Ahmet Berat Çonkar, "Türkiye gibi halkının çoğunluğu Müslüman olan bir ülkenin elbette ki Rusya'da bu şekilde temsil edilmesi dünya açısından da önemli bir mesaj taşıyor" dedi.
Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Şahin ise Türkiye'nin Moskova'daki caminin yapılmasına katkı verdiğini hatırlatarak Türkiye ile Rusya'daki İslami anlayış arasında çok fazla fark olmadığına, iki anlayışın da şiddeti reddettiğine vurgu yaptı.
‘ERDOĞAN VE ABBAS'A DAVET SEMBOLİK ANLAM TAŞIYOR’
"Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Filistin Devlet Başkanı Abbas'ın, Rusya Devlet Başkanı Putin'e bu açılışta eşlik etmeleri İslam dünyası için sembolik anlamlar taşıyor. Bunu, Rusya'nın Müslümanlarla ilişkisini gerçekten önemsediğini simgeleyen bir hareket olarak değerlendirebiliriz. Türkiye zaten, dünyanın neresinde olursa olsun Müslümanlara her zaman el uzatan, onlarla ilgilenen ve onlara sahip çıkan bir anlayış içerisinde. Cumhurbaşkanı ve Başbakan bu konulara özel eğilim gösterdikleri için dünya liderleri de doğal olarak o eğilim karşılığında onları bu tarz programlara öncelikli olarak davet ediyorlar. Sadece Erdoğan ve Abba bu cami açılışına özel olarak davet edildi. Dünyanın önde gelen liderlerinden Erdoğan’ın, İslam alemi için çok önemli olan, Moskova gibi çok merkezi bir noktada açılan bu caminin açılışında bulunması çok anlamlı. Bu açılış, Rusya'nın ve Putin'in dünyasıyla yakın ve güzel ilişkiler geliştirme noktasındaki iradesini yansıtıyor. Rusya’da 20 milyondan fazla Müslüman yaşıyor. Türkiye gibi halkın çoğunluğu Müslüman olan bir ülkenin, Rusya'da bu şekilde temsil edilmesi dünya açısından da önemli bir mesaj taşıyor.”
'İSLAM ANLAYIŞLARINDA ÇOK FARK YOK'
Mehmet Şahin ise Türkiye'nin Moskova'daki caminin yapılmasına büyük katkısı olduğunu vurgulayarak "Türkiye'deki İslami anlayış ile Rusya'daki İslami anlayış arasında çok fazla bir fark yok. İki anlayış da şiddeti reddediyor. Davetli listesi buna göre oluşturulmuş olabilir. Fakat bundan siyasi bir mesaj çıkar mı, o konuda çok emin değilim" diye konuştu.
'ÇOK DİNLİ YAŞAMDA ORTAK DENEYİM'
Erdoğan açılışta, Türkiye'de cami, kilise ve havraları yan yana görebilmenin mümkün olduğunu vurgulayarak, "Birlikte yaşama tecrübesi konusundaki zenginliğimiz Türkiye ile Rusya'nın önemli bir müştereğidir" derken, Putin de Rusya'nın her zaman çok dinli ve çok milletli bir ülke olduğunu belirtip, "Rusya'nın bu yapısı bizim gücümüzü bir araya getiriyor" diye konuştu.
Şahin'e göre, iki liderin bu mesajları da önem taşıyor. Türkiye ve Rusya'nın imparatorluk geçmişi olan ülkeler olduğunu kaydeden Şahin, "Türkiye de, Rusya da içinde çok din ve mezhep barındıran ülkeler. Toplumsal barışın sağlanmasında önemli dini yapıların önemi ortada. İki ülke de toplumsal bütünlüğün, ülkedeki siyasi istikrarın sağlanması için ortak deneyime sahpiler" dedi.
'ERDOĞAN VE PUTİN İKİLİ İLİŞKİLERE ÖNEM VERİYOR'
Rusya ile Türkiye arasında, Suriye ve Ukrayna konularında anlaşmazlık olsa da Putin ve Erdoğan arasında da çok ciddi bir ilişki kanalı olduğunu kaydeden Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İkisinin de birbirlerine saygılı tavırlarının olduğunu görüyoruz. İki ülke, bölgesel sorunlarda anlaşamamış olsalar dahi, özellikle ekonomik konulardaki ilişkilerini ileri noktaya taşıma konusunda bir kararlılık içindeler. Yüksek düzeyde işbirliği anlaşmalarına ve karşılıklı ziyaretin sıklığına baktığımız zaman bu gözüküyor. Bölgesel sorunlarda anlaşmazlık olsa da iki ülke ilişkilerini sürdürme noktasında iyi bir ivme yakaladı.”
'SİYASİ ANLAŞMAZLIK DEVAM EDER, İKİLİ İLİŞKİLERDE İVME ARTAR'
Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerin devam edeceğinin aşikar olduğunu kaydeden Şahin, "İki ülke bazı konularda karşı karşıya olmasına rağmen, birbirlerini rencide edecek açıklamalarda bulunmuyorlar. Hatta Suriye konusunda Türkiye ve müttefikleri birbirlerine daha fazla eleştirilerde bulunuyorlar” ifadelerini kullandı.
İki ülkenin Ermeni meselesi ve Kırım konusunda da anlaşamayacaklarını belirten Şahin’e göre, buna rağmen Rusya ve Türkiye arasında ki ilişkiler ivme kazanacak.
