CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, Çanakkale Milletvekili Muharrem Erkek ve Hatay Milletvekili Hilmi Yarayıcı'nın imzalarıyla verilen meclis araştırma önergesinin gerekçesinde, iki ülkenin ekonomik ilişkisine ilişkin bilgilere yer verildi.
Rusya ile Türkiye arasındaki dış ticaret hacminin yaklaşık 32 milyar dolar olduğu kaydedilen önergede, "Bunun 7 milyar dolarının Türkiye'nin Rusya'ya yaptığı ihracatken, Rusya'nın Türkiye'ye yaptığı ihracat ise 25 milyar dolardır. Türkiye'ye geçtiğimiz yıl yaklaşık 3 milyon 500 bin Rus turist gelmiştir. Ülkemiz, Rus turistlerden yılda 3 milyar dolara yakın gelir elde etmektedir" denildi.
Önergede, Türkiye geçen yıl Rusya'dan ithal ettiği doğalgaz için Rusya'ya 10 milyar dolarlık bir ödeme yaptığı ifade edilirken, Rusya'nın doğalgazda Almanya'dan sonra en büyük 2. müşterisi konumundaki Türkiye'nin, Rusya'nın toplam doğalgaz ihracatındaki payının yüzde 18'e yaklaştığı kaydedildi. Önergede Türkiye'nin doğalgaz ihtiyacının yarısından fazlasının Rusya'dan ithal edilmekle birlikte, bu doğalgazın önemli bir kısmı elektrik enerjisi üretiminde ve sanayide kullanıldığı vurgulandı.
700 civarında Türk mağazası bulunan Rusya'da, inşaat sektöründe Türk vatandaşlarının önemli bir payı bulunduğu belirtilen önergede, "Başka bir ifadeyle Rusya Türkiye arasında, kısa sürede kurulamayacak bir ticari ilişki kapasite vardır" denildi.
‘İLİŞKİLER YANLIZCA TİCARİ BOYUTTA ELE ALINAMAZ'
Önergede, Türkiye-Rusya ilişkilerinin yalnızca ticari boyutta ele alınamayacak kadar büyük ve tarihi olduğu vurgulanarak, "Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarının Rusya'daki durumu buna örnektir. Rusya'da şu an yaklaşık 100 bin yurttaşımız yaşamakta ve bunların büyük kısmı ticaretle uğraşmaktadır. Yine çok sayıda yurttaşımız olan öğrenci de Rusya'da eğitim-öğretim yaşamına devam etmektedir" ifadeleri kullanıldı.
Son günlerde Rusya ile Türkiye arasında yaşanan olaylardan ötürü, ilişkilerin ciddi bir sorun sarmalı içine girdiği ifade edilen önergede, şu görüşlere yer verildi:
"Rusya'nın kendi yurttaşlarına 'Türkiye'ye gitmeyin' çağrısının karşılık bulması, 1 Ocak 2016 itibariyle vizesiz seyahatin askıya alınacağının açıklanması ilişkilerin uzun vadede düzelmesi yönünde yeni bir yaklaşıma ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Rusya'ya seyahat eden yurttaşlarımızın ve işadamlarımızın havalimanlarında bekletildiği, gözaltına alındığı, kötü muamelede bulunulduğu, toplama kamplarına gönderildiği ve sınır dışı edildiği gibi; orada yaşayan yurttaşlarımız da türlü zorluklarla karşılaşmaktadır. Edinilen bilgilere göre, Rusya'da eğitim öğretim yaşamına devam eden öğrencilerimizin kaldığı yurtlar, evler, yine yurttaşlarımızın işlettiği inşaat şantiyeleri basılmakta, Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarına yapılan kötü muamele her geçen gün gittikçe artmaktadır. Rusya'dan yurttaşlarımızın aktardığı bilgilere göre; bu konuda devletin ve temsilciliklerimizin etkili bir girişimi bulunmamaktadır. Yurttaşlarımız sahipsiz kalmaktan yakınmaktadır. Böyle bir ortamda Rusya ile olan ilişkilerin boyutu, farklı bir önem de taşımaktadır. "
'ARAŞTIRMA KOMİSYONU KURULMALI'
Önergede, Rusya ile olan ilişkilerde yaşanan sorunlar nedeniyle Türkiye vatandaşlarının Rusya'da yaşadığı zorlukların ivedilikle çözülmesi ve onlara sahip çıkılması için gerekli girişimlerin bir an önce devreye sokulması amacıyla TBMM'de bir araştırma komisyonu kurulması gerektiği kaydedildi.
