‘Avdeyevka, Ukrayna tarafı için cephe hattındaki en kritik yerlerden biri olarak öne çıktı’
‘Donetsk’e her 100 atıştan 70-80’i Avdeyevka’dan yapılıyordu’.
‘Avdeyevka’nın kontrolü insanları çok rahatlattı. Psikolojik etkisi çok büyük’
‘Azakçıların çoğu ideolojik olarak şartlandığı için onların ölümü pek önemsenmiyor’
“Ukraynalı askerlerin ve Azov militanlarının kaçışını yorumlayacak olursak, deyim yerindeyse perşembenin gelişi çarşambadan belliydi. Çünkü Avdeyevka’ya Rus silahlı güçleri, aylardır giderek ağırlaşacak şekilde yükleniyordu. Hem hava kuvvetleri, hem topçu ve füze birlikleri, hem kara birlikleri hem diğer unsular, özellikle kamikaze dronlar. Böyle bir baskı artırımı söz konusuydu. Ukrayna tarafını kıskaca alan, boğan bir baskıydı.
Tabii aynı taraftan Ukrayna’daki iç gelişmeler de çok belirleyici rol oynadı. Malum, Zelenskiy ve düne kadar Genelkurmay Başkanı olan Zalujnıy arasında ihtilaf vardı Avdeyevka konusunda. Anlaşılan Zelenskiy, Zalujnıy’a göre daha ılımlı bir tavır alıyordu. Zalujnıy anlaşıldığı kadarıyla ısrar etti uzun bir süre. Sırskiy’nin yerine Genelkurmay Başkanı yapılmasının tek nedeni bu olmasa da önemli bir etmen olarak yorumlanıyor. Sırskiy geldikten sonra ilk verdiği karar bu oldu. Sırskiy, ‘Cephede kayıplar çok fazla. Özellikle Avdeyevka hattında kayıplar çok ağır. Gerekirse geri çekilebiliriz. Daha fazla zaiyat vermemek ve askeri kaybın önüne geçmek maksadıyla taktik geri çekilebiliriz’ demişti. Azak neo-nazi birliklerin oraya kaydırılması, stratejik bir mana ifade etmiyor. Neden? Çünkü zaten yenilgi kaçınılmazdı. Belki de bu adım, stratejik olmaktan ziyade, tahliye sürecinde birliklerin zaiyatını azaltmaya yönelik bir hamleydi. Azakçıların çoğu ideolojik olarak şartlandığı için onların ölümü pek önemsenmiyor. Deyim yerindeyse ‘onlar heba olsun’ diye bakılmış olabilir. Avdeyevka’dan canını kurtarabilenlerin sayısı bence birkaç yüzü geçmiyor. Onların uydu ve dron ile çekilen görüntülerinden belli ki, geri çekilen askerlerin ciddi bir kısmı etkisiz hale getirildi. Konvoylar ateş altına alındı. Askeri araç pek kalmamıştı zaten. Onlar zaten aylardır vuruluyordu. Topçu sistemleri de aynı şekilde. Tanklar tabii ki. Tankları kalmadı o bölgede. Hava hakimiyetleri de hiç olmadı. Sonuç kaçınılmazdı açıkçası. Ne bekleniyordu?”
‘Rus birlikleri yeni bir harekata başlarsa birkaç kolda hareket edeceklerini düşünüyorum’
“Birkaç hafta bir bekleme süreci göreceğiz. Hemen yarın bir taarruz izlemeyeceğiz. Ama işin seyri martta değişebilir. Rus birliklerinin tekrar toplanması ve dinlenmesi gerekecek. Onlar da yıprandı ve kayıplar verdi. Yeni birlikler kaydırılacak. Bundan sonraki harekatın istikametini harita bize çok net söylüyor. Yineliyorum. Avdeyevka’nın güneyi, doğusu ve kuzeydoğusu zaten tamamen Rusya kontrolünde. Geriye neresi kalıyor? Avdeyevka’nın kuzeyi ve kısmen kuzeybatısı. Kuzeyinde oldukça yakın noktada Konstantinovka var. Kramatorsk’un adı geçiyor ama Kramatorsk daha uzak. Şimdi her şey birkaç etmene bağlı. Birkaç kolda hareket edeceklerini düşünüyorum. Bir kısım Avdeyevka’dan, bir grup Horlovka’dan, Donetsk’ten ve geri kalanı Artemovsk/Bahmut’tan hareket edebilir.
Rus birliklerinin ilerleme hazı, Batı’nın bu saatten sonra Ukrayna’ya silah tedarikinin artış hızına göre şekillenecek. İkincisi, Ukrayna’nın seferberliği nasıl devam edecek bu saatten sonra… Ne kadar birlik kaydırabilecek bölgeye? Teknik açıdan en çok öne çıkan etmen ise şu: Bakalım Konstantinovka’da tıpkı Avdeyevka gibi önemli bir tesisi, müstahkem mevkiye çevirip kullanabilecekler mi? Böyle bir tahkimat olmaksızın direnmeleri mümkün değil. Bahmut ve Mariupol’de de bunu yaptılar. Yani sosyal konutları, ufak işletmeleri, dükkanları vs. stratejik olarak uzun süre kullanma şansları yok. Yani Konstantinovka’da ya böyle bir avantaja sahip olacaklar ya da orası çok daha hızlı çözülecek.”
‘Düğüm, önümüzdeki birkaç ayda Konstantinovka ve Kramatorsk’ta çözülecektir’
“Bundan sonra Rus birliklerinin ilerleyişi büyük ihtimalle artabilir. İki sene her şeye rağmen yavaş geçti. Ama artık bu birikim, yüz binlerce askerin eğitimden geçmesi, tecrübe kazanması, savaşa adapte olması, silahlar üretilmesi önemli. Tüm bunlar olurken Ukrayna çok ağır kayıplar verdi, silahları çok azaldı. Silah tedariki neredeyse durma noktasına geldi. Hava üstünlüğü hiçbir zaman yoktu ama olan hava araçlarının da çoğunu kaybettiler. Bunlar tabii süreci Rusya lehine ve sahadaki yerel kuvvetler lehine hızlandırabilir. Düğüm, önümüzdeki birkaç ayda Konstantinovka ve Kramatorsk’ta çözülecektir.
Donetsk’in kalan önemli yerleri de Durujovka, Slavyansk ve Krasni Liman. Yani Kızıl Liman. Yani hala dört-beş önemli yerleşim var. Bunlar oblast içinde şehir statüsünde. Bana kalırsa ilerleyiş süreçleri hızlanacak. Belki de katlanacak. Ama son bir etmen var. Batı’nın olası yeni destek paketleri. Bir de Avrupa silah sanayisinin üretim hacmini artırma yoğunluğu. Bu bir sır değil. Hem Fransa, hem Almanya, hem bir takım AB ve NATO ülkeleri, top mühimmatı üretimine ve obüs sistemlerin üretim sürecine hız verdi. Çekya bu açıdan önemli bir ülke. Onların da silah tedarik azimleri Kiev rejimine ne kadar katkı sağlayacak? Dengeyi ne kadar değiştirebilecek? Son olarak F-16 meselesi var. Ukrayna’nın elinde neredeyse hiç savaş uçağı kalmadı. Uçaklar da önemli rol oynayacak. F-16’ların yavaştan da olsa tedarik edilmesi öngörülüyor. Bunlar da Ukrayna açısından önemli faktörler olacak savaşın gidişatı açısından.”