"Ukrayna'ya yardım konvoylarını denetlemelerini önerdik, kabul etmediler"

Rusya'nın İstanbul Başkonsolosu Aleksey Yerhov, Rusya'nın Doğu Ukrayna'ya insani yardım adı altında silah gönderdiği iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirtti.

Radyo Sputnik'e konuşan Yerhov, "Ukrayna yönetimi ve uluslararası gözlemcilere, insani yardım konvoylarını denetlemelerini teklif ettik, ama önerimizi kabul etmediler. Eğer silah varsa bulsunlar ve göstersinler" ifadelerini kullandı.

Ukrayna'nın doğusunda yaşananları iç savaş olarak tanımlayan Rus Başkonsolos, "Olanlar hiçbir şekilde terörle mücadele operasyonu değil. Kiev yönetimi kendi halkına tam kapsamlı bir savaş açtı" diye konuştu.

Ukrayna hükümetinin Odessa katliamı ve Donetsk'te düşen Malezya uçağı gibi birçok trajik olay karşısında sessiz kaldığına da dikkat çeken Başkonsolos Yerhov, bu vakaların objektif şekilde soruşturulması gerektiğinin altını çizdi.

Rusya'nın İstanbul Başkonsolosu Aleksey Yerhov'un Radyo Sputnik'e verdiği röportajın tamamı şöyle:

"UKRAYNA KENDİ HALKINA SAVAŞ AÇTI"

Ukrayna'da şu an neler yaşanıyor? 9 Ocak'ta yeniden alevlenen çatışmalarla birlikte iç savaşta ikinci etabın başladığını söyleyebilir miyiz?

-Son gelen haberlere göre, Ukrayna'nın güneydoğusunda geniş kapsamlı askeri faaliyetlerin yeniden başladığını görüyoruz. Ukrayna ordusunun Donbass'ta düzenlediği saldırılarda önceki gün 11 sivil hayatını kaybetti, 27 kişi yaralandı. Dün ise 12 kişi Ukrayna füzeleriyle gerçekleştirilen saldırıların kurbanı oldu. Yani her gün silahlı faaliyetler yürütülüyor, tanklar-füzeler kullanılıyor, insanlar ölüyor. Dolayısıyla bunu bir savaş olarak adlandırmak gerek. Eğer bir halkın ya da devletin temsilcileri kendi aralarında savaşıyorsa, buna doğal olarak ‘iç savaş' denilmesi gerekir. Bu hiçbir şekilde terörle mücadele operasyonu değil. Kiev yönetimi kendi halkına tam kapsamlı bir savaş açtı.

"KİEV TRAJEDİ KARŞISINDA SUSKUN"

Mariupol'da 30 sivilin hayatını kaybettiği saldırı, çatışmaların başlamasının nedeni oldu. AGİT gözlemcileri, saldırının milislerin kontrolündeki bölgeden gerçekleştirildiği sonucuna vardı. Rusya'nın AGİT'in açıklamasına sunduğu karşı argümanlar ne oldu?

— Son dönemde Ukrayna'da olup biteni iyi anlamak gerekiyor. Siz, çatışmaların yeniden başlamasının nedeni olarak Mariupol'daki saldırıyı gösterdiniz. Açık söylemem gerekirse, buna tam olarak katılmıyorum. Ukrayna'daki gelişmelerin nasıl ilerlediğini hatırlıyoruz. Yılbaşı tatili sırasında yoğun askeri faaliyetler görülmedi. Ancak Donetsk ve Lugansk'tan yapılan açıklamalara göre, Ukrayna ordusu, milislerin kontrolündeki çeşitli kentlerde her gün füze saldırısı düzenledi ve saldırılar sonucu siviller hayatını kaybetti. Mariupol'daki saldırıda da siviller öldü. Bu olay, çok üzücü bir gelişme. Bunun dışında Volnovaha'da kontrol noktasına açılan ateş sonucu bir yolcu otobüsünde seyahat eden siviller hayatını kaybetti. Donetsk'te troleybüs durağına saldırı düzenlendi, burada da yine siviller hayatını kaybetti. Tüm bu gelişmeler, birbirinden tamamen farklıydı. Bu olayların detayları, AGİT ve diğer uluslararası organizasyonların yürüttüğü soruşturmalara rağmen net bir şekilde açıklanamadı. Hatta AGİT gözlemcileri, Mariupol'deki saldırıda soruşturma sonucunu dahi beklemeden ateşin milislerin kontrolündeki bölgeden açıldığını belirti.

Ukrayna'da daha pek çok trajik olayın objektif şekilde soruşturulmadığı görülüyor. Kiev'deki Bağımsızlık Meydanı'nda yaşanan ölümler, Donetsk'te düşürülen Malezya Havayolları'na ait yolcu uçağı ve Odessa katliamı hakkında hâlâ objektif soruşturma süreci tamamlanmış değil. Bu arada Ukrayna İçişleri Bakanlığı Soruşturma Dairesi Başkan Yardımcısı, geçen hafta pek fark edilmeyen bir açıklamada bulundu. Ukrayna'da özel polis kuvveti olarak adlandırılan Berkut'un kimseyi öldürmediğini söyledi.  Böylece Bağımsızlık Meydanı'ndaki ölümler nedeniyle Berkut görevlilerine açılan davalar kapanmış oldu. Bu açıklamayı o kadar sessiz bir şekilde geçiştirdiler ki, ne Batı'da ne de başka bir yerde hiç kimse fark etmedi bile. Ukrayna Odessa katliamı hakkında susuyor, Malezya uçağı hakkında susuyor, Donetsk'te bir troleybüs durağına yapılan saldırı konusunda da sessiz kalıyor. Bu nedenle, Rusya karşıtlarının ortaya attığı ve hiçbir dayanağı olmayan bu tür iddialara müsaade edilmemeli. Bu tür iddialar her şeyi daha da zorlaştırıyor.

Ukrayna'nın ordusuyla çatışan güçlerden 'milis' ya da 'isyancı' olarak söz ediliyor. Sizce hangi tanım daha doğru?

-Bana göre tüm bu terimler Ukrayna'nın doğusundaki olaylarla bağlantılı olarak ortaya çıkıyor. Aslında hala oluşum sürecindeler. O yüzden bu tanım ve terimlerin zamanla yerine oturacağını düşünüyorum. Örneğin, 'Donetsk Cumhuriyeti' ve 'Lugansk Cumhuriyeti' gibi yeni terimler çıktı ortaya. Peki bu bölgeleri nasıl adlandırmalı? Bazen basında onlardan, 'kendi kendine bağımsızlığını ilan edenler' olarak bahsedildiğini görüyoruz. Bu tanım pek kullanışlı ve doğru değil. Çünkü elbette ki bağımsızlıklarını kendileri ilan edecek; bir başkasının onların bağımsızlığını ilan etmesini bekleyemeyiz. Bazıları da bu bölgeler için 'başka ülkeler tarafından tanınmayan' kelimesini kullanıyor. Bu bir bakımı doğru, çünkü uluslararası toplum tarafından egemen ve bağımsız devletler olarak tanınmıyorlar. Ama diğer yandan, her iki bölgede de görevlerini yerine getiren iktidar yapıları var. Kısacası, bu bölgeler öyle ya da böyle uluslararası hukukun sınırları içindeler. Ayrıca Minsk'te Ukrayna temsilcilerinin de katıldığı müzakerelerin tarafı konumundalar.

Sorunuza dönecek olursam; Ukrayna ordusuyla çatışan güçleri 'milis' olarak mı yoksa 'isyancı' olarak mı tanımlamak daha doğru? Bir yandan, evet bu insanlar gerçekten de 'isyan etti'. Ancak diğer yandan, onları 'halk milisi' olarak tanımlamak da yanlış olmaz. Çünkü düzenli ordu emareleri taşıyorlar. Organize ve disiplinliler. Eğer bu 'milisler', düzenli Ukrayna ordusunu yenilgiye uğratabiliyorsa, bunun bize söylediği bir şey vardır.

Bu arada Ukrayna tarafına bakacak olursak, o tarafta da yalnızca düzenli ordunun yer almadığını görüyoruz. Aralarında 'gönüllü birlikler' denen oluşumlar var. Bunlardan biri olan 'Aydar Taburu", çarpıştığı bölgelerdeki zulümleriyle biliniyor. Ayrıca özel şirketler tarafından kiralanan paralı askerler de var. Bunlara ek olarak 'enternasyonalistler' denen bir grup daha var —ki içlerinde İngiltere, İsveç ve Polonya gibi ülkelerden gelen savaşçılar bulunuyor. Kısacası, 'Ukrayna Ordusu' dediğimiz şey homojen bir yapı değil, içinde farklı gruplar var.

"YARDIM KONVOYLARI DENETLENEBİLİR"

Rusya, Donetsk ve Lugansk'a gönderdiği insani yardım konvoyları içinde milislere silah taşımakla suçlanıyor. Eğer —Moskova'nın da dediği gibi- bu iddialar doğru değilse, bu durum nasıl kanıtlanabilir?

— Aslında burada aksinin kanıtlanması gereken bir şey yok. Ukrayna yönetimi de uluslararası gözlemciler de gidip insani yardım konvoylarını denetleyebilir. Biz her iki tarafa da kontrol etmelerini teklif ettik, ama kabul etmediler. Rusya'nın gönderdiği insani yardım konvoylarını, kendi jeopolitik amaçları için propaganda aracı olarak kullanmayı tercih ediyorlar. Eğer silah varsa bulsunlar ve göstersinler.

Ukrayna krizinin barışçıl çözümü sizce nasıl sağlanacak? Ukrayna, bölünmeye mi mahkum? Yoksa Kiev'in doğudaki bölgeleri hâlâ kendi bünyesinde tutma şansı var mı?

— Böyle politik tahminler yapmak çok zor. Ukrayna krizinin nasıl ve ne şekilde sonlanacağını bence, kimse şimdiden öngöremez. Çünkü ülkedeki durum çok zor. Tek yapabileceğimiz, sonunda sağ duyunun galip geleceğini ummak. Arabulucular ve uluslararası temaslarla krize herkesi tatmin edecek bir çözüm bulunmasını umuyoruz.