“Türkiye neden Suriye bataklığına saplandı?” sorusunu da gündeme taşıyan Nearhou, Ankara’nın Kürt politikasına dikkat çekti. Yunanistanlı analiste göre, Kürt sorunundaki gelişmeleri ve özellikle bölgede oluşmaya başlayan bağımsız Kürt devleti sinerjisini dikkate alan Ankara, Suriye özelinde bazı ‘önleyici’ adımları gündemine almak durumunda kaldı.
Suriye’nin geleceğiyle ilgili senaryoları da inceleyen Nearhou, ülkenin Başar Esad’siz bir geleceğe hazırlanmak zorunda olduğunu savundu. Nearhou’ya göre, Rusya’nın müdahalesiyle beraber Suriye için geçiş planları Batılı başkentlerde tartışılmaya başlandı.
‘RUSYA MÜDAHALE ETMESE ŞAM DÜŞERDİ’
Nearhou, Suriye’nin resmi hükümeti ile muhalif gruplar arasındaki orantısızlığa da dikkat çekti. Analize göre, Şam kısıtlı imkânlar ve insan gücüyle birçok terör örgütü ile mücadele etmeye çalışırken, başta İslam Devleti olmak üzere birçok grubun sınırsız olanakları ve insan gücü bulunmakta. Ayrıca, İslam Devleti Irak’tan edindiği, Amerikan menşeli silahları Suriye’ye taşıyıp Şam’ı istediği zaman devirme imkânına sahip.
Analiz şöyle devam ediyor: “Barbar yüzüne ve şiddet yanlısı profiline rağmen, İslam Devleti dolaylı yoldan Şam’a belirli bir süre için nefes alma imkânı taşıdı ve Rusya’ya askeri operasyon için hazırlanma şansı verdi. İslam Devleti’nin sınır tanımayan şiddet sarmalından ötürü Batılı birçok güç, belirli bir süre için Esad’ın iktidarda kalması gerektiği fikrini gündemlerine almış bulunuyor.”
Rusya’nın Suriye’ye müdahalesinden evvel ülkede bir geçiş döneminin gerekliliğine odaklanmaya başlayan Batı’nın aksine; Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar bu ülkedeki stratejilerini değiştirmedi. Nearhou’ya göre, yeni süreçte Suriye muhalefetine destek veren bu üç ülke, bir yandan aşırı unsurların kontrol altında tutulması fikrine yoğunlaşırken, diğer taraftan Suriye’nin resmi hükümetini devirmek için büyük çaba sarf etmeye devam ediyor.
‘TÜRKİYE’NİN HEDEFİ: ÖZERK TÜRKMEN DEVLETİ’
“Ankara Kıbrıs’ın kuzeyinde, kendi güdümündeki yasa dışı devlet yapılanmasına komşu bir Türk devlet yapılanması arzuluyor” diye yazan Yunanistanlı analiste göre, Ankara’nın amacı Kuzey Kıbrıs’ın doğusunda, Lazkiye civarlarında özerk bir Türkmen devleti kurmak. Kurulması planlanan bu devlet sayesinde, Türkiye Doğu Akdeniz’deki etkinliğini yoğunlaştırmış olacak. Ayrıca, Şam’da Türkiye’nin güdümünde, muhafazakar bir iktidarın kurulmasının yolu da açılmış olacak.
Nearhou’ya göre Türkiye’nin planının odağında Kürtler bulunuyor. Yunanistanlı yazara göre, Ankara Rojava’da otonom bir Kürt idaresine set çekmek istiyor. Bu yüzden de, ‘Türkmen kartını’ oynuyor.
‘ESAD GİDİCİ, GEÇİŞ PLANLARI TARTIŞMALI’
Suriye’nin geleceğini ne gibi gelişmeler belirleyecek? Bu soruya yanıt arayan Nearhou, ilerleyen süreçte Suriye için geçiş planlarının gündeme geleceğini düşünüyor. Rusya ve İran gibi unsurlar bu planların oluşturulmasında etkin rol oynayacaklar.
Nearhou’ya göre her halükarda Esad’ın iktidardaki günleri sayılı. Geçiş sürecinde Esad kısıtlı bir rol oynayabilir. Ancak var olan şartlar altında Esad’ın iktidarını eskisi gibi sürdürmesi düşünülemez.