Akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımının önüne geçmek ve vergi kaybını engellemek için Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından geliştirilen yerli ve milli bir sistem olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nin (UTTS) altyapı çalışmaları devam ediyor.
Hangi araçlar için zorunlu olacak?
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indirimi elde eden vergi mükellefi kişi ve kuruluşlar için zorunlu olacak UTTS, akaryakıt alan araçların plakalarını otomatik olarak tanıyarak fiş ve faturalarda bu plaka bilgisinin yer almasını sağlayacak. Bu sayede araç plakalarının sisteme elle girilmesinden kaynaklanan usulsüz fatura uygulaması son bulacak.
Hangi taşıt tipleri UTTS kapsamında yükümlü kılındı?
UTTS Tebliği ile en geç 31.12.2024 tarihine kadar, kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtlara Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılması, akaryakıt istasyonu işleten mükelleflere ise en az bir pompa ünitesinin tabanca aparatlarına Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO) takılması zorunluluğu getirildi.
UTTS yükümlüsü olmayan bireysel taşıt sahipleri gönüllü olarak UTTS’ye kaydolarak hizmet alabilecekler.
Akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indirimi elde eden vergi mükellefleri için zorunlu
UTTS, medyada yer alan bazı haberlerdeki asılsız iddialarda belirtildiğinin aksine herkes için zorunlu olmayacak, sadece akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indirimi elde eden vergi mükellefleri için zorunlu olacak.
Vergi mükellefi olan kişi ve kuruluşların, işte kullandıkları işletmeye ait veya kiralama yoluyla edindikleri taşıtlara Taşıt Tanıma Birimi (TTB)’ni 31 Aralık 2024 tarihine kadar taktırması zorunlu. Öte yandan, UTTS mükellefleri, akaryakıt harcamalarını vergi indirimine konu edebilmek için akaryakıt alışverişlerinin UTTS kapsamında düzenlendiğini gösteren bilgiyi ihtiva edecek şekilde düzenlenen satış fişini beyan etmek zorunda olacak.
8 milyon aracı ilgilendiriyor
Türkiye’de halihazırda trafiğe kayıtlı 29 milyon taşıt bulunuyor. Bunların yaklaşık 8 milyon araç akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indirimi elde eden vergi mükelleflerine hizmet veriyor.
Vergi kaybını önleyecek
Akaryakıt istasyonlarında kurulu mevcut sistemde, akaryakıt satışı esnasında aracın plaka bilgisi istasyon görevlisi tarafından elle girilmekte. Plaka bilgisinin sisteme elle giriliyor olması akaryakıt alımı yapan taşıta ait olmayan bir plakanın sisteme işlenerek usulsüz fatura oluşturulmasına imkân vermekte.
Mevcut sistemdeki bu boşluğu kullanan bazı mükellefler oluşturulan usulsüz faturaları gider olarak göstererek vergiden düşüyor. Bu şekilde, her yıl yaklaşık 15 milyar TL’ye yakın vergi kaybı oluşmaktadır. UTTS plaka bilgisinin sisteme girişini otomatik hale getirerek elle girilmesini engelleyecek ve vergi kaybını önleyecek.
Taşıt Tanıma Birimi (TTB) Nedir?
Taşıt Tanıma Birimi (TTB), araçların yakıt depolarına monte edilen elektronik bir etikettir. Bu etiket, akaryakıt istasyonlarında bulunan "Taşıt Tanıma Okuyucu" tarafından okunarak araç plakasını otomatik olarak tanır.
Böylece, yakıt alımı sırasında manuel plaka kaydı yapma gerekliliği ortadan kalkar. TTB, akaryakıt satışlarında vergi kayıplarını önlemek ve işlemi otomatikleştirmek amacıyla kullanılan bir sistemdir.