Eğer bu yazıyı telefonunuzdan okuyorsanız, bir an için dikkatinizi toplayın ve serçe parmağınızı telefonunuzun neresine koyduğunuza bakın. Çünkü siz de ‘akıllı telefon parmağı’ (Smartphone pinky) olarak adlandırılan bir durumdan mustarip olabilirsiniz.
'Smartphone pinky' akıllı telefonların aşırı kullanımına bağlı olarak gelişen yeni bir rahatsızlık. Uzun süreli kullanımlarda serçe parmaklarında belirgin bir çöküklük olduğunu fark edenlerin yanı sıra şekil bozukluğu ile kalmayıp ilerleyen süreçte ağrı ve şişlik sorunuyla karşı karşıya kalanlar da var.
Bunun nedeni ise uzun süreli cep telefonu kullanımı elde deformasyona neden olması, bu deformasyonun da bölgedeki tendonların ödemlenip deforme olmasına ve kronik ağrıya yol açması olarak açıklanıyor
Konuyla ilgili olarak Op. Dr. Celaleddin Bildik, "Ergonomi tam da bu noktada devreye girer. Cep telefonlarını tek elle kullanmaktansa iki elle kullanmak, hafif telefonlar tercih etmek ve şekil olarak küçük telefonlar kullanmak daha akıllıca olabilir" tavsiyesinde bulundu.
Beşinci parmaktaki deformasyonun akıllı telefonların vücutta yarattığı tek değişim olmadığını altını çizen Op. Dr. Bildik, akıllı telefon kullanımının duruş bozukluğu, postür bozukluğu, boyun düzleşmesi gibi birçok fiziksel soruna yol açabileceği konusunda uyardı. Buna ek olarak akıllı telefonlarla geçirilen ekran süresinin uzun olmasının uyku bozukluğu, depresyon gibi birçok mental soruna da davetiye çıkardığını iletti.
Akıllı telefon kullananların genellikle serçe parmaklarında değişiklikler gözlemlenirken, daha küçük bir telefon veya dokunmatik ekran yerine tuşlu telefonlar kullananlarda ise aynı semptomlar başparmakta görülüyor.
Serçe parmağın yamukluğu düzeltilebilir mi?
Uzman Bildik bu soruya, "Tedavi gerekliliği aslında temelde fonksiyon kaybı ve ağrı oluşumuyla ilgili. Eğer bölgede ağrı oluşmuş ve fonksiyon kaybı oluşmuşsa bir tedavi gerekliliği oluşmuş anlamına gelir. Tedaviye bakış açımız ise ilk başta bu durumu tetikleyen etkenden uzak durmak. Yani deformasyon cep telefonunu uzun süreli yanlış tutmak ya da ağır bir telefon tutmaktan kaynaklandıysa önce bu faktörleri ortadan kaldırmak gerekiyor" cevabını verdi.
'Parmak ağrısı ciddiye alınmalıdır'
Öte yandan Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Salim Ersözlü, akıllı telefon ve bilgisayar kullanımının el ve parmaklara da zarar verdiğini söyleyerek, bu bölgelerdeki ağrıların ciddiye alınması gerektiğini belirtti.
Günün her saatinde ve her mekanda akıllı telefonların sürekli elde ve sürekli parmakların kullanıldığını belirten Prof. Dr. Ersözlü, “Mesajlaşma başta olmak üzere aşırı kullanıma bağlı el ve başparmak sorunları özellikle genç yaştaki kişileri etkilemektedir. Parmakları hareket ettiren tendonların aşırı kullanımına bağlı zorlanmaları tendonlarda kalınlaşmalara (nodülleşme) sebep olarak hareketler sırasında takılmaya ve ağrıya yol açmaktadır. Tetik parmak olarak isimlendirdiğimiz bu durumun en önemli sebebi parmağın aşırı kullanılmasına bağlı tekrarlayan, zorlayıcı hareketler ve parmağa aşırı güç uygulanmasıdır. Telefon kullanımında en fazla başparmak zorlanmakta buna bağlı tetik parmakta en fazla başparmakta görülmektedir. Tetik parmak oluşumunda ilk belirti parmakta ağrıdır. İlerlediği zaman olaya parmakta takılma ve kilitlenme de eşlik eder. Bu nedenle parmak ağrısı ciddiye alınmalıdır. Erken tanı ile tedavi edilebilecek olan bu durum ihmal edildiğinde cerrahi müdahale gerektirecek bir sorun haline dönüşebilir. El bileği ve başparmağın aşırı kullanımına bağlı zorlanması ile De-Quervain Hhiği zaman cerrahi müdahale ile tedavi edilebilen bir tendon sıkışmasıdır” şeklinde konuştu.
'Teknolojik gelişim sinir sıkışmasına sebep oluyor'
Teknolojik gelişim ile problem sıklığı artan diğer biri durumun dirsekte (Kübital Tünel Sendromu) ve el bileğinde (Karpal Tünel Sendromu) sinir sıkışması olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ersözlü, “Telefon ile konuşurken dirseğin 90 dereceden fazla bükülmesi ve uzun süre bu pozisyonda kalması veya uzun süreli bilgisayar kullanımına bağlı dirsek ve el bileği seviyesinde sinirlerde gerilme, basınç artışı ve ödeme sonuç olarak da sinirlerde sıkışmaya sebep olmaktadır. Ciddi ağrı ve elde uyuşma bu durumun ilk belirtileri olup yine erken tanı ile tedavi edilebilmektedir. Telefonda kulaklık kullanımı, konuşurken el değiştirilmesi, bilgisayar kullanımında yine pozisyon değişimi ve mola verilmesi bu rahatsızlıkların önlenmesinde önemlidir” ifadelerini kullandı.
'Kimse farkında değil'
The Washington Post’ta yer alan habere göre bir rehabilitasyon uzmanı olan Dr. Renee Enriquez, Healthline'a verdiği demeçte, genç ve yetişkin hastaların akıllı telefonlarından kaynaklanan yaralanma riskinin farkında olmadıklarını söylüyor.
El terapisti olan James Riley de Healthline’a verdiği demeçte özçekim esnasında kolu mümkün olduğunca uzatmak gerektiğini ve bu hareketin dirseğin kilitlenmesine ve ön kol kaslarının zorlanmasına neden olacağını belirtiyor. Riley bu durumu bir örnekle açıklıyor:
“Bir kutuyu nasıl taşıdığınızı düşünün. O kutuyu avuç içleriniz yukarı bakacak şekilde göğsünüze yakın tutarsınız. Kutuyu vücudunuzdan uzakta, hatta göğsünüzden sekiz santim uzakta taşırsanız, o kutunun ne kadar ağır olacağını ve sırtınıza ne kadar yük bindireceğini bir düşünün. Telefonlar çok ağır değil ama onlar da bu pozisyonda tendonlarınız ve kaslarınız üzerinde stres yaratabilir.”