Çin Ulusal Halk Kongresinin yıllık genel kurulu kapsamında başkent Pekin’de düzenlenen ‘Çin’in Dış Politikası ve Dış İlişkileri’ başlıklı basın toplantısında konuşan Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, “Tüm çabalarımız, tek bir amaca yönelik, çatışmaya son vermek ve barış müzakerelerinin önünü açmak” ifadesini kullandı.
“Avrupa kıtasında en kısa sürede barış ve istikrarın yeniden tesis edilmesini umuyoruz” diyen Çinli diplomat, “Bu konuda yapıcı rol oynamaya devam edeceğiz” diye ekledi.
Rusya ve Ukrayna’nın onay vereceği bir uluslararası konferansı toplama fikrine destek verdiklerini dile getiren Vang, böyle bir konferansın tüm tarafların eşit katılımını ve “tüm barış önerileriyle ilgili adil müzakereleri” sağlaması gerektiğini kaydetti.
‘Gazze'deki insani krizin önlenememesi, uygarlığın utancıdır’
Konuşmasında Ortadoğu gerilimine de değinen Vang Yi, İsrail'in saldırıları altındaki Gazze'de yaşanan insani krize ilişkin, "21. yüzyılda bu insani krizin önlememesi, insanlığın trajedisi ve uygarlığın utancıdır" dedi.
Devam eden saldırıların halihazırda 100 binden fazla sivil can kaybı ve yaralanmaya yol açtığına, sayısız masum insanın enkaz altında gömülü beklediğine dikkati çeken Vang, "21. yüzyılda bu insani krizin önlememesi, insanlığın trajedisi ve uygarlığın utancıdır. Hiçbir şey bu çatışmanın uzatılmasını veya sivil nüfusun öldürülmesini meşrulaştıramaz" ifadelerini kullandı.
Vang, uluslararası toplumun acil ateşkes ilanı için harekete geçmesi, insani yardımı güvenceye almayı ahlaki zorunluluk olarak görmesi gerektiğini belirterek, "Gazze’deki insanların da bu dünyada yaşamaya hakkı var. Kadınlar ve çocuklar, aileleriyle birlikte güvende olmayı hak ediyor. Tüm rehineler serbest bırakılmalı, sivillere zarar veren tüm eylemlere son verilmeli" diye konuştu.
‘Tarihsel haksızlık, nesilden nesle düzeltilmeden devam edemez’
Gazze’deki facianın dünya için yeni bir uyarı olduğuna işaret eden Vang, "Filistin topraklarının uzun süren işgali, artık görmezden gelinemeyecek bir durum. Filistin halkının yıllardır süren bağımsız devlet özlemi, artık göz ardı edilmemeli. Filistinlilere yönelik tarihsel haksızlık, nesilden nesle düzeltilmeden devam edemez" değerlendirmesinde bulundu.
Vang, iki devletli çözümün, fasit çatışma döngüsünü kırmanın, aşırılıkçı ideolojilerin beslendiği zemini ortadan kaldırmanın ve Ortadoğu’da kalıcı barışı sağlamanın yegane yolu olduğunu vurguladı.
Çin'in Filistin halkının meşru ulusal haklarını yeniden kazanmaya yönelik haklı davasını desteklediğini dile getiren Vang, iki devletli çözüm için takvimi ve yol haritasını belirlemek üzere yetkili ve kapsayıcı uluslararası barış konferansı toplanması çağrısını yineledi.
Vang, Çin'in Filistin’in Birleşmiş Milletlere tam üyeliğini desteklediğini vurgulayarak, "Güvenlik Konseyinin belirli üyelerini" bu konuda engel çıkarmamaya davet etti.
Çin'in barış için uluslararası toplumla çalışmayı sürdüreceğini kaydeden Vang, "Filistin ile İsrail, en kısa sürede iki devlet olarak barış içinde bir arada yaşama hedefi doğrultusunda müzakereleri sürdürmeli, Arap ve Yahudi halkları uyum içinde birlikte var olmalı" dedi.
‘Genişleyen BRICS, küresel ekonomik haritayı temelinden değiştiriyor’
BRICS üyesi ülkelerin sayısındaki artışın, küresel ekonomik haritayı temelinden değiştirdiğinin altını çizen Çin Dışişleri Bakanı, değerlendirmelerini şu şekilde sürdürdü:
BRICS'in gelişimi barışı koruma kapasitesini güçlendirecek ve dünyada adalet cephesini genişletecektir. Bu bir meydan okuma olarak görülmemelidir. Daha geniş anlamda BRICS'in genişlemesi, küresel Güney'in yükselişinin ve dünyada çok kutupluluğun hızlanan gelişiminin bir tezahürüdür. Dünya ekonomisinin haritasını temelinden değiştirmektedir.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi
© AA / Emre Aytekin
‘Çin, Avrupa ile ortak çıkarlarının aralarındaki görüş ayrılıklarından çok daha ağır bastığına inanmaktadır’
“Çin ve Avrupa'nın ortak çıkarları iki taraf arasındaki görüş ayrılıklarının çok ötesinde” diyen Vang, Çin ve Avrupa Birliği (AB) arasında temel bir çıkar çatışması olmadığı gibi jeostratejik çelişkilerinde bulunmadığının altını çizerken, iki tarafın ortak çıkarlarının farklılıklarından çok daha büyük olduğunu kaydetti.
Dışişleri Bakanı, “Çin-AB ilişkilerinin doğru konumlandırılması ortaklık olmalı, işbirliği ana motif olmalı, bağımsızlık temel değer olmalı ve kalkınma beklentileri de kazan-kazan ilişkilerine bağımlılık olmalıdır" dedi.
Çinli Bakan ayrıca Çin-Avrupa ilişkileri yolunda ‘yeşil ışığın’ yanmasını umduğunu ifade ederken, sözlerini şöyle sürdürdü:
Güçlü bir Avrupa Çin'in uzun vadeli çıkarlarıyla uyumludur, tıpkı güçlü bir Çin'in Avrupa'nın temel çıkarlarıyla uyumlu olması gibi. Çin ve Avrupa'nın birlikte çok taraflılık, açık kalkınma ve medeni diyaloğu teşvik etmesi gerekir. Çin ve Avrupa karşılıklı yarar için işbirliği yaptığı sürece blok çatışması yaşanmayacaktır.
‘Tayvan’ın bağımsızlığına göz yumanlar bedel ödeyecek’
Basın toplantısında Tayvan sorununa da değinen Vang, dünyada Tayvan'ın bağımsızlığına göz yumanların kaçınılmaz olarak sorun yaratacağını ve yaptıklarının bedelini mutlaka ödeyeceğini vurguladı.
Tayvan'da adanın bağımsızlığını isteyenler kaçınılmaz olarak tarih tarafından cezalandırılacağına dikkat çeken Çin Dışişleri Bakanı, “Dünyada 'Tayvan'ın bağımsızlığına' göz yummak ve desteklemek isteyenler kaçınılmaz olarak kendilerini ateşe atacak ve yaptıklarının acı meyvelerini toplayacaklar" dedi.
Vang, Tayvan'da ocak ayında yapılan devlet başkanlığı seçimlerinden bu yana 180'den fazla ülke ve uluslararası kuruluşun ‘tek Çin’ ilkesine bağlılıklarını teyit ettiklerini ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin devlet egemenliği ve toprak bütünlüğünü savunması konusunda desteklediklerini, bunun da ‘tek Çin’ ilkesinin uluslararası toplumun evrensel mutabakatı haline geldiğini gösterdiğini söyledi.
Konuşmasını, “Şu anda hala Tayvan'ın bağımsızlığına göz yuman ve destekleyenler varsa, bunlar Çin'in egemenliğine meydan okuyor demektir” diye sürdüren Vang, “Eğer münferit ülkeler Tayvan ile resmi ilişkilerini sürdürmekte ısrar ederlerse, Çin’in iç işlerine karışmış olurlar" uyarısında bulundu.