AK Parti, seçim beyannamesinde, Rusya'yı 'önemli ortak' olarak niteledi.
AK PARTİ: RUSYA İLE İLİŞKİLER DAHA DA GÜÇLENDİRİLECEK
Ukrayna krizi ve Kırım konusuna da değinilen AK Parti beyannamesinde şu ifadelere yer verildi: ‘Komşumuz ve stratejik ortağımız Ukrayna'da bölgesel istikrarsızlık kaynağı olarak görebileceğimiz ve uluslararası barış ve güvenliği etkileyebilecek bir potansiyele de sahip bulunan krize, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve uluslararası hukuk temelinde diplomatik yöntemlerle çözüm bulunması yönünde yürütülen çabaları desteklemeye devam edeceğiz. Kırım'ın asli halkı olan soydaş Kırım Tatar Türkleri'nin güvenlik ve refahının temini, hak ve çıkarlarının genişletilerek güvenceye kavuşturulması bakımından Ukrayna ile Rusya arasındaki diyalog çabalarını desteklemeyi ve gerekli girişimlerde bulunmayı sürdüreceğiz.'
'BUHRAN YAŞANIYOR' DİYEN CHP, RUSYA'YA AYRI BAŞLIK AÇTI
CHP ise seçim beyannamesinde AK Parti iktidarları döneminde izlenen dış politikayı eleştirdi. AK Parti döneminde dış politikada bir buhran yaşandığı savunulan beyannamede, CHP iktidarında 'yurttaş ve değer temelli dış politika' izleneceğinin altı çizildi.
Beyannamede, Rusya ile ilişkilere ise ayrı bir başlıkta yer verildi. Rusya'yla varılacak anlayış birliği çerçevesinde, Kuzey Kafkasya'daki akraba topluluklar ile Türkiye'deki Kafkas göçmenlerinin ekonomik ve kültürel ilişkilerinin geliştirilmesine çalışılacağı kaydedilen beyannamede, ‘Başta Rusya olmak üzere Kafkasya ve Hazar havzasının enerji kaynaklarının Batı'ya aktarılmasında Türkiye'nin vazgeçilmez bir transit koridor olması için çalışacağız' denildi.
‘RUSYA İLE EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİN DAHA FAZLA GELİŞTİRİLMESİNİ SAĞLAYACAĞIZ'
‘Rusya Federasyonu'yla ekonomik ve ticari ilişkilerin daha fazla geliştirilmesini sağlayacağız. Türk girişimcilerinin başta Rusya olmak üzere Avrasya Ekonomik Birliği'ndeki varlıklarını destekleyecek, ulusal mevzuatların ve pratiklerin yarattığı sorunların çözümü için yapıcı destek vereceğiz. Turizm sektörünün geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi için iki ülkenin girişimcileri, yerel yönetimleri ve sivil toplum kuruluşları arasında temas ve iş birliğini sağlayacak mekanizmalar kuracağız. Türkiye'nin enerji güvenliği konusunda, kişisel ilişkilerden uzak, iki devletin de sahip olduğu kurumsal birikimi dışlamadan ve olabildiğince şeffaf temaslar kuracağız. Eğitim, teknoloji ve sanat alanlarında Türkiye'nin ve Rusya'nın önde gelen üniversitelerinin iş birliği yapmasını sağlayacak kurumsal düzenlemeleri gerçekleştireceğiz. İki ülke arasında eğitim ve bilim alanlarında kurulacak iş birliğini hem piyasaya dönük olarak hem de sosyal ve kültürel içeriği ile destekleyeceğiz. Ar-Ge ve yenilikçilik alanlarında Rusya'nın olanaklarının, Türkiye'deki girişimcilik kültürü ile birleştirilmesi için çalışacağız.'
‘KIRIM'DA TATARLARIN HAKLARININ KORUNMASI KONUSUNDA ISRARLI OLACAĞIZ'
Beyannamede ayrıca, Ukrayna ile Rusya arasındaki gerilimlerin barışçıl biçimde ve bölgede daha fazla istikrarsızlığa yol açmadan çözülmesinin destekleneceğini belirtilip ‘İlhakını tanımadığımız Kırım'da Tatarların haklarının korunması konusunda ısrarlı olacağız' ifadeleri kullanıldı.
‘RUSYA'DAKİ ÇİFTE VATANDAŞLIĞA ENGEL OLAN MEVZUATIN DEĞİŞTİRİLMESİ İÇİN GİRİŞİMDE BULUNULACAK'
Türkiye ve Rusya arasındaki sosyal ve kültürel ilişkilerin derinleştirileceğini kaydeden CHP, her iki ülkede yaşamakta ve çalışmakta olan yurttaşların iki ülke arasında güçlü köprüler kurmasını sağlayacaklarını belirtti. Rus kökenli Türk yurttaşları ile Rusya'daki Türk yurttaşların topluma entegrasyonu ve iki ülke ilişkilerine katkılarının desteklenmesi için mütekabiliyet çerçevesinde çalışmalar yapacağını da vurgulayan CHP, Rusya'daki çifte vatandaşlığa engel olan mevzuatın değiştirilmesi için girişimde bulunulacağını da belirtti.
MHP: TÜRKİYE İLE RUSYA İŞBİRLİĞİ BELİRLEYİCİ UNSUR OLACAK
MHP'nin seçim beyannamesinde ise AK Parti'nin izlediği dış politika eleştirilirken, Türkiye'nin merkezinde yer aldığı Kafkasya-Balkanlar-Ortadoğu üçgeninde barış ve güvenliği tehdit eden sorunların çözümünde öncülük yapacağı kaydedildi.
Bölgesel sorunların çözümünde Türkiye ile Rusya'nın işbirliğinin belirleyici bir unsur olacağını vurgulayan MHP, beyannamesinde şunları ifade etti:
‘Kuzey komşumuz ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü çerçevesinde bölgesel düzeyde önemli bir müttefikimiz olan Rusya ile ilişkilerimize önem atfetmekteyiz. Balkanlar, Karadeniz ve Kafkasya bölgesindeki yıllanmış sorunların çözümünde Türkiye ile Rusya'nın işbirliği belirleyici bir unsur olacaktır. Rusya ve komşusu olduğu ülkelerle barış, istikrar ve bölgesel işbirliğini hedef alan ilişkilerin ve ortak ekonomik projelerin geliştirilmesi için çok yönlü politikalar izlenecektir. Bu çerçevede, bölgesel sorunların çözümünde etkisiz kalan KEİ'nin yeniden işlevsel hale getirilmesi için çaba sarf edilecektir.'
'RUSYA İLE AKILCI VE ADİL BİR ÇÖZÜME ULAŞILMASINA ÇALIŞILACAKTIR'
Kırım konusunda Rusya ile çalışılacağını belirten MHP, ‘Kırım'ın Rusya tarafından ilhak edilmesi ve Kırım Türklerinin sürgün, imha, inkâr ve asimile edilme girişimlerine karşı soydaşlarımızın hak ve hukuku kararlılıkla savunulacak, Rusya ile akılcı ve adil bir çözüme ulaşılmasına çalışılacaktır' dedi.
HDP: BARIŞÇIL DIŞ POLİTİKA
‘İnadına barış inadına HDP' diyerek seçim beyannamesini açıklayan HDP de, beyannamesinde 'barışçıl dış politika' vaadinde bulundu. Beyannamede HDP'nin başta Ortadoğu olmak üzere, tüm dünya halklarının kendi siyasi geleceklerini özgürce belirlemeleri ve halkların kendi kendilerini yönetecekleri demokratik, eşitlikçi ve özgürlükçü bir yönetim anlayışını geliştirmeleri ve uygulamaları için çalışacağı kaydedildi.