IAEA Başkanı Amano da varılan anlaşmanın uygulanması aşamasında geliş gidişlerin önemli olduğunu kaydetti. Amano, Kurum'un tüm konuları görüşme ve müzakereler çerçevesinde sonuca ulaştırmak istediğini söyledi.
Anlaşmanın ardından Kurum uzmanlarının görüşlerinin ne kadar hızlı bir şekilde müzakereye üye ülkelere ulaştırılırsa o kadar çabuk Güvernörler Kurulu'na intikal edeceğini vurgulayan Amano, Kurum'un İran'ın nükleer faaliyetleriyle ilgili incelemelerini adım adım sürdüreceklerini belirtti.
Öte yandan Amano, İran Meclisi'nde Nükleer Müzakerelerde Varılan Anlaşmayı İnceleme Komisyonu'nun toplantısında yaptığı konuşmasında, Kurum'un ülkelerin mahrem konularına saygı gösterdiğini kaydetti. Amano, "Kurum gizli bilgilere saygı göstermektedir. Bizim gizli bilgileri saklama konusunda bir kuralımız var. Ona bağlıyız ve bu konuyu çok ciddiye alıyoruz" ifadelerini kullandı.
İran'ın Ek Protokolü uygulamaya geçirmesi kararını memnuniyetle karşıladıklarını belirten Amano, bu adımı müsbet olarak değerlendirdiklerine ve bunun İran'ın barışçıl nükleer faaliyetlerinin ispatına yardımcı olacağına işaret etti.
EK PROTOKOL NEDİR?
Amano, BM Viyana Ofisi'nde düzenlenen IAEA Yönetim Kurulu Toplantısı'nda, İran ile P5+1 arasında varılan anlaşmaya göre, İran'ın, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması (NPT) kapsamındaki Ek Protokolü uygulayacağını söylemişti. Amano, "Ek Protokol çok güçlü bir denetim aracıdır. Bu Protokol bir kere uygulandığı zaman, hem bilgiye hem de İran'ın tesislerine çok daha kolay ulaşacağız. Bir ülke Ek Protokolü kabul ettiğinde nükleer faaliyetlerle ilgili detaylı ve geniş bilgileri sürekli güncelleyerek Ajans'a sunmak zorundadır" ifadelerini kullanmıştı.
Askeri bölgelerin denetimi, müzakere sürecinde en çok tartışılan konulardan biri olarak ön plana çıktı. ABD, İran’ın Ek Protokolü onaylamasını ve bu çerçevede askeri bölgeleri Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (IAEA) ani denetimlerine açması için ısrar etti. İran ise bu konuya karşı çıktı. Anlaşmaya göre, İran’ın askeri bölgelerinin denetimi için özel bir düzenleme yapıldığı, böylece ne askeri bölgelerin ani denetimler kapsamına alındığı, ne de denetimlerin dışında tutulduğu belirtiliyor.
