MB’nin faiz oranı büyümeye engel mi?

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası,  faiz oranını yüzde 7,75'ten yüzde 7,50'ye indirdi. Merkez Bankası’nın bu indirimi siyasiler tarafından yeterli bulunmamasına rağmen piyasa oyuncuları tarafından olumsuz karşılanmadı. Peki bu faiz indiriminin etkileri ve izahı nedir? Bundan sonra durum ne olur? İndirimin siyasilerin iddia ettiği gibi reel ekonomiye bir yansıması olur mu? ‘Barbaros Devecioğlu ile Üç Soru İki Bakış’ a konuk olan ALB Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Arda Coşar ve İntegral Menkul Değerler Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu konuyu Radyo Sputnik’te değerlendirdi.

“SERT BİR FAİZ İNDİRİMİ DOĞRU OLMAZ”

Merkez Bankası’nın kararını piyasadaki fiyatlama,  TL ve borsa açısından olumlu olarak değerlendiren Arda Coşar, siyasilerden gelen sert faiz indirimi çağrılarının son dönemlerde yavaşladığını söylemekle beraber bu çağrıların devam edeceğini belirtti. Önemli olanın Merkez Bankası’nın bağımsız davranıp, enflasyonu göz önünde bulundurarak karar alması olduğunun altını çizen Coşar, neden daha fazla indirime gidilmediğini ise şu sözlerle açıkladı: “Yurtdışı kaynaklı risklerden dolayı TL’nin sert bir şekilde değer kaybetmesi birinci etken. Eğer sert bir faiz indirimi yapılırsa dolar artışı hızlanabilir. Özel sektördeki bir sürü firmanın döviz borcu var.

Bu da firmaları zorluyor. Bu açıdan Merkez Bankası Dolar/TL’nin yükselişinden çekiniyor. Öte yandan enflasyondaki gerileme muhtemelen devam edecek. Fakat beklendiği gibi sert bir gerileme olmuyor. Dolar/TL’deki yükseliş içeride enflasyonu yukarı yönde destekliyor. O yüzden bu koşullar altında sert bir faiz indirimi zaten doğru olmaz. Temkinli olmak gerekiyor.”

Coşar’a göre faiz indiriminin ekonomide büyüme sağlaması çok mümkün görünmüyor. Büyümenin tek değişkeninin faiz olmadığını vurgulayan Coşar, “Düşük faizle büyüme sağlansaydı bugün Avrupa veya Japonya daha hızlı büyürdü. Büyüme biraz daha komplike bir iş. Faiz indirimi büyümeye az bir miktar katkı yapabilirdi ama kalıcı olacağını sanmıyorum. Önemli olan istikrarın devam etmesi” diye konuştu.

“CARİ AÇIĞI AZALTMAYI HEDEFLEYEN YATIRIMLAR ŞART”

Kararın sürpriz olmadığını ifade eden Tuncay Turşucu da, Merkez Bankası’nın beklentilere paralel bir hamle yaptığını belirtti ve şu şekilde konuştu: “Merkez Bankası’nın çok agresif bir şeklide faiz indirimi yapacak alanı yoktu. Öte yandan şurası da bir gerçek ki, ekonominin bir faiz indirimine ihtiyacı var. Gelen sanayi üretim rakamları olsun, enflasyon verileri olsun, imalat sanayii rakamları olsun, ekonominin artık soğuyor olduğunu bize ifade ediyor. Bu durum yurt içinde tüketimin arttırılması için de bir destek verilmesi gerektiğini de bize işaret ediyor. Nitekim üst bant biraz da buna yönelik bir destek verilmesi gerektiğini de bize işaret ediyordu. Üst bant, bankaların kredi faizlerine bir mesaj niteliğinde. Kredi faizlerinin de aşağı yönde hareket etmesine sebep olabilir. Bu durum tüketiciye yansırsa eğer çok faydalı olur.”
Ekonomiyi canlandırmak için faizi indirmek gerektiğini ifade eden Turşucu bu durumun öte yandan nasıl bir kısır döngüye yol açacağını ise şöyle anlattı: “Fakat faizinizi indirirseniz ve içeride kurda yukarı yönlü bir baskı yaratırsınız bu da size birkaç ay sonra yine enflasyon olarak gelir. Bu sefer de düşürdüğünüz faizi enflasyon yükseldiği için yeniden yükseltmek zorunda kalırsınız. Bu maalesef bizim ülkemizin içinde bulunduğu en önemli kısır döngülerden birisi. Buna neden olan en önemli şey ise cari işlemler açığıdır. Türkiye çok yüksek bir cari işlemler açığıyla çalışıyor. Verimliliği yükselten, cari işlemler açığını yapısal olarak azaltmayı hedefleyen yeni yatırımlar şart. Ancak bunlar bugünden yarına olacak işler değil.”

Merkez Bankası’nın ölçülü faiz indiriminin devam edeceğinin sinyalini verdiğini söyleyen Turşucu, bu indirimin Mayıs’a kadar devam edeceğini, Mayıs’tan sonra daha zor bir ekonomi olacağını kaydetti.