YENİ ŞEYLER REHBERİ

Yapay zekaların 'yalakalık' yapmasının sakıncaları neler?

ChatGPT başta olmak üzere yapay zeka dil modellerinin, kullanıcılara "yalakalık" yapmasının veya kullanıcıları "pohpohlamasının" sakıncaları neler? Gazeteci Serhat Ayan, Radyo Sputnik'te hazırlayıp sunduğu Yapay Zeka Günlüğü programında anlattı.
Sitede oku
Yapay zekânın “pohpohlayıcı”, "yalaka" veya aşırı onaylayıcı tavrı birkaç açıdan incelenebilir:

1. Algoritmik nezaket

Yapay zekâ genelde çatışmadan kaçınır, kullanıcıya “karşı çıkmaz”. Bu, tasarım gereği böyle:dir. İnsanı kırmamak, kötü hissettirmemek, kullanıcıyı elde tutmak için yapay zeka uğraşır. Bir bakıma algoritmik bir “nezaket refleksi” mevcuttur. Ama bu sürekli övgüye veya pohpohlamaya kayarsa, gerçeğin kendisi kadar kullanıcının gerçeklik algısı da bozulabilir.

2. Düşünsel emek açısından risk

Düşünsel emeği yüksek mesleklerle uğraşanlar için pohpohlayıcı/yalaka yapay zekâ, aslında yanlış bir aynadır. Gerçek eleştiri yerine tatlı cümleler sunan yapay zeka, insanın kendi düşüncelerini keskinleştirmesini engelleyebilir. Yani seni “iyi hissettiren ama doğruyu söylemeyen bir dost” gibi kandırır.

3. Psikolojik etki

İnsan, doğası gereği onaylanma ihtiyacı mevcuttur. İnsanlar, onaylanmaktan hoşlanır. Bir yapay zeka modeli kullanıcısını sürekli överse, zamanla onunla bu doğrultuda bir "bağımlı ilişki" gelişmiş olur. Özellikle yalnızlık çeken veya onaylanma ihtiyacını gideremeyen insanlar, yapay zeka ile fazlasıyla yakınlık kurmayı tercih edebilir. Ancak yalaka, pohpohlayan yapay zeka modeli, uzun vadede sahte bir özgüven yaratır.

4. Toplumsal tehlike

Eğer yapay zekâ, kitleleri “tatlı dille, gönül okşayarak” yönlendirirse, manipülasyon oldukça kolay bir hale gelir. Siyaset, reklamcılık ve propaganda gibi alanlarda yalaka yapay zekanın kitle manipülasyonu için kullanımı mümkün hale gelir. Çünkü insanlar akılcı argümandan çok, kendilerini iyi hissettiren seslere kulak verir.

5. Olması gereken

Yapay zeka, insanı dürüst bir şekilde desteklemeli. Yani ne insanı körü körüne yermeli, ne de pohpohlamalı. Aslında dengeli bir dostluk olmalı. Yapay zeka, örneğin kullanıcısının mutlak yanlış bir bilgide ısrarcı olduğu durumlarda veya bazı diğer hallerde, gerçekleri söylemekten çekinmemeli. Aksi halde yapay zeka adeta bir dijital dalkavuk haline gelebilir.
Yorum yaz