak yürüyen Rusya ile ticaret, 2012 yılından itibaren her yıl yaklaşık 1 milyar dolar artarak 2014 yılında 8 milyar 600 milyon dolara çıkmıştı. Semt esnafı, müşterilerinin yüzde 80’inin Rusya’dan geldiğini, ancak şu anda müşterilerinin tamamına yakınını kaybettiklerini söylüyor. Esnafın verdiği bilgiye göre, Laleli’deki ticaret sayesinde 20 milyona yakın kişi geçimini sağlıyordu.
‘BÖYLE GİDERSE MÜŞTERİLERİMİZ BİZDEN VAZGEÇECEK’
Laleli esnafından Özer Kart, tekstil sektöründeki sorunlarla ilgili şu bilgileri veriyor:
“Ticaretimiz durma noktasına geldi. İlişkilerimizin iyi olduğu birkaç müşterimize bazen tırlarla mal gönderiyoruz. Ancak bunu da rahat bir şekilde gönderemiyoruz. Rusya’nın yaptırımları nedeniyle ülkeye girecek ürünler eskiden iki haftada yerine ulaşırken, şimdi süre 1 ayı buluyor. Böyle giderse, ilişkilerimizin iyi olduğu müşterilerimiz de bizden vazgeçecek. İki ülkenin bir an önce oturup bu problem müzakere yoluyla çözmesini istiyoruz.”
20 yıldır Laleli’de esnaflık yapan Göksel Martinoviç ise, ilk kez böyle bir durgunlukla karşı karşıya kaldıkları bilgisini veriyor. Durgunluğun tekstille sınırlı kalmadığını, turizme de yansıdığını söyleyen Martinoviç şöyle devam ediyor: ’20 YILDIR BÖYLE BİR DURGUNLUK YAŞAMADIK’
“Durgunluktan sadece giyim sektöründe çalışanlar etkilenmedi, bunun turizm, bunun turizm sektörü var Laleli’de oteller boş, lokantalar iş yapamaz hale geldi. Biz Rusları kardeş gibi görüyoruz şu ana kadar yaptığımız ticarette hiçbir zararlarını görmedik. 20 yıldır, dost olduğum insanlar var. Bu siyasi krizin çözüleceğine inanıyorum. Kriz yüzünden geçen seneye oranla yüzde yüz zarar ettik. Şuan Laleli’de üç beş firma dışında herkesin işi durma noktasında. Avrupa’da ve tüm dünyada giyim sektöründe Rusya trendine uygun modeller yapılmaya başlandı.Artık bizim korkumuz bu krizin devamında bizim müşterilerimizin başka ülke piyasalarına kayması. Endişemiz bu ve bir an önce çözüm istiyoruz.”
Esnaflar, daha önce Laleli’de kiralık dükkan bulmanın imkansız olduğunu söyleyerek, çevredeki dükkanların camlarında yazan ‘Kiralık’ ilanlarını gösteriyor. Üç ay önce Laleli’de dükkan açan bir esnaf, ‘böyle devam ederse kapatacağım’ diyor.