Kamuoyunda 'İç Güvenlik Paketi' olarak bilinen, Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Kullanılan 231 oydan 199 'evet', 32 'ret' çıktı. Tasarı, Komisyon'a çekilen 63 maddenin metinden çıkarılmasıyla, 69 madde olarak yasalaştı.
Tartışmalı yasaya göre, elle dıştan kontrol hariç kişinin üstü ve eşyası ile aracının dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin aranması, mülki amirin görevlendireceği kolluk amirinin sözlü emriyle yapılabilecek. Kolluk amirinin kararı 24 saat içinde görevli hakimin onayına sunulacak.
Polis, başkalarının can güvenliğini tehlikeye düşürenleri, fiilleri ayrı bir suç oluşturmadığı takdirde, kişinin can güvenliğinin sağlanması bakımından koruma altına alabilecek ya da olay yerinden uzaklaştırabilecek. Polis sadece, 'müşteki, mağdur ve tanıkların istemesi halinde' evde veya iş yerinde ifadelerini alabilecek.
Polis, kendisine veya başkalarına, iş yerlerine, konutlara, kamu binalarına, okullara, yurtlara, ibadethanelere, araçlara, kişilerin tek tek veya toplu halde bulunduğu açık veya kapalı alanlara molotof, patlayıcı, yanıcı, yakıcı, boğucu, yaralayıcı ve benzeri silahlarla saldıran veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı, saldırıyı etkisiz kılmak amacıyla ve etkisiz kılacak ölçüde silah kullanabilecek.
Toplantı veya gösteri yürüyüşlerinde, 'havai fişek, molotof ve benzeri el yapımı patlayıcılar, demir bilye ve sapan' bulundurulması ve taşınması yasak olan maddeler kapsamında ele alınacak. Bunları taşıyanlar, 2 yıl 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Yasa dışı örgüt ve topluluklara ait amblem, işaret taşıyarak veya bunları üzerinde bulunduran üniformayı andırır giysiler giyerek katılanlar; kanunların suç saydığı afiş, pankart, döviz, resim, levha, araç, gereçler taşıyarak, bu nitelikte sloganlar söyleyerek veya ses cihazlarıyla yayınlayarak katılanlar, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası alacak.
Terör örgütünün propagandasına dönüştürülen toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde, kimliklerini gizlemek amacıyla yüzünü tamamen veya kısmen kapatanlara, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası uygulanacak. Bu suçu işleyenlerin cebir ve şiddete başvurmaları ya da her türlü silah, molotof ve benzeri patlayıcı, yakıcı ya da yaralayıcı maddeler bulundurmaları veya kullanmaları halinde verilecek cezanın alt sınırı 4 yıldan az olamayacak.
Sentetik uyuşturucu maddelere yönelik cezai yaptırımın daha caydırıcı hale getirilmesi için, 'sentetik kannabinoidler (bonzai) ve türevi uyuşturucu maddeler' de TCK kapsamına alınıyor. Bu maddelerin imali ve satışına yönelik ceza yarı oranında artırılıyor.
Okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askeri ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesislerle bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel ve işaretlerle belirlenen sınırlarına 200 metreden yakın mesafe içindeki açık yerlerde uyuşturucu kullanan veya bulunduranlara 7.5 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Toplumda infial yaratan; öldürme, kasten yaralama, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, kaçakçılık, fuhuş, hırsızlık, yağma, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti gibi suçlarda, suçüstü halleriyle sınırlı olmak kaydıyla kişi hakkında, mülki amirler tarafından belirlenecek kolluk amirlerince 24 saate kadar, şiddet olaylarının yaygınlaşarak kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasına yol açabilecek toplumsal olaylar sırasında ve toplu olarak işlenen suçlarda 48 saate kadar gözaltına alma kararı verilebilecek.
Gözaltına alınan kişi en geç 48 saat, toplu olarak işlenen suçlarda 4 gün içinde hakim önüne çıkarılacak.
Toplantı ve gösteri yürüyüşüne, yasaklanan silahlar, molotofkokteyli, demir bilye ve sapan taşıyarak katılanlar tutuklanabilecek.
VALİ EMİR VEREBİLECEK
Vali, lüzumu halinde, kolluk amir ve memurlarına suç faillerinin bulunması için gereken emirleri verebilecek. Vali, kamu düzenini ve güvenliğini, kişilerin can ve mal emniyetini sağlamak amacıyla aldığı önlem ve kararların uygulanması için adli kuruluşlar ile yardım isteyebileceğine dair hükmü saklı kalmak kaydıyla askeri kuruluşlar dışında, mahalli idareler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının itfaiye, ambulans, çekici, iş makinesi ve tedbirlerin zorunlu kıldığı diğer araç ve gereçlerinden yararlanabilecek, personeline görev verebilecek.
Valilerin bu yetkileri, ilçelerde kaymakamlar tarafından kullanılabilecek.
Alınan karar ve tedbirlere aykırı davrananlar, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Araç kiralama şirketlerinin sorumlu işleticileri ve yöneticileri, kiralanan araç bilgileri, aracı kiralayanların kimlik bilgileri ve kira sözleşmesi kayıtlarını usulüne uygun şekilde günü gününe tutacak, mevcut bilgi, belge ve kayıtları genel kolluk kuvvetlerinin her an incelemelerine hazır bulundurmak zorunda olacak. Kanunda, söz konusu yükümlülükleri yerine getirmeyenler için ruhsat iptali ve para cezası gibi cezalar uygulanacak.
Polis alımındaki üst yaş sınırı 28'den 30'a çıkarıldı. Buna göre, lisans mezunlarından KPSS'de Bakanlıkça belirlenecek taban puanı alanlar arasından sınavın yapıldığı yılın, 31 Aralık tarihi itibarıyla 30 yaşından gün almayan erkek ve kadın adaylar arasından, sınavda başarılı olanlar polis meslek eğitim merkezlerine alınacak.
İkinci sınıf emniyet müdürü rütbesinde olan polis amirleri; emniyet ve asayiş durumu, ekonomik, sosyal ve kültürel özellikler, nüfus büyüklüğü, şehirleşme düzeyi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenecek ilçelere, ilçe emniyet müdürü olarak atanabilecek.
Polis amirleri; rütbe sırası ile komiser yardımcısı, komiser, başkomiser, emniyet amiri, dördüncü sınıf emniyet müdürü, üçüncü sınıf emniyet müdürü, ikinci sınıf emniyet müdürü, birinci sınıf emniyet müdürü ve sınıf üstü emniyet müdürü şeklinde olacak.
CHP ANAYASA MAHKEMESİ'NE GİDECEK
Tasarının kabulünden önce konuşan CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, bunun kazananı belli olmayan 'Pirus' zaferi olduğunu söyledi. "Bunun kazananı yoktur, kaybedeni vardır. Özgürlükler, demokrasi kaybedecektir. Ama hiç kimse endişe etmesin bu yasa 7 Haziran'a kalmadan önümüzdeki hafta CHP tarafından Anayasa Mahkemesi'ne gidecek. Anayasaya, hukuka vurulmuş bu darbe inanıyorum ki Anayasa Mahkemesi'nden dönecektir. Milletimiz rahat olsun. Bu yasa hukuktan dönecektir, 7 Haziran'da milletten dönecektir." dedi.
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural da, parti olarak yasanın özgürlüklere, hukuk devletine ve demokrasiye aykırı yönlerine karşı çıktıklarını söyledi.
'SİZİ PAKETİN İÇİNE PAKETLEYİP…'
Sabaha kadar süren görüşmelerde konuşmasına Kürtçe 'günaydın' diyerek başlayan HDP'li Hasip Kaplan da, "132 maddeyle geldiniz, 63 maddede döküldünüz. Bir Pirus zaferi kazandığınızı zannediyorsunuz özgürlükleri yok ederek. Bu karanlık yasanızı 7 Haziran'da HDP olarak gümbür gümbür gelecek, iktidarınıza son vereceğiz. Yasanızı başınıza geçireceğiz. Sizi paketin içine paketleyip, biletinizi keseceğiz. Çok havalandınız, çok uçtunuz, tekeriniz çok şişti. Lastiklerinizi patlatacağız." diye konuştu.
