Azerbaycan Savunma Bakanlığı’nın verilerine göre, yıl başından bu yana, Yukarı Karabağ hattında yaşanan çatışmalarda, 17 Ermeni ve 3 Azeri askeri hayatını kaybetti. Taraflar, ateşkes ihlallerinde birbirini suçluyor.
Peki, Karabağ’da gerginliğin yeniden tırmanmasının nedeni nedir ve nasıl önlenebilir?
Ermeni siyaset uzmanı Küreselleşme ve Bölgesel İşbirliği Analiz Merkezi (ACGRC) Başkanı Stepan Grigoryan, gerginliğin yatıştırılması için her iki tarafın siyasi iradesine ihtiyaç olduğunu belirterek şunu söyledi:
“Gerginliğin yatıştırılmasının temel koşulu, müzakere sürecinin yeniden başlaması. Sorun şu ki, Ermenistan ve Azerbaycan cumhurbaşkanları geçen yıl birkaç kez görüşse de sadece gelecekteki olası müzakereler planlandı. Müzakereler süreci yeniden başlarsa gerginliğin yatıştırılması fırsatı elde edilir. İkincisi, temas hattındaki taraflar en azından gerginliği zayıflatmalı. Yani hem Ermeni hem de Azeri tarafının siyasi irade göstermesi gerekir.”
"ERİVAN'IN YANIT VERMESİ GEREKİYOR"
“Ermeni lideri Sarkisyan’ın, Erivan’ın önleyici saldırı hakkını saklı tuttuğu sözleri, Azerbaycan’ın eş zamanlı olarak temas hattının beş noktasında sabotaj düzenlemesi ile ilgili. Bu, durumu tamamen değiştiriyor. Bakü’nün benzer eylemler için alanı genişlettiği anlamına geliyor. Bu bağlamda Erivan’ın bir yanıt vermesi gerekir. Diplomatik çabalar tükendiğinden, Bakü’nün sabotajları söz konusuyken yanıtın güç yoluyla verilmesi gerekir. Bizi savaşa zorlarlarsa savaşırız.”
Öte yandan Rus siyaset uzmanı Moskova Devlet Üniversitesi Kafkas Merkezi Başkanı İsmail Agakişiyev, gerginliğin tırmanma nedeninin, Ermenilerin işgal edilen Azeri topraklarından ordularını çekmek istememesinde saklı olduğunu belirterek şu görüşünü dile getirdi:
"ERMENİSTAN YÖNETİMİNİN İŞİNE GELİYOR"
“Sorun şu ki iki ülke arasında barış yok. Çatışmanın nedeni, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünün bozulması. Karabağ işgal edildi. Ermenistan ordusuna çağrılan Ermenilerin, askerliğini Karabağ’da yapması buna kanıt. Sarkistan’ın son açıklamasının, iki taraf arasında yeni çatışmalara ve gerginliğin daha da tırmanmasına yol açabileceğini düşünüyorum. Diğer taraftan bu tür açıklamalar, daha ziyade iç sorunlardan kaynaklanabilir. Ermenistan’da çok ciddi iç ekonomik sorunlar yaşanıyor.
Karabağ’daki mevcut durum, Ermenistan yönetiminin işine geliyor. Orduları orada. Hatta mevcut yönetim, bu çatışma sayesinde iktidarda durabiliyor. Bakü, sorunu barışçıl yollarla çözmeye çalışıyor. Azerbaycan’ın sıkça büyük projelere imza atması bunun göstergesi. Bilindiği gibi Azerbaycan’da bu yıl ilk Avrupa Olimpiyat Oyunları yapılacak. Bu tür etkinlikleri düzenleyen bir ülkenin, bölgede istikrarsızlık istemesi düşünülemez.”
Sorunun çözümü için Ermeni ordusunun, Azerbaycan arazisi olan Karabağ’dan çekilmesi gerektiğini savunan uzman, “Erivan bunu yaparsa çatışma ve gerginlik tehdidi de kalkar. Ardından diğer sorunlar da çözüme kavuşturulur.”
Agakişiyev, çözümün öncelikle, ekonomik ve siyasi kuşatma yüzünden çok şey kaybeden Ermeni halkının yararına olduğunu kaydetti.
