Türkiye’deki mevcut anayasa değiştirilecek mi?

Ulusal hukuk uzmanı, Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Sosyal Ekonomik ve Siyasi İlişkiler dalı Profesörü Bahadır Bumin Özarslan, Sputnik Haber Ajansı için bu açıklamayı yorumladı, Türkiye’de anayasanın değiştirilmesinin ne anlama gelmesini anlattı.

"Burada şuna dikkat etmek gerekiyor: Anayasa, bir devletin ilk hukuktaki en üstün kuralıdır ve bir devletin temel kurucu belgesidir. Anayasa ile devletin işleyişi, organları ve devletin toplumla ilişkileri düzenlenir. Bu sebeple anayasa demek, devletin kendisi demektir. Dolayısıyla, yeni anayasa tabirini kullanmak, aslında yeni bir devlet inşası demektir. Bu yeni anayasa hususu, Türkiye’de son 3-4 yıldır özellikle gündeme getiriliyor. Sebebi de şu; anayasadaki devletin organları ve organlarının işleyişiyle ilgili temel bazı düzenlemelerde değişiklik öngörülmektedir fakat bu değişikliklerin yapılması aslında Türkiye’deki devlet sistemini ve aynı zamanda en az 2500 yıldır devam eden Türk devletinin dışında bir modeldir. Bu sebeple, yeni anayasa tabirini kullanırken, 'yeni bir devlet inşa edeceğiz' dememek için yeni anayasa tabiri kullanılmaktadır.

KİŞİSEL KARİYER PLANI MI?

Nitekim, CIA Ortadoğu eski Türkiye masası şefi Graham Fuller’in kitabının ismi de 'Yeni Türkiye Cumhuriyeti'dir. Kitabın içeriğine baktığımız zaman, artık Türkiye Cumhuriyeti devletinin miyadını doldurduğu ve artık yeni bir sistemle yola devam etmesi tezinin işlendiğini görürüz. Bu yapının değişmesi için de önce anayasanın, bu sistemin normal hale getirilmesi gerekir. Yeni anayasa tartışmasında sebep budur. Tabii, bu seçimlerin yeni anayasa ile sonuçlanıp sonuçlanmayacağı meselesi, iktidar partisinin tek başına anayasayı değiştirecek bir çoğunluğa erişip erişmemesi ile ilgili.

Biz mevcut Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın biraz daha kişisel kariyer planı ile ilgili bir durum olduğunu görüyoruz çunkü Türkiye’de parlamenter sistem uygulanmaktadır. Bu sistem, her ne kadar cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu arasında paylaştırmış olsa bile, fiilen bakanlar kurulu daha etkindir. Özellikle de bakanlar kurulunun başı olan başbakan ve cumhurbaşkanı daha etkisiz bir konumdadır. Zaten yetkileri, yasada daha  sınırlıdır. Bu sebeple Türkiye’de parlamenter sistemi değiştirerek, başkanlık, yarıbaşkanlık ya da daha farklı bir modelle, devletin zirvesindeki ismin daha etkin veya tek söz sahibi olmasının önü açılmak istenmektedir. Yeni anayasadan kasıt, Türkiye’deki parlamenter sistemin değişmesidir temelde. Ancak onun ötesinde, yeni modelin hayata geçirilmesidir. O model de, Türkiye’de cumhuriyetin inşa ettiği ve Türk devlet modelinin dışında, yeni bir devlet modeli anlamına geliyor."