Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye — Rusya İş Konseyi ve Rusya İhracatı Sigorta Ajansı organizasyonunda gerçekleşen 'Türkiye — Rusya İş Forumu' Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ve Rusya Federasyonu Ekonomik Kalkınma Bakanı Aleksey Ulyukayev'in katılımıyla Antalya'daki Rixos Downtown Otel'de toplandı.
Forum öncesi gazetecilerin sorularını yanıtlayan bakanlardan Zeybekci, Türkiye ve Rusya ilgili bakanlıklarıyla iki ülke arasındaki problemleri sıfır noktasına getirinceye kadar toplantılara devam kararı aldıklarını belirterek Antalya formunun da bu çerçevede gerçekleştiğini söyledi.
Zeybekci, Antalya başta olmak üzere Rusya'dan gelen turist sayısında yaşanan düşüşe ilişkin bir soru üzerine rublenin son dönemde dolar karşısında değer kazandığını, bunu da memnuniyetle karşıladığını belirterek, "Bu Türkiye açısından turizm anlamında iyi haber demek" dedi.
Türkiye'nin Rusya pazarında yaşanan krizi atlatması için gerek tanıtım gerekse Rusya'dan Antalya'ya gelecek olan her uçak başına 6 bin dolarlık destek verdiğine dikkat çeken Bakan Zeybekci, "Bunların etkili olacağına inanıyorum. 2015 yılında Rusya'dan gelen turist anlamında düşüş yaşanmayacağını tahmin ediyoruz. Ruslar eğer tatil anlamında rahatsızlık duyacaklarsa gitmekten vazgeçecekleri ülke Türkiye değil, başka ülkedir" diye konuştu.
150 MİLYAR DOLAR ENERJİ YATIRIMI
Türk yatırımcıların bugün Rusya'daki yatırımlarının 10 milyar doları aştığını belirten Zeybekci, Rusya'nın Türkiye'deki yatırımların 5 milyar dolar seviyesinde olduğunu söyledi. İki ülke arasındaki şu anda en önemli projelerden birinin Akkuyu Nükleer Enerji Santrali olduğunu belirten Zeybekci, "Türkiye 2002'den bu güne kadar enerji üretim ve tüketimini iki kart arttırdı. Türkiye önümüzdeki 10 yıllık süreçte enerji üretim ve tüketimini tekrar 2 kat arttıracaktır. Türkiye'nin gelecek 10 yılda sadece enerji alanında yapmak zorunda olduğu yatırım, yapacağı yatırım 150 milyar dolardır. Biz bunu da Rus sermayesiyle, Rus teknolojisiyle ve Rus dostlarımızla birlikte yapabileceğimize inanıyoruz" diye konuştu.
Bakan Zeybekci, Akkuyu Nükleer Enerji Santrali dışında Yandex Türkiye, Lukoil yatırımları Türkiye'de önemsediklerini söyledi.
ULYUKAYEV: KORKUMUZ YOK
Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanı Aleksey Ulyukayev de rublenin dolar karşısında değer kazandığına dikkat çekti ve "Dolayısıyla Rus turist sayısında bir azalma olacağını düşünmüyorum. Geçen sene Türkiye'ye 4.5 milyon Rus turist geldi. Tekrar tur operatörleri, seyahat acenteleri çalışmalarını devam ettiriyor. Dolayısıyla bu anlamda her hangi bir korkumuz yok" dedi.
'TİCARETİN DÜŞÜŞÜ DÖNEMSEL'
Ulyukayev, iki ülke arasında 100 milyar dolar seviyesine yükseltilmesi planlanan ticaret hacminin düşmesinin çeşitli nedenleri olduğunu söyledi. Bakan Ulyukayev, bazı malların Türkiye'den ithalatının karlı olmamasıyla birlikte bu düşüşte ülkelerin dönemsel ve geçici durumunun etkili olduğunu söyledi. Türkiye ile ticaret hacminin artırılması noktasında iyimser bir beklenti içinde olduklarını belirten Ulyukayev, "Bu beklentiye sahip olmamızın başında Rusya'nın kendi iç durumu geliyor. Rusya içinde biz yeni altyapısal oluşum gerçekleştiriyoruz. Ruble tekrar istediğimiz hale gelmeye başladı. İhracatçılar için daha cezbedici önlemler alınıyor. Türkiye'den Rusya'ya yönelik ihracat bizim ihracatımızdan daha az azalmıştır. Bunun dışında bazı ekonomik ve politik önlemler yürürlüğe koymalıyız ki olumlu sonuç alalım" diye konuştu.
Bu noktada gümrükler ve karantinayla ilgili yapılacak iyileştirmelerden sonra Türkiye'den Rusya'ya yapılacak gıda ve tarım ürünü ihracatında artış olmasını beklediklerini açıklayan Ulyukayev, iki ülke ticaretinde ulusal para birimlerinin kullanılmasıyla ilgili "Ticaret ve yatırımı birbirinden ayrılmaz iki parça olarak görüyoruz. İki ülke ihracatçıları kendi hesaplarında ruble veya lira biriktirecekler ve bunları kullanacaklar. Bu birikimlerini, alınan önlemlerle sadece ticaret amacıyla değil yatarım amacıyla da kullanabilecekler" değerlendirmesinde bulundu.
ORTAK BİLDİRİ
Türkiye-Rusya İş Forumu'nun ardından ortak bildiri yayımlandı.
Ortak bildiride, Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ile Rusya Federasyonu Ekonomik Kalkınma Bakanı Aleksey Ulyukayev'in de hazır bulunduğu forumda, Türk ve Rus iş dünyasından temsilcilerin bir araya geldiği, ikili görüşmeler yaptıkları kaydedildi.
Bildiride, Zeybekci ve Ulyukayev'in 2014 yılı Aralık ayında Ankara'da müzakerelere başlanılması konusunda mutabakat sağlanan Hizmet Ticareti ve Yatırım Anlaşması ile ilgili müzakere sürecinin kapsamı ve yapısına ilişkin "Müzakere Çerçeve Belgesi" üzerinde anlaşmaya varıldığı bildirildi.
Bildiride, şu ifadelere yer verildi:
"Her ikisi de hizmet ticareti alanında lider ekonomilerden olan Türkiye ile Rusya arasında imzalanması planlanan bu anlaşma, mevcut yoğun ticari ilişkilerin temelini kuvvetlendirerek, daha da geliştirilmesi için bir çerçeve teşkil edecektir. Taraflar anlaşma kapsamında Dünya Ticaret Örgütü nezdindeki taahhütleri ötesinde, daha fazla açılımlar gerçekleştirerek her iki ülke için katma değer, istihdam ve ticaret hacmi artışı yaratmayı hedeflemektedir. Taraflar, ayrıca 1997 yılında imzalanan Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması ile benimsenen ilkelere dayanarak yatırımcılara sağlanan hakların genişletilmesini amaçlamaktadır."
Ortak bildiride, müzakerelerin yapıcı bir yaklaşımla en kısa sürede tamamlanması hususunda mutabık kalındığı, birinci tur müzakerelerin 2015 yılı Haziran ayında Ankara'da gerçekleştirilmesinin kararlaştırıldığı belirtildi.