Tosso Engineering: Robotik teknolojisinin toplumsal ve iş dünyasındaki etkilerine bir örnek

Eğitim hayatını Sabancı Üniversitesi’nde tamamladığını kaydeden İlhan Tosyalı, stajları sırasında seçtiği robotik ve yapay zeka ar-ge alanında ilerlemeyi tercih ettiğini belirtti:

“Sabancı Üniversitesi Endüstri Mühendisliği mezunuyum. Tosso’yu 2019’da kurduk. Tosso, robotik, yapay zeka ve IoT alanlarında faaliyet gösteren bir ar-ge firması. Bizim yolculuğumuz, üniversite öğrenimimin son yılında başladı diyebilirim. O dönemde yaptığım stajlar, bana robotik ve yapay zeka ekosisteminin popülerliği sebebiyle çok cazip geldi. Şu anda iyi ki o alanlarda staj tercihi yapmışım diyorum. Stajlarım doğrultusunda bir fikre yaklaştım ve bu fikir doğrultusunda Tosso ortaya çıktı. Son bir-iki yıldır insanlar bu alanları daha çok gündemde tutuyor fakat son 10 yıldır ciddi bir ar-ge süreci var. Bu ekosistem yeni başladı demek yanlış olur. Biz ekosistemin öncülerinden değiliz ama doğru zamanda yakalama fırsatı bulduk.”

Girişimcilik hayatına sahip olduğu tecrübe sayesinde, giderek büyüyen robotik pazarında başladığını vurgulayan Tosyalı şu ifadeleri kullandı:

“Temelde bizim fikrimiz şu şekilde ortaya çıktı: Yaptığım stajlarda, sektörleri, pazarları ve firmaları tanıma imkanı buldum. Yapay zeka ve robotik projelerinde çalıştığım dönemde de bu alanlardan birinde ürün koyma hedefim vardı. Her projede bu arayışı sürdürdüm. İşin sonunda fark ettik ki, 2010’lu yıllardan itibaren küreselde robotik ekosisteme ciddi bir geçiş var. Endüstri tarafında kullanılan robotlar artık 2010’lu yıllardan itibaren insan ortamında kullanılmaya başlandı. Biz de ülkemizde, yerelde bu konunun öncüleri olabileceğimize inandık. İnsanlara destek verebilen bir robot; AMR ortaya çıkartmaya karar verdik. Modüler yapımız sayesinde dört farklı sektöre ve dört farklı kullanım alanına hizmet verebilen ‘Dobby’ isimli bir AMR ürettik.”

Tosso Engineering’in geliştirdiği robotun dört farklı sektörde dört farklı kullanım alanına sahip olduğunu aktaran İlhan Tosyalı, reklamcılıktan perakende sektörüne kadar geliştirdikleri robotların kullanım alanlarına değindi:

“Bir mobil üs aslında bu. Üzerine istediğiniz görevi ve alanı inşa edebildiğiniz bir AMR. İsmi Dobby. Dört farklı versiyonumuz var. Modüler yapımız sayesinde bunu dört farklı sektöre ve kullanım alanına uyarlayabildik. Hangi sektörler peki? Perakende, hizmet, reklam ve sağlık sektörlerine Dobby sesleniyor. Dobby temelde 25 bin metrekare alana kadar otonom gezebilen, istenilen görevi bu ortamda gerçekleştirebilen bir mobil part. Bunun üzerine istediğiniz yapıyı entegre ederek farklı bir sektöre veya kullanım alanına hizmet verebiliyoruz. Müşterinin özel bir isteği olursa buna da dinamik reaksiyon göstererek istenilen alanı inşa edebiliyoruz.

İlk olarak Dobby Ad’den başlayayım isterseniz. Bu temelde bir reklam robotu. Fuar alanlarında, AVM’lerde vs. otonom sürüş yaparak, firmanızın reklamını sesli ve altyazılı olarak sergilemenizi sağlıyor. Çift taraflı bir ekranı var. Belirlenen rotada otonom sürüş yaparak reklam sergiliyor. Perakende için ürettiğimiz Dobby Gap var. Bu, temelde bir yapay zeka robotudur. Stok analizi yapar, gap tespiti yapar, barkod-ürün uyumluluğunu kontrol eder. Bu sayede bir perakendecinin anlık stok takibi yapmasını, barkod değişimi takibi yapmasını sağlar. Optimizasyon sağlıyor. Servis sektörü için ürettiğimiz Dobby Serve var. Bunlar servis robotları. Ülkemizde de birkaç restoranda kullanılıyor. Üzerinde tepsisi ile restoran içinde müşterilere servis yapan ve sonra tabakları kirli alana götüren bir servis robotu. Bir de tekstil perakendecileri için ürettiğimiz Dobby Cart var. Bu da mağazada müşteriyi takip ederek, alışverişte aldığı ürünleri taşıyan bir robot. Mağaza deneyimini artırmasının yanı sıra üzerindeki kiosk eşliğinde ödemeyi de alır. Müşterinin bir mağaza personeline olan ihtiyacını kaldırarak anlık destek veren bir yardımcı robot diyebilirim.”

Robotik teknolojinin gelişmesi ve yaygınlaşması durumunda insanların işsiz kalacağına dair bir korku olduğunu belirten Tosyalı, diğer yandan angarya işleri robotların yapması sebebiyle insanların katma değerinin artacağını açıkladı:

“Zaman zaman biz de robotların ve yapay zekaların işleri yok edeceği tepkisiyle karşılaşıyoruz. Ama günümüzde ve yakın gelecekte insan kaynağının ne kadar kıymetli olduğunu bütün sektörler biliyor. Bizim de öncelikli amacımız bunu aktarmak. Biz, insanın yerine geçecek ürünler üretmek gibi bir amaçla ilerlemiyoruz. Temel hedefimiz, robotlarımızla insanların yapmaktan kaçındığı ağır ve angarya işleri robotlara yaptırmak ve insanların katma değeri yüksek operasyonları yürütmesini sağlamak. Kesinlikle insanların yerine robotlar geçiyor diyemem. Ayrıca yaratılan alanlar ile insan kaynağını katma değeri yüksek şekilde kullanabiliyoruz. Yani Dobby, insanın yerine geçecek bir robot değildir. Güven endeksi konusunda robotlar, anlık olarak doğruluğunu kontrol edebildiğiniz bir donanımdır. Güvenilirdir. Yanlışının da doğrusunun da anlık olarak farkındasınız. Güven endeksi çok yüksek bir donanımdır robotlar. Avrupa’da ya da Uzak Doğu’da yaşlı nüfusun yoğunluğu sebebiyle insan kaynağıyla yapılan bazı işler karşılıksız kalıyor. Bu yüzden robot ve türevi çözümler birer mecburiyet oluyor. Örneğin bizim perakende tarafında sunduğumuz çözüm, bir insanın manuel olarak tüm barkodları kontrol etmesi yerine, bunu robota yaptırıyor. Böylelikle mağazadaki personelin müşteriye odaklanmasını sağlıyoruz. Mağazanın satışı artarken personelin de katma değeri artıyor.”