17:45-KILIÇDAROĞLU: BİZE KOALİSYON DEĞİL, SEÇİM HÜKÜMETİ ÖNERİSİ GELDİ
'GÜZEL BİR GÖRÜŞMEMİZ OLDU'
Seçimlerde hiçbir partiye tek başına iktidar şansı verilmedi. 14 temel ilkemizi saptadık, kamuoyuyla paylaştık. Dedik ki bu ilkeler evrenseldir. Bu ilkelerle ilgili bugüne kadar hiçbir soru sorulmadı. İlk görüşmemizde Sayın Davutoğlu'na eğer Türkiye sorunlarına aşabilecek bir hükümet kurulması gerekiyorsa bir, yüksek profilli bir hükümet kurulması gerekir dedik. İki, Türkiye ekonomik, dış politika, sosyal açıdan bir sorunla karşı karşıya, o nedenle hükümetin 4 yıllık olması gerekiyor dedik. Üç, koalisyon ortaklarının samimi ve dürüst olması gerekiyor dedik. Sonra görüşmeler başladı, görüşmeler çok güzel geçti. AK Parti yöneticilerine teşekkür ediyoruz. Görüşmeden sonra Davutoğlu Başbakanlık Konutu'nda davet etti. Görüşmelerin uzamasının beni rahatsız ettiğini söyledim.
HDP'den resmi bir açıklama yapılmadı, ancak koalisyonla ilgili açıklamaların sürdüğü saatlerde partinin Twitter'daki sayfasından şu mesaj paylaşıldı:
— HDP (@HDPgenelmerkezi) 13 Ağustos 2015
'CHP DESTEKLİ AK PARTİ AZINLIK HÜKÜMETİ TEKLİF EDİLDİ'
Sayın Davutoğlu, bize iki öneri getirdi. Kısa süreli bir seçim hükümeti veya azınlık hükümeti kurarsak bizi destekler misiniz? Merkez Yönetim Kurulu'nda iki öneriyi de götürdük, burada karar alındı. Yüksek profilli, en az 4 yıllık bir hükümetin görev yapması gerekiyor. Bugün yine bir araya geldik son derece rahat ve samimi bir görüşmemiz oldu. Bize şu ana kadar bir koalisyon önerisi gelmiş değildir, bir seçim hükümeti önerisi gelmiştir.
'TÜRKİYE'NİN TARİHİ BİR FIRSATI KAÇIRDI'
— İlhan Taşcı (@ilhantasci) 13 Ağustos 2015
'KİMSE UMUTSUZLUĞA KAPILMASIN'
Hiç kimse umutsuzluğa kapılmasın, Türkiye büyük bir ülkedir, güçlü bir ülkedir. Türkiye kendi sorunlarını aşabilecek kapasiteye sahip bir ülkedir. Kendi ülkemize güvenelim, biz kendi ülkemize güveniyoruz. Sorunları çözebiliriz. Sorunları çözümsüz hale getiren siyaset kurumunun başındaki yöneticilerdir. Biz, halkımıza da güveniyoruz, halkın verdiği oyları da başımızın üzerinde taşıyoruz, milli iradeye saygı olarak görüyoruz bütün davranışlarımızı. Bundan sonraki takdir tümüyle yüce milletimize ait. Nasıl takdir ederse biz o takdire saygı duyacağız."
SORU& CEVAPLAR
-Başbakan konuşurken, koalisyonun olmamasına dönük, dış politika, imam hatipler konusunu gündeme getirdiler. Şimdi hükümet kurma görevini Cumhurbaşkanından bekliyor musunuz? Çok açık şekilde erken seçim telaffuz etti, kasım ayını ifade etti. Siz nasıl bakıyorsunuz?
Bizim teamüllere göre, Cumhurbaşkanı görev verdikten sonra, kendisi hükümet kuramıyorsa görevini dönüp iade etmiyorsa. Buna biz yetki gaspı deriz. Bu demokrasiyi zedeler. Çoğunluğu sağlayacak hükümet kuruyorsa buna söyleyecek bir sözümüz yok. Hükümet kuramıyorum, iade etmiyorum derseniz bu ahlaki değil.
Eğitim konusuna gelince, söyledim. Bir müzakere olmadı ki. Görüşlerimizi sordular, ifade ettik. Ben sayın Davutoğlu'na ifade ettim. İmam hatipte okuyan çocuklarımız bizim çocuklarımızdır. O çocuklarımızın çok iyi eğitim almasını isteriz. Bizim imam hatip liseleriyle hiçbir sorunumuz yoktur. Ama eğitim sistemiyle bizim sorunumuz vardır. Hiçbir veli bu eğitim sisteminden memnun değildir. Biz bunu ifade ettik.
-Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yönlendirmesi olduğunu düşünüyor musunuz? 45 gün boyunca, Türkiye'nin oyalandığını düşünüyor musunuz? Müzakere olarak, karşılıklı görüşlerinizi aktardığınızı ifade ettiniz. Hangi başlıklarda anlaşamayacağınızı gördünüz?
Biz anlaşamayacağımız bir başlık görmedik. Onu açıkça ifade edeyim. Sayın cumhurbaşkanının etkisi olmuş mudur? Buna yanıtı kamuoyunun ve Davutoğlu'nun vermesi lazım. Davutoğlu'nun açıklamalarında, ben görevi aldığımda bütün seçenekler tükenmişti açıklamaları vardı. Görüşmelerde hiçbir kırmızı çizgimiz yoktu. Gündeme gelmedi. Sadece ana başlıklar halinde, anayasa, dış politikada CHP ne düşünüyor, anlattık. Dolayısıyla bir koalisyon müzakeresi söz konusu olmadı. Birbirimizi dinledik karşılıklı. Ben bu rahatsızlığımı sayın Davutoğlu'na ifade ettim. Perşembe günü noktalamamız konusunda mutabakat sağladık.
-AK Parti ile görüşmelerin değerli olduğunu söylediniz. Sandıktan aynı sonuç çıkarsa, AKP ile koalisyon görüşmelerine kapınız açık mı?
Önce bir erken seçim olacak mı, olmayacak mı onu göreceğiz. Çıkan sonuçlar nasıl olacak onu göreceğiz. Bizim ülke yönetiminde esas aldığımız bir nokta var, Türkiye'nin çıkarları. Neyi gerektiriyorsa, bizim insanımızın çıkarları neyi gerektiriyorsa, biz o çıkarların yanında olacağız.
16:50-DAVUTOĞLU: ORTAK ZEMİN YOK, ERKEN SEÇİM GÜÇLÜ İHTİMAL
Görüşme sonrası ilk açıklama saat 16.50 sularında kamera karşısına geçen Başbakan Davutoğlu'dan geldi. Başbakan Davutoğlu, CHP ile koalisyon görüşmelerinin olumsuz sonuçlandığını açıkladı. Başbakan, CHP’ye süreli reform hükümeti teklif ettiklerini ancak bu teklifin kabul edilmediğini ifade etti. AK Parti Genel Merkezi'nde basın toplantısı düzenleyen Davutoğlu, özetle şunları söyledi:
'MİLLETE GÖREV VERİLMEZ, MİLLET GÖREV VERİR'
7 Haziran seçimleri ülkemizin önüne yeni bir tablo koymuştur. Birçok konuşmamda da zikrettiğim gibi, millet amirdir, devlet ve devlet adamları memurdur. Milletin kararı her şeyin üstündedir. Millete görev verilmez, millet görev verir. Millet size ödev verir. Dolayısıyla seçimlerin çıkardığı tablo, bize verilen ödevlerin değerlendirilmesini zorunlu kılan birçok konuyu barındırmıştır.
'MİLLETE ‘SEN HATA YAPTIN, BUNU TEKRAR DÜŞÜN' DEMEDEN ÖNCE…'
İki ayı aşkın süre geçti seçimlerin üzerinden. Size teknik olarak sadece CHP yönetimiyle yaptığımız görüşmeler çerçevesinde bilgi sunacağım. Ama bu görüşmelerin hangi siyasi zeminde cereyan ettiğini bütün milletimizin yakından idrak etmesi büyük önem taşıyor. Millet görev, ödev verir dedik. Millete sen hata yaptın, bunu tekrar düşün demeden önce milletin görevini doğru idrak etmek gerekir diye, 7 Haziran'dan sonra çok yoğun bir değerlendirme sürecinden geçtik.
'KİMSE KARAMSARLIĞA YA DA FIRSATÇILIĞA MAHAL VERMESİN'
Milletimiz AK Parti'ye şunu demiştir: 'Ülke sizden gayret ve fedakarlık bekliyor. Parti çıkarını düşünmeden hükümet kurma sorumluluğunu yerine getirin'. Bu iki ay içerisinde çok zor süreçlerden geçtik. Ülkemiz geniş kapsamlı ve eş zamanlı 3 terör örgütünün saldırısına maruz kaldı. Devletimiz ve devletimizin mekanizmaları milletimizin isteği doğrultusunda harekete geçirildi. Birazdan koalisyon görüşmeleri çerçevesinde ulaştığımız sonuçlar ele alınınca kimse karamsarlığa ya da fırsatçılığa mahal vermesin. Milletin verdiği ödevi yapmaya kararlıyız. Bir an dahi tereddüde mahal yoktur. Yine ekonomik olarak, hükümet olarak bakanlar kurulu olarak gereken her türlü tedbiri, et fiyatları gibi bir konuda da aldık, almaya devam edeceğiz.
— Baturay Çevik (@BaturayCevik) 13 Ağustos 2015
'MADEM Kİ OYLARIMIZDA DÜŞME YAŞANMIŞTIR'
7 Haziran'da oylarımızda düşüş yaşanmıştır. Milli irade bize bir anlamda "Kendinizi muhasebe edin, kendinizi değerlendirin" demiştir. Açık yürekli bir iç muhasebeyi başlattık ve devam ettiriyoruz. Parti içi bütün mekanizmaları hayata geçireceğimizi ifade etmek istiyorum. Milletimiz hiçbir partiye tek başına iktidar olma imkanı vermemiştir. Koalisyon görüşmelerinden daha doğal bir şey de yoktur. Bizim için en önemi etik kural meşruiyettir. Tüm çalışmalarımız da meşruiyet ilkesi içerisinde gerçekleşmiştir. Hükümeti kurma görevini almamdan bu yana eleştirilere mahal bırakmaksızın bu görevi yürütmeye çalıştım.
'BİRÇOK PARTİ AK PARTİ'YE KAPILARI KAPATTI'
'DIŞ POLİTİKA VE EĞİTİMDE DERİN GÖRÜŞ AYRILIKLARI OLDU'
İlk görüşmemizden bu yana tam bir ay geçti. Sayın Kılıçdaroğlu'na ve heyetine belirlenen ilkelere riayetinden dolayı teşekkür ediyorum. Görüşmeler açık, ilkeli ve şeffaf yürümüştür. Çok farklı iki siyasi akımlardan gelen partiler olarak derin görüş farklılıklarımızın olduğu bir vakadır. Ancak başta dış politika ve eğitim olmak üzere bazı alanlarda derin görüş ayrılıkları olduğu, bunun da doğal olduğu aşikar. Bazı derin görüş ayrılıkları dolayısıyla uzun dönemli bir koalisyonda doğabilecek sıkıntılar göz önüne alınarak, CHP'ye süreli bir reform hükümeti kurularak seçimleri de göz önünde bulunduran bir yaklaşımla çalışma yapmayı, ülkeyi seçim öncesinde hükümetsiz bırakmama yönünde teklifte bulunduk. Bütün bu uzun seanslar sonrasında karşılıklı güven arttı. Kılıçdaroğlu uzun dönemli koalisyon konusunda daha olumlu, kısa dönemli koalisyon konusundaki kaygılarını ifade etti.
'HÜKÜMET ORTAKLIĞI ZEMİNİNİN OLUŞMADI'
Şu anda hükümet ortaklığı gerçekleştirilecek zeminin olmadığı kanaati hasıl olmuştur. Karşılıklı görüşmeler devam edecektir. Geldiğimiz noktada kitlelerimizin farklı talepleri göz önüne alındığında, şu aşamada bir koalisyon ortaklığı zemininin oluşmadığı kanaatine vardık. Yeni bir hükümet yapısı çıkana kadar halkımızın verdiği görevi yerine getirme çabalarımız devam edecek. Yeni bir hükümet yapısı çıkana kadar bunu yapacağımızdan milletimizin emin olmasını beklerim. Ayrıca bu çabalarımız devam edecek. Ben daha ilk aşamada zikrettiğim gibi, Sayın Bahçeli'yle de Kılıçdaroğlu'yla temasları sürdüreceğimi ifade ettim. Ülkemizin hükümetsiz kalmaması çerçevesinde çabalarımızı sürdüreceğiz.
'ERKEN SEÇİM GÜÇLÜ BİR İHTİMAL'
İkinci bir sonuç da görünen o ki, bütün bu değerlendirmeler, Bahçeli'nin erken seçim yönündeki açıklamaları göz önüne alındığında, ülkemizin bu yöntemler denendikten sonra, tekrar milli iradeye başvurma ihtimali yükselmiştir, hatta tek ihtimal haline gelmiştir de diyebiliriz. Erken seçim güçlü bir ihtimaldir. Hatta tek ihtimal de diyebiliriz. Bu yönde çalışmalarımız, yine gerektiğinde hukuk devleti kuralları içinde atılması gereken adımlar neyse, o adımlar atılarak gerektiğinde Türkiye'yi suhuletle ve huzur ortamı içinde Türkiye'yi erken seçime götürme sorumluluğu da üzerimizdedir.
'GEREKİRSE BAHÇELİ İLE GÖRÜŞÜRÜZ'
Ahmet Davutoğlu, MHP lideri Devlet Bahçeli ile görüşmeye ilişkin bir soru üzerine şu yanıtı verdi: "Verdiğim hiçbir sözden dönmedim. İlan ettiğim eylem planından sapmadım. Burada 13 Temmuz akşamı Bahçeli ile görüşmeden bütün parti liderleriyle temasımın sürmesine özen göstereceğimi ifade ettim. Bahçeli ile de tekrar görüşebileceğimizi ifade ettim. Tekrar taraflarla görüşme ihtiyacı hasıl olur. 23 Ağustos'a kadar TBMM üyeleri olarak cumhurbaşkanın hiçbir inisiyatif kullanmasına gerek kalmaksızın bunu başarmalıyız. Koalisyon mümkün değilse erken seçimin ama aramızda konuşarak, prensipleri doğru konularak, meşruiyet çizgisi içerisinde TBMM'nin kendi sorununu çözmesinin daha doğru bir yöntem olacağı kanaatindeyim."
'ERKEN SEÇİMDEN EN FAZLA FAYDAYI AK PARTİ SAĞLAR'
Erken seçimden en fazla fayda sağlayacak parti AK Parti'dir. Buna rağmen erken seçimden çok hükümet ortaklığını düşündüm. Meclis'in alacağı kararla erken seçime gitmeyi tercih ederim. Siyasilerin kendi aralarında çözemediği ve Cumhurbaşkanı'nın devreye girdiği bir senaryoyu tercih etmem. Gelecek 1 hafta 10 gün içinde çaba sarf edeceğim husus, erken seçime giderken Meclis'in aldığı bir kararla erken seçime gitmektir." O da olmuyorsa tabii ki Türkiye hükümetsiz kalmaz. Sayın Cumhurbaşkanı anayasanın verdiği görev ve yetki çerçevesinde hareket eder.
'AK PARTİ DIŞI FORMÜLLER TÜKETİLMESİYDİ…'
Türkiye uzun yıllardır koalisyon pratiğinden uzaktı. Ana muhalefet partisiyle koalisyon sonucuna ulaşmasak da güzel bir müzakere dönemi geçirdik. Ben daha hükümet kurma görevini almadan önce AK Parti dışındaki formüller tüketilmişti. O seçenekler tüketilmemiş olsaydı Cumhurbaşkanı'na görevi iade etmemden daha doğal bir şey olmazdı. Hükümet kurma görevini aldığımda aklımda 9 seçenek vardı. CHP ile son görüşmelerin ardından bu seçeneklerin 3'ü, 4'ü elendi. MHP ile görüşmelerin ardından bu seçeneklerin bir kısmı daha kalktığında, tükete tükete gideceğiz. MHP ile yapacağımız temaslar için Sayın Bahçeli'ye herhangi bir şey empoze etmedim, etmem. Alternatifleri tükete tükete ilerliyorum. Sayın Bahçeli ile görüşmem de bunun bir parçasıdır.
'CUMHURBAŞKANI'NIN 'KOALİSYON OLMASA İYİ OLUR' GİBİ BİR TELKİNİ OLMADI'
Sayın Cumhurbaşkanımız ile aramdaki ilişki çerçevesinde yapılan yorumlara itibar etmedim, etmem. Cumhurbaşkanımızın koalisyon istemediği, benimse koalisyon için çabaladığım yorumları tamamen bühtandan ibarettir. Cumhurbaşkanımızın baha her hangi bir yerde 'Koalisyon olmasa iyi olur' gibi bir telkini olmamıştır.
16:45-KILIÇDAROĞLU AÇIKLAMA YAPACAK
CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, Başbakan Davutoğlu ile gerçekleştirdiği görüşmeye ilişkin, saat 17.30'da CHP Genel Merkezi'nde açıklama yapacak.
16:25-İKİ LİDER PARTİLERİNİN MYK'SINI TOPLANTIYA ÇAĞIRDI
Koalisyon görüşmesinin ardından Başbakan Ahmet Davutoğlu AK Parti MYK'yı CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da CHP MYK'yı acil toplantıya çağırdı.
16:20-AK PARTİ'NİN 1 YILLIK SEÇİM KOALİSYONU ÖNERİSİ GÖRÜŞMEYİ BİTİRDİ
AK Parti'nin CHP ile 1 yıl süreli seçim hükümeti önerisinde bulunduğu CHP'nin ise bu teklife 4 yıl süreli reform hükümeti önerisi ile karşılık verdiği öne sürüldü. Görüşmenin burada düğümlendiği iddia edildi.
16:05-REUTERS: OLUMSUZ SONUÇLANDI
Görüşme sonrası ortak açıklama yapılmadı. Reuters, CHP kaynaklarına dayandırarak görüşmenin olumsuz sonuçlandığını duyurdu. Habertürk'e açıklama yapan AK Parti kaynakları ise görüşmenin sonuçlandığını belirterek 3 ay içinde seçime gidileceğini söyledi.
— DİCLE CANOVA (@DCLCANOVA) 13 Ağustos 2015
15:45-BAŞBAKAN DAVUTOĞLU BASIN TOPLANTISI YAPACAK
Başbakan Davutoğlu, saat 16.30'da AK Parti Genel Merkezi'nde koalisyon görüşmelerine ilişkin basın toplantısı düzenleyecek.
15:35-KARAR GÖRÜŞMESİ BİTTİ
7 Haziran Genel Seçimleri'nin ardından yeni hükümet kurulması için AK Parti ile CHP arasında yapılan "istikşafi" görüşmelerin ardından liderler bugün son kez görüştü.
Başbakan Ahmet Davutoğlu ile CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Ankara Palas Devlet Konukevi'ne geldi. Davutoğlu ile Kılıçdaroğlu arasındaki görüşme, saat 14.00'te başladı. 1.5 saat süren görüşmenin ardından önce Kılıçdaroğlu, ardından da Davutoğlu Ankara Palas'tan ayrıldı. Görüşmeye CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Haluk Koç ile Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik de katıldı.
Öte yandan, koalisyon görüşmeleri sırasında bir televizyon kanalında konuşan Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, "Uzun bir görüşme olmasını beklemiyorum" dedi.