Ülkede en çok oyu alan değil en fazla delegeye ulaşan adayın başkan olduğu seçim sistemi nedeniyle 'salıncak eyaletlerdeki' sonuçlar daha fazla önem taşıyor.
ABD'de 5 Kasım'da yapılacak 60. başkanlık seçimleri için geri sayım sona ererken, ülke geneli anketler Harris ile Trump'ın kafa kafaya olduğuna işaret ediyor.
Ülke genelinde yapılan ulusal anketleri derleyen Real Clear Politics (RCP) adlı haber portalında yer alan son 14 anketin ortalamasına göre, hem Harris hem de Trump yüzde 48.5 desteğe sahip.
Seçim kampanya süreci boyunca birbirine oldukça yakın seyreden iki adayın seçime başa baş girmesi, birçok uzmana göre 2024 seçimlerinin 'tahmin edilmesi en zor seçimlerden biri' olduğunu gösteriyor.
Washington Post'un haberine göre, Amerika'da seçim günü yaklaşırken, ülkenin dört bir yanındaki yerel yetkililer, şiddet olaylarıyla ilgili olası 'kabus senaryolarına' karşı benzeri görülmemiş güvenlik önlemleri aldı.
Nevada ve Washington olmak üzere en az iki eyalet, 5 Kasım'daki başkanlık seçimleri sırasında kargaşa çıkması ihtimaline karşı Ulusal Muhafızları harekete geçirdi. Arizona Eyalet Sekreteri Adrian Fontes ise kurşun geçirmez yelek giydiğini açıklamak durumunda kaldı.
Arizona'daki oy sayım merkezinde görevliler sosyal medyayı gerçek zamanlı olarak izleyerek sorun bildirirken buna ek olarak, potansiyel tehditlere karşı göz kulak olmak için drone ile gözetleme yapılıyor. Ayrıca çatılara keskin nişancılar yerleştirilmesi planlanıyor.
Washington Post'un haberinde yüzlerce seçim bürosunun 'kurşun geçirmez camlar, çelik kapılar ve gözetleme ekipmanlarıyla desteklendiği' diğer eyaletlerde de benzer adımlar atıldığı vurgulandı.
Bazı eyaletler seçim çalışanlarına panik butonları dağıtırken, bazıları da postayla gelen şüpheli tozlara karşı bulaşma önleyici giysiler ve aşırı dozda 'opioid panzehiri' stokladı.
Bir süre önce Beyaz Saray'ın çevresi, Başkan'ın konutu ve ofislerinin bulunduğu bölgenin etrafı boyunca iki metrelik ek bir çitle çevrilmişti. Söz konusu güvenlik önlemlerinin yeni ABD başkanının 20 Ocak'taki yemin törenine kadar yürürlükte kalacağı belirtilmişti.
75 milyondan fazla seçmen 'erken oy' kullandı
ABD'de bugün başkanlık seçimlerde, bugüne kadar 75 milyonu aşkın vatandaşın erken oy kullandığı bildirildi.
Florida Üniversitesi Seçim Laboratuvarı, bugüne kadar kullanılan erken oy sayısını açıkladı.
Açıklamada, şu ana kadar ülke genelinde 75 milyondan fazla vatandaşın erken oy kullandığı duyuruldu.
Bunlardan 40 milyondan fazlasının şahsen oy verdiği belirtilen açıklamada, yaklaşık 34 milyon ABD'linin ise posta yoluyla erken oy kullandığı kaydedildi.
244 milyon seçmenin bulunduğu ABD'de 2020 yılında yapılan başkanlık seçiminde yüzde 66.6 ile rekor katılım sağlanmış ve 159 milyona yakın kişi oy kullanmıştı.
Birçok eyalette erken oy kullanma işlemleri seçim gününe kadar sürerken, posta yoluyla ya da sandığa giderek kullanılan erken oylar 5 Kasım'da kullanılan oylarla birlikte o gün sandıkların kapanmasından sonra sayılacak.
Seçimlerde ABD'nin Filistin politikası etkili olacak mı?
Müslümanların yoğunlukla yaşadığı Michigan'da bu seçmenlerin oyları geleneksel olarak Demokrat Partiye gidiyor ancak 7 Ekim 2023'ten sonra İsrail'in Gazze'deki soykırımı nedeniyle Müslüman seçmenler, Biden yönetiminin Gazze politikalarını eleştiriyor.
Eyaletteki Müslüman oylarına ihtiyacı olan adaylar, 'Gazze'deki savaşı bitirme' sözü verirken, Joe Biden hükümetinin İsrail'e süren siyasi ve askeri yardımları, seçmenler üzerinde soru işareti yaratıyor.
Harris, seçim kampanyası bünyesinde düzenlediği etkinliklerde seyircilerden yükselen Gazze protestolarına karşılık 'Gazze'deki savaşın sona ermesi ve esirlerin bir an önce kurtarılması için elinden gelen her şeyi yapacağını' söylüyor.
Cumhuriyetçi aday Trump ise 'başkan olmuş olsaydı Gazze'deki savaşın hiç başlamayacağını' savunuyor.
Michigan'daki bazı Müslüman toplum liderleri 27 Ekim'de, başkanlık seçiminde 'Ortadoğu'daki savaşı sona erdireceğini söylediği için' Trump'ı desteklediklerini açıkladı.
Trump'tan enflasyonu bitirme vaadi
Ülke genelindeki tüm anketler, enflasyon ve ekonomik sorunlar, kürtaj ile ilgili tartışmalar ve sınır güvenliği konularının seçmenin oy vermesinde en belirleyici konular olduğunu gösteriyor.
Harris, gıda ve barınma maliyetlerini azaltmanın yanı sıra büyük işletmelere vergi artışı sözüyle ön plana çıkıyor.
Siyasetten önce başarılı iş hayatıyla öne çıkan Trump ise başkan seçilmesi halinde 'enflasyonu bitirme' sözü veriyor.
Trump göç sorununu bitirecek mi?
Sınır eyaletleri Nevada ve Arizona'da göçmen meselesine bakış, bu salıncak eyaletlerin oyuna talip adaylar için önemli bir unsur.
ABD'ye yasa dışı yollardan giren çok sayıda göçmenin cinayet suçu işlemiş olduğunu iddia eden Trump, Biden yönetimine 'sınırın güvensizliği ve düzensiz göçmen akını' konusunda yüklenmeye devam ediyor.
"Bizim zamanımızda sınırlarımız tarihin en güvenli sınırıydı. Şimdi, katillerin, teröristlerin akın ettiği en güvensiz sınır haline geldi" ifadesini kullanan Trump, düzensiz göçmenler konusunda sert önemler alacağının mesajını veriyor.
ABD'de göçmen bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Harris ise ABD'nin bu insanlar için fırsatlar ülkesi olmaya devam edeceği mesajını veriyor.
Kürtaj meselesi bir diğer değişken
Sağlık hizmetleri konusunda ise adayların karşısına son yılların en tartışmalı konusu olan kürtaj hakkı çıkıyor.
Trump, en çok eleştiri aldığı konulardan biri olan kürtaj hakkıyla ilgili daha önce ülke genelinde bir yasağı savunurken, 8 Nisan 2024'te bu konuda kararın her eyaletin inisiyatifine bırakılması gerektiğine inandığını ifade etti.
Harris, Trump'ın kadınların kürtaj hakkını ellerinden almaya çalıştığını ve buna hakkı olmadığını vurgulayarak, başkan olması halinde bu konuda net adımlar atacağı sinyalini veriyor.
Salıncak eyaletlerden Pensilvanya'da, şehirli Cumhuriyetçi kadın seçmenin, kürtaj konusunda Demokrat Parti'nin görüşlerine daha yakın olduğu görülüyor.
Anketler ne diyor?
Bir yandan postayla ya da şahsen erken oy kullanma işlemleri devam ederken, anketler Trump ve Harris'in başa baş gittiğini gösteriyor.
Ülkede ulusal bazda yapılan tüm önemli anketleri derleyen analiz sitesi Real Clear Polling'e göre, ulusal çaptaki anketlerde genel olarak Trump, Harris'in yüzde 0.1 oranla önünde görünüyor.
NY Times/Sieana ve CNN anketlerinde durum eşit görünürken, Wall Street Journal'da (WSJ) ise Trump'ın, rakibinin yüzde 3 önünde olduğu belirtiliyor.
İngiliz haber ajansı Reuters'ın anketlerine göre ise mevcut ABD Başkan Yardımcısı Haris, 1 puanla yarışı önde götürüyor.
CBS News'un anketine göre de Harris 1 puan önde.
'Salıncak eyaletlerdeki Trump' üstünlüğü
En çok oyu alan değil en fazla delegeye ulaşan adayın başkan olduğu Amerikan başkanlık seçim sistemi nedeniyle 'salıncak eyaletlerdeki' sonuçlar daha fazla önem taşıyor.
'Seçiciler Kurulu' (Electoral College) adı verilen sistem dolayısıyla kritik öneme sahip 7 salıncak eyalet Pensilvanya, Georgia, Arizona, Nevada, Michigan, North Carolina ve Wisconsin'deki anketlerin ortalamasına göre Trump, yüzde 0.8 ile az farkla Harris'in önünde yarışı götürüyor.
Trump'ın, rakibi Harris'e en büyük farkı, yüzde 1.9 ile Georgia ve yüzde 2.6 ile Arizona'da attığı görülüyor.
Pensilvanya'da yüzde 0.3 önde olan Trump, Nevada'da yüzde 1 ve North Carolina'da yüzde 1.5 önde görünüyor.
Öte yandan Harris, Michigan'da yüzde 0.9 ve Wisconsin'de yüzde 0.3'le rakibinin önünde çıkıyor.
Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump kimdir?
New York'ta 14 Haziran 1946 tarihinde dünyaya gelen Trump, emlakçı olan babasının da teşvikiyle gençlik yıllarından itibaren emlak dünyasına merak saldı.
Trump, 1968'de Pennsylvania Üniversitesi Ekonomi Bölümünden mezun olarak, 1971'de babasının şirketinin başına geçti ve şirkete 'Trump Organizasyon' adını verdi.
Şirketin merkezini Manhattan bölgesine taşıyan Trump, inşa ettiği otellerle ünlendi.
2004 yılında Amerikan NBC kanalında 'Çırak' (The Apprentice) adlı program yapmaya başlayan Trump, bu sayede dünya çapında tanındı.
Cumhuriyetçi Partiden başkan adayı olan Trump, 2016-2020'de ABD başkanlığı yaptı.
Demokratların adayı Kamala Harris kimdir?
Harris, 1964'te California'nın Oakland şehrinde Hindistan'dan ABD'ye öğrenci olarak gelen biyolog bir anne ile Jamaika’dan ABD’ye yine öğrenci olarak gelen ekonomi profesörü siyahi bir babanın çocuğu olarak dünyaya geldi.
Hukuk bölümünü dereceyle bitiren Harris, uzun yıllar San Francisco'da savcılık yaptı. Harris ayrıca 2010'da California eyaletinin ilk kadın başsavcısı seçildi.
Kamala Harris, 2017'de tarihteki ikinci Afrikalı-Amerikalı kadın ve ilk Güney Asyalı-Amerikalı senatör olarak California Senatörü seçilerek kariyerine devam etti.
Joe Biden, Ağustos 2019'da Harris'i başkan yardımcısı adayı olarak seçti. Biden'ın kasımda seçimi kazanmasının ardından Harris, bu zaferle ABD'nin başkan yardımcılığı görevine gelen ilk kadın, ilk siyahi ve ilk Güney Asyalı Amerikalı oldu.
Harris halen Demokrat Parti'den başkan yardımcılığı görevini sürdürüyor ve başkanlık seçimlerinde galip gelirse ülkenin ilk kadın başkanı olacak.
Harris ve Trump'ın seçim kampanyaları kapsamında yaklaşık 1.4 milyar dolar topladı
Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in ABD başkanı seçilmesi için yürütülen kampanyada neredeyse 1 milyar dolar toplanırken, Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump,'ın ise Federal Seçim Komisyonu'nun istatistiklerine dayanan açık verilere ve ABD medyasının hesaplamalarına göre 400 milyon doların biraz altında para topladığı belirtildi.
Federal Seçim Komisyonu'na göre Ekim ayı ortası itibarıyla toplanan fonların neredeyse tamamı harcandı. Raporlara göre Harris'in 118 milyon dolar, Trump'ın ise 36.2 milyon dolarının kaldığı aktarıldı. Bu hesaplara göre adaylar toplamda 1.2 milyar dolardan fazla harcama yaptı.
Seçim yarışının son aşamasında Harris, Trump'ın 16.2 milyon dolarına karşılık Ekim ayı başında 97.2 milyon dolar toplayarak Trump'a neredeyse beş kat fark atmıştı. Harris, seçimden sadece birkaç ay önce aday olması sebebiyle, bağış toplama hızı açısından bir önceki seçim döngüsünde aday olan politikacıları da geride bıraktı.
Harris üç ay içinde 1 milyar dolardan fazla para toplayarak bağış toplama hızında bir rekora imza attı. Son seçimdeki iki aday 1.85 milyar dolar toplamıştı. Trump için 785 milyon dolar toplarken, Joe Biden için ise 1.06 milyar dolar toplanmıştı.
Trump'ın en cömert bağışçısının 150 milyon dolar bağışlayan milyarder Timothy Mellon olduğu ifade edilirken yine Elon Musk 120 milyon dolar katkıda bulundu.
Demokrat Parti'nin adayı Kamala Harris'i 76 zengin Amerikalı tarafından destekleniyor.
Seçim öncesi ABD'den göç etmek isteyenlerin sayısında büyük patlama
Bloomberg'in yayımladığı ve göç uzmanlarına dayandırdığı haberinde, yaklaşan başkanlık seçimlerinden kaynaklanan siyasi istikrarsızlık ihtimali nedeniyle hatırı sayılır sayıda ABD vatandaşının göç etmeyi düşündüğü ifade edildi.
Expatsi şirketinin kurucusu Jen Barnett'e atıfta bulunan Bloomberg, söz konusu şirketin hizmetlerine olan talebin, o zamanki başkan adayları olan Joe Biden ve Donald Trump arasındaki tartışmadan sonra yüzde 900 arttığını vurguladı.
Barnett, Ekim ayında yapılan bir Expatsi anketinin 7 bin ABD vatandaşının göç etmekle ilgilendiğini gösterdiğini belirterek Amerika Birleşik Devletleri'ndeki siyasi bölünmüşlüğün, 'macera ve kişisel gelişim' gibi sebeplerden sonra, ayrılmak isteyenlerin en önemli nedenleri arasında yer aldığını sözlerine ekledi.
Henley & Partners Genel Müdürü Basil Mohr-Elzeki, ABD'den gelen toplam talep sayısının 2020'den bu yana yüzde 500 arttığını ve 2024'ün ilk 10 ayında 2023'ün tamamından daha fazla talep gördüğünü söyledi.
Global Citizen Solutions kurucu ortağı Artur Saraiva, Amerikalıların ayrılma kararında başkanlık seçimlerinin büyük rol oynadığını vurguladı.
Bloomberg'in haberinde birçok ABD vatandaşının yatırım yoluyla ikamet programlarını araştırdığını ve en popüler destinasyonların Antigua ve Barbuda, Portekiz, Malta, Yunanistan ve İspanya olduğunu dile getirildi.
Washington iç savaşa mı hazırlanıyor?
Washington Post'un haberine göre Beyaz Saray, Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in konutu ve diğer bazı kurumların etrafına koruyucu çitler yerleştirilirken, işyeri sahiplerinin de ABD başkanlık seçimlerinde yaşanması beklenen sokak olayları nedeniyle pencere ve kapılarını kapatmaya başladığı kaydedildi.
ABD basınında yer alan haberde şu cümleler yer aldı:
Federal ve Bölge yetkilileri Salı günkü başkanlık seçimlerinin ardından Washington'da yaşanabilecek olası huzursuzluklara karşı hazırlanırken, Pazar günü Beyaz Saray, ABD Kongre Binası ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in konutu yeni güvenlik çitleriyle çevrildi.
Gizli Servis'in Beyaz Saray kompleksi, Hazine Bakanlığı ve Lafayette Meydanı'nın bitişik bölümlerinin yanı sıra Donanma Gözlemevi ve Harris'in konutunun dışına yeni yüksek metal bariyerler kurduğu kaydedildi.
Washington'un yanı sıra Florida'da da başkan adayı Donald Trump'ın seçim gecesi parti düzenleyeceği West Palm Beach'teki konferans merkezinin dışında da fiziksel güvenlik önlemleri arttırıldı.
Beyaz Saray yakınlarındaki işyeri sahiplerinin de güvenlik önlemlerini artırdığını gözlemlenirken özel güvenlik önlemleri alındığı, sokak seviyesindeki pencerelerin ve girişlerin de kapatıldığı ifade edildi.