‘Suriye’deki rejim değişikliğinin arkasında ABD var’
“Ben Suriye’deki resmi, Sayın Erdoğan’ın gördüğü gibi görmüyorum. Esasında bölgede kazanan bir aktör varsa o da İsrail, ABD; Büyük Ortadoğu Projesi ve bu projenin Suriye bacağı. Uzun vadede kaybedeceklerin başında ne yazık ki ülkemiz geliyor. Bugünlerde hiç dikkatinizi çekti mi bilmiyorum; Davutoğlu el yükseltti, AKP’ye yakın olduğunu hissettiren açıklamalar yapıyor. Suriye işini başımıza açan en önemli aktörlerden birisi kendisiydi. Gözden düşmüştü. Çünkü Rusya topa girmişti, proje bir şekilde sekteye uğramıştı. Fakat şimdi 13 yıllık vekalet savaşında Suriye yönetimi düşünce, Esad gidince, Baas çökünce Davutoğlu tekrar ortaya çıktı. Davutoğlu’nun ‘Stratejik Derinlik’ diye bir kitabı var. Kitaptan bir pasajı okumak istiyorum: ‘ABD ile ilişkilerde önümüzde altın bir işbirliği dönemi var. Türkiye, küresel yeni düzene, çevresinde alt bölgesel düzenleri kurarak katkıda bulunacak. Bu da Soğuk Savaş sonrası dönemin yeni dünya düzeni olacaktır.’ İçinde teknik ifadeler var, halk diline çevireyim: ‘ABD’ye taşeronluk yaparak hedeflerimize ulaşabiliriz’ diyor.
Bölge emperyalizmin veya Batılı ülkelerin iştahını kabartan bir coğrafya. Osmanlı iken de böyleydi, Osmanlı bölündükten sonra da böyleydi. Atatürk bunu bildiği için emperyalizme karşı bölgesel ittifaklar kurdu. Bir tanesi Sadabat, ötekisi Balkan paktı. Davutoğlu’nun şu ifadesine bakın. Emperyalizm ile işbirliği yaparak hem kendi ülkemize hem de bölge ülkelerine tecavüz etmeye hazır olduğunu ifade ediyor. Bundan daha fahiş, daha korkunç bir şey olabilir mi? Buradan zafer çıkarabilmek mümkün değil. Bu işin arkasında kim var? ABD var. Bu sabah Amerikan basınında gördüm. Pentagon’un açıklaması var. HTŞ biliyorsunuz Suriye’deki son operasyonun maşası. Yani ABD, bu operasyon başlamadan iki gün önce, oradaki asker sayısını 900’den 2 bine çıkarmış. Bu ne demektir? Buradaki darbenin, rejim değişikliğinin arkasında Amerika Birleşik Devletleri var. Sorarlar adama: Nerede uluslararası hukuk? Nerede BM tarafından tanınan meşru hükümet? Hani kurallara dayalı dünya düzeni? Türkiye burada taşeronluk yaptı.”
‘Böyle çok çeşitliliğin bulunduğu yapıda laiklik adeta bir güvenlik konsepti’
“İktidar gerçekten ne yaptığını bilmiyor. Bir stratejisi de yok. Suriye’nin kuzeydoğusundaki YPG’ye müsaade edilmeyeceğini söylüyor. İyi de bunlar 2011’den önce yoktu ki. Biz bu vekalet savaşının ateşine odun taşımasaydık böyle bir terör devleti oluşmayacaktı ki. Bunun sorumlusu, Türkiye’yi yöneten siyasi kitidar. Ayrıca çokça ‘Üniter yapı ve toprak bütünlüğü’ diyorlar. Bu nasıl biliyor musunuz? Batı hala daha Gazze için iki devletli çözümden bahsediyorlar. Emin olun söyleyenler bunun böyle olmadığını biliyor zaten. Bu söylem de aynı. Sen, son Arap ordusunu yıktıysan, Baas’ı yıktıysan, Suriye’de artık üniter yapı ve toprak bütünlüğü mümkün değil. Irak referansı yapmıştınız. Irak coğrafyasındaki etnik, mezhepsel, dini çeşitlilik ve kutuplaşma, Irak coğrafyasına göre daha da korkunç. Buradaki tek merkezi gücü çökerttiniz.
Peki yerine ne koymaya çalışıyorsunuz? HTŞ. Ne bu? El Nusra, El Kaide, IŞİD; cihatçı, selefi yapı. Böyle çok çeşitliliğin bulunduğu yapıda laiklik adeta bir güvenlik konsepti. Burada Sünni var, seküler var, Alevi var, Ermeni var, Arap Hristiyan var. Dürzi var. Çeşitlilik çok fazla. Sen eğer merkezi otoriteye bunu koyuyorsan demektir ki burada bir atomizasyon istiyorsun. En iyi şartlarda, ki Amerikalılar ve İsrailliler de bunun peşinde, Irak’taki 2005 anayasası gibi bir sistem. Yani Suriye toplumunu etnik, dini ve mezhepsel parçalara ayıracak bir anayasa başlığı altında devlet yapılanması istiyorlar. Aynı Irak’taki gibi Kuzeydoğu’daki Kürt parçayı, Şam’a monte etmek istiyorlar. Fakat aynı zamanda Şam’ın üstünde ağırlığı olsun istiyorlar. Bunu İsrail ve ABD istiyor. Türkiye ‘istemiyorum’ diyor. Bu söylemin sahaya uyumluluğu yok. Ne yapabilirler? Sanırım bunu yapmaya çalışıyorlar ama iç politika endeksli hamleler yaptıkları için bunun peşinde koşuyorlar. 20 Ocak’a kadar ne elde edilirse, masaya oturulurken avantajlı olunur diye hareket ediyorlar. Suriye’nin kuzeydoğusundaki yapıyı yok etmelerine imkan yok çünkü buna ABD ve İsrail müsaade etmez. İsrail çok avantajlı bir hale geldi. İktidar aynı zamanda İsrail’in tehdit olduğunu, Büyük İsrail hedefi olduğunu söylüyordu. Baas’ın çökmesiyle büyük İsrail’in önü açıldı. Şam kırsalına geldiler, 15 kilometre var. Golan’ı aldılar. Bunu, senin sayende yaptılar.
Merkezi otorite çöktü. O bölge istikrarsızlık alanı haline geldi. Kahin olduğum için söylemiyorum ama yakın gelecekte yani 10-15 yıl içinde burada barış ve huzur olmasına imkan yok. Kan, kin, gözyaşı ve savaş üretecek bu coğrafya. İsrail ve ABD böyle bir üretim istiyor mu? Evet istiyor. Birinci planda bu federal yapı var. Federal yapının başarılı olmaması için Türkiye, paradigma değişikliği yapmalı. Çünkü eğer Türkiye buna sahip çıkmazsa, federal yapı da başarılı olmazsa, bölgede bağımsız devletler kurulacak. İsrail Suriye’yi, Kürtler ve Dürziler aracılığıyla manipüle etmek istiyor. Lübnan’ı da Hristiyanlar ve Dürziler aracılığıyla manipüle etmek istiyorlar. İsrail böyle avantajlı bir konumu kaybetmek ister mi? Asla mümkün değil. ‘Diktatörü devirdik’ diyorlar. Çok kötü bir söylem. Sonuçta meşru bir hükümetti. Tabii ki otoriterdi, demokratik değildi. Peki Türkiye Cumhuriyeti’nin çevrede ‘otoriter yönetimleri’ yıkmak, rejim değişikliği yapmak gibi bir misyonu olabilir mi? Mısır, Sisi’ye darbeyle geldi. Onu yıkmayı düşünüyor muyuz? Ülkemizde Veliaht Prens Selman insan kestirdi. Diktatör değil mi? Onu yıkmayı düşünüyor muyuz?”
‘Abdurahman Mustafa’yı bile entegre etmediler yeni hükümete’
‘Gerçekten merkezi otoriteyi güçlü kılabilmek için daha hoşgörülü, seküler, demokrat olmaları lazım’
“Donald Trump ile birlikte Suriye’deki Kürt yönetimini küçültecek bir hamle yapılamaz. Yüzde 1 bile şans vermiyorum. Fakat pazarlık aşamasında bir tampon bölge, 30 kilometre derinlik vs. olabilir. Fakat bunlar ne kadar fayda sağlar o konuda şüphem var. O yüzden paradigma değişikliğine ihtiyaç var. Ayrıca HTŞ lideri Cevlani’nin açıklamalarının bir değeri yok. ABD hala daha 10 milyon dolarlık ödülü kaldırmadı. Bu havuç-sopa politikasıdır. El Kaide lideri Osama bin Ladin’i kim çıkardı? ABD. İşini kim bitirdi? ABD. Pratikte ne kadar gücü var? Net bilmiyoruz fakat basından gördüğüm kadarıyla 60 binlik bir güç var. Toyota kamyonetlere binen, makineli tüfekleri olan bir güç. Yukarıdaki güç 100 bin kişi. Ağır silahları var. Ağır silahları var. ABD tarafından eğitilip donatılmışlar. Pratikte YPG’ye karşı hamle bile yapamaz HTŞ. Merkezi otorite oldukları için eski ordunun silahlarını kullanabileceğini öne sürenler olabilir. İsrail havadan vurarak o silahları yok etti. Bin sorti yaptılar o kapasiteyi yok etmek için.
Bugün Cevlani kukla durumundadır. Elindeki güç, merkezi otoriteyi tüm Suriye coğrafyasında egemen kılmaz. Tartus, Banyas, Lazkiye’de Nusayriler güçlü değil mi? Merkezi otoriteyi temsil etme gücünü şu anda elinde tutan Cevlani mi yoksa Kürtler mi? Nusayriler, Kürtleri tercih eder. Sünniler de homojen değil. Ağırlıklı bir bölümü sekülerdir. Böyle bir rejimde kadının adı yok. CNN’de PR çalışması yapılırken dahi muhabiri başını örtmesi için ikaz ediyorlar. Muhabire bunu yapan, kendi halkına neler yapar? Onun için gerçekten merkezi otoriteyi güçlü kılabilmek için daha hoşgörülü, seküler, demokrat olmaları lazım. Süryani var, Hristiyan var, Alevi var. Bu kompozisyonda laiklik güvenlik konseptidir. Mümkün değil selefilerin otorite kurması. İç savaş olur. Ben de iç savaş bekliyorum. Zaferle dönmelerine imkan yok. Zaten bunlar yüzünden sığınmacılar geldi Türkiye’ye. IŞİD, iki askerimizi canlı canlı yaktı. Cevlani, Bağdadi’nin arkadaşı. IŞİD. IŞİD’in Musul sorumlusu kimdi? Cevlani idi. Orada kelleler aldılar, infazlar yaptılar. Bunun için yargılanacak mı?”