Antalya’da bulunan Rus kültür derneklerinden bir yetkili telefonda tedirgin bir sesle röportaj talebimize bu yanıtı veriyor. Röportaj talebimize benzer bir şekilde olumsuz yanıt veren ikinci dernek bu.
Resmi rakamlara göre sadece Antalya’da 40 binin üzerinde Rus yaşıyor. Türkiye’yi ikinci vatan olarak seçen Antalya’daki Ruslar, anavatanları ile yaşamlarını kurdukları ülke arasındaki krizin şokunu yaşıyorlar.
Antalya’da yaşayan yerleşik Rusların temsilcisi olarak görülen Rus Sanat ve Kültür Derneği Başkanı İrina Balcı, Türkiye’deki Rusların böyle bir kriz ihtimalini daha önce hiç akıllarına getirmediğini söylüyor:
“Genel olarak Ruslar bu duruma hazır değildi. Çünkü Rusya ve Türkiye arasında son dönemde çok iyi ilişkiler vardı. Ruslar hem turizm hem ticaret hem de yeni yatırımlar için buraya geldi. Herkes Türkiye gibi dost bir ülkede hayatın güzel ve rahat olacağını düşünüyordu. Ruslar burada güzel bir hayat kurdu, daireler aldılar, birçoğu Türklerle aile kurdu, çocukları oldu. Evleri, arabaları, küçük yatırımları var. Böyle bir durum olacağını kimse beklemiyordu, aklımıza böyle bir şey gelmiyordu. Tam tersine son dönemde iki ülke arasında daha güçlü bağlantılar kurmayı sağlayacak yeni projeler üzerinde düşünüyorduk.”
Antalya’daki Rusların uçak krizinin patlamasıyla birlikte tedirgin olduğunu söyleyen Balcı, “Tedirginlikleri tabii ki var. İlk günlerde daha çoktu, şimdi bile insanlar ne yaparız diye düşünüyor. Burada aileleri olmayanlar, yatırımları olanlar kendi evlerini kapatıp birkaç aylığına ne olur ne olmaz diye Rusya’ya gidebiliyorlar. Ama burada aileleri olan Rus gelinler nereye kaçacak ki? Çocukları var, eşleri var, akrabaları var” diyor.
İrina Balcı, Rusların hissettiği tedirginliği şöyle anlatıyor: “Ruslar olarak sitede, apartmanda, okulda Türklerle birbirimize dikkat ediyoruz. Daha çok merhaba diyoruz, nasılsınız diyoruz birbirimize. Bu kapalı bir konuşma gibi oluyor. Nasılsınız sorumuza her zamanki gibi iyiyiz, siz nasılsınız cevabını alıyoruz. Birbirimize ‘Aramızda herhangi bir sorun yok değil mi’ der gibi bakıyoruz. Türklerin bize yönelik yaklaşımlarında herhangi bir değişiklik görmüyoruz.”
‘OLUMSUZ BİR TEPKİ ALMADIK’
Antalya’daki Ruslar uçak krizinin ardından tedirgin olsalar da genel olarak hayatlarında herhangi bir değişiklik olmadığını, etraftan olumsuz bir tepki almadıklarını belirtiyor.
Antalya’nın Konyaaltı semtinde bir kafe işleten Naira Yıldız, hayatlarına eskisi gibi devam ettiklerini ifade ediyor: “Farklı bir şey hissetmiyoruz. Bizim burada Ruslar arasında tabii ki biraz panik var. Ama öyle ‘Kalkıp gidiyoruz, Rusya’ya dönüyoruz’ şeklinde bir duygu yok. Burada yaşamaya devam edeceğiz inşallah. Yerli insanlardan hiç kötü bir tepki almadık. Daha önce nasılsa şimdi de aynı şekilde devam ediyoruz. Herkes gülümsüyor, komşularla selamlaşıyoruz, önceden nasılsa şimdi de öyle devam ediyoruz.”
Antalya’da beş yıldır yaşayan Elena ise yüksek siyasetin konusu olan olayların, sıradan insanların hayatlarını etkilememesi gerektiği görüşünde: “Yaşananlardan elbette üzüntü duyuyoruz ama politikacıların kararları bizim hayatlarımızı etkilememeli. Biz hayatımıza eskisi gibi devam etmek istiyoruz. Şimdiye kadar bir problem de yaşamadık. Ama yarının da bugünkü gibi olacağından emin olmak istiyoruz.”
‘BİZ SİYASETÇİ DEĞİL, ANNEYİZ, EŞİZ’
İrina Balcı, birkaç gün önce bir festivalde yaptığı konuşmayla önce Antalya’daki yerel medyada, ardından da ulusal basın yayın organlarında “Antalya’dan özür çağrısı,” “Dostluk festivalinde buz gibi hava esti” gibi başlıklarla yer aldı. Festivalde yaptığı konuşmanın tam olarak anlaşılamamasından şikayetçi olan Balcı, sözlerini şöyle anlatıyor:
“Festivalde olanlar benim konuşmamın tamamını dinleyip ne demek istediğimi anlamadı. Bazı gazeteler abartıp konuşmamın bir bölümünü verip haber yaptılar. Ben ilişkilerimiz o kadar güzeldi ki o ilişkileri bozmamamız gerekiyor dedim. Biz burada siyasetçi değiliz, biz anneyiz, eşiz. Bu sorun bizim için anne baba arasındaki bir anlaşmazlık gibi görünüyor. Ben de dedim ki, bunları yumuşatalım. Uçağı boş verelim. Türkiye kaybedilen bir can için özür dilesin, Rusya da bu şekilde kabul etsin diye küçük bir söz söyledim. Ama abarttılar, anlamadılar da. Neyse şimdi tekrar gündeme gelmesin, ben bu durumu yumuşatalım demiştim.”
‘RUSLAR KRİZİN ÇÖZÜMÜ İÇİN DUA EDİYOR’
Rusya’dan Türkiye’ye yönelik sert mesajlara karşın Antalya’daki Ruslar krizin yakın zamanda çözülmesini umut ediyor. İrina Balcı, “Ben bu sorunun yakın zamanda çözüleceğini düşünüyorum. Buradaki Ruslar da bunun için dua ediyor” diyor.
Naira Yıldız ise “Sorun inşallah çözülecektir. Yakın zamanda çözülmesi hem bizim için hem de Türk halkı için çok iyi olur” diyor ve ekliyor: “Ben yaklaşık 3 yıldır Türkiye’de yaşıyorum. Türkiye’de yaşamaktan çok memnunum. Burada bir aile kurdum, iş kurdum. Tabii ki iş kurmak da çok önemli, bir iş kurduğunuz zaman bir umudunuz oluyor, bir yatırım yapmışsınız, buna bağlı olarak bir beklentiniz oluyor. Bu yüzden ben hayatıma böyle devam etmek istiyorum.”