YENİ ŞEYLER REHBERİ

'Dört kişilik bir ailenin yıllık asgari iletişim harcaması 8 bin 934 TL. Bunun 2 bin 62 TL'si vergi'

TELKODER (Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Halil Nadir Teberci, Serhat Ayan’la Yeni Şeyler Rehberi’ne konuk oldu.
Sitede oku
Araştırmalara göre dört kişilik bir ailenin internet dahil iletişim için harcadığı ücretin asgari seviyede 8 bin 934 TL olduğunu açıklayan Teberci, zamların sadece işletmecilerden kaynaklanmadığını, işletme giderlerinin de ciddi miktarda arttığını kaydetti:

“Araştırmalara göre 2023 yılında, asgari düzeyde iletişim harcaması yapan dört kişilik bir aile, bir yılda 8 bin 934 lira harcadı. Bunun 2 bin 62 TL’si vergiydi. Bu tabii asgari düzeyde bir hesaplama. İyi kullananlar daha yukarıdadır. Kullanım gittikçe artıyor. Mobil hayatta kullanılan internet arttıkça fiyatlar da yükseliyor. Fiber internette de artışta, içinde bulunduğumuz konjektürü atlamamak lazım. Oradaki rakamlara bakarsak, 2020’den 2021’e geçerken sadece yüzde 30 zam yapılmış. Yani dört kişilik bir ailenin harcaması yüzde 12 artmış. 2021’den 2022’ye geçerken, yüzde 25 zam gelmiş. 2022’den 2023’e geçerken de yüzde 68’lik bir zam var. İçinde bulunduğumuz durumda bu şirketlerin hepsi, ekipmanlarını yurtdışından alıyor ve döviz ile alıyor. İşçi çalıştırıyorlar. İşçi ücretleri nereden nereye geldi belli. Yani insanlar bu hizmeti ucuz alıyorlar demek istemiyorum. Ama yapılan zamlar birden yapıldığı için bu kadar yüklü geldi. Bu zam biraz daha zamana yayılsa daha usturuplu olabilirdi. Bir anda geldi zamlar. Yapacak bir şey de yok. Şirketlerin, yani üyelerimiz için söylüyorum, işletme giderlerinde artış var. Elektrik giderleri, personel maliyetleri arttı. Kiralar arttı. İşletme maliyetlerinin ve kalemlerinin hepsi arttı. Zam yapılmaması mümkün değildi. Artık neyin normal olduğunu da unutur hale geldik. Hangi ürünler ne kadar zamlanmış? Şimdi şu anda ben kendim için söylüyorum. Markete gidiyorum, bir sonraki gidişimde aynı fiyata ürün alamıyorum. Bunu kimseyi kötülemek için söylemiyorum. Ama maalesef içinde bulunduğumuz dönemde böyle. İnşallah biraz durdurabiliriz, herkes rahat eder.”

Toptan fiyatlara ansızın büyük zamlar geldiğinin altını çizen Teberci, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Durum şu. TELKODER üyesi işletmeciler açısından söylüyorum. Bu zamlar, ön görülebilir olmalı. Yani iki seferdir, hem 2022’de hem 2023’te, toptan fiyatlara bir zam geldi. Birisi nisan ayında geldi, mayısta uygulanacak dendi, itirazlar üzerine haziranda uygulandı. Diğeri mayısın son haftası geldi, hazirandan itibaren uygulandı. Diyelim ki siz işletmecisiniz. Tüm planlarınızı belli bir fiyata göre yapmışsınız. Ama mayısın son haftası gelmişler, fiyatlar arttı diyorlar. Hadi bakalım. Tarife olayları ise apayrı bir şey. İşletmecilerin kendine göre bir yoğurt yiğişi var. Kimileri tarifelerin içine başka şeyler de ekliyor internetin yanında. Belki ömür boyu müşteri onu hiç kullanmıyor. Ama fiyat bu oluyor. Müşteri de ‘Kullanmıyorum, bunları tarifeden çıkartın’ diyemiyor. Alırsanız beraber alın diyorlar.”

‘Bir de meşhur özel iletişim vergisi var’

Özel iletişim vergisinin hem tüketici hem işletmeciler üstündeki ağır etkisine değinen Teberci, hissedilen enflasyona vurgu yaptı:
“Tabii ki aslında burada bir başka tartışılacak konu daha var. Meşhur özel iletişim vergisi. Bakın 8 bin 934 liranın, 2 bin 62 TL’si vergi. Bu vergiler neden özel tüketimden yüksek, inanın ben de bilmiyorum. Bu özel iletişimden vergi almak çok kolay. Herkes mecburen mobil telefonunda internet kullanıyor. Sabit internet kullanıyor. İşletmelerde internet hizmeti var. O yüzden özel iletişim vergisi maalesef geçiciydi, oranlarıyla öyle bir oynandı ki... İlginç bir serüveni var. İlk çıktı, sonra bir yüzde 5’e indi hepsi. Sonra yüzde 7,5’e çıktı. Şimdi hepsi yüzde 10. Bir de diğer vergiler var özellikle mobil tarafta çok var. Bu seviyelerde vergi alındığı zaman, bu fiyatlar yükselecek. İnsanların durumuna, özellikle ücretlilerin durumuna baktığımızda yüksek. O işletmeler ne yapsın? Maaş ödemek zorunda. Elektrik parası ödemek zorunda. Yatırım yapmak zorunda. Bir de öyle bir sektör ki, yatırım yapmazsan gelişemiyorsun. TÜİK rakamları ile ilgili konuşacaksak, onlar da farkına vardı sanırım çünkü hissedilen enflasyonu açıkladılar. Şahsi olarak söyleyeyim. Dernek adına değil. Bir emekli olarak ben de yaşıyorum bunu. Yıl sonu geliyor, maaşımız ona göre artıyor. Onların da kendine göre hesabı kitabı vardır, ne diyelim? Ama benim hissettiğim enflasyon çok farklı.”
İnternet fiyatlarına bu yıl zam gelip gelmeyeceği sorusunu yanıtlayan Halil Nadir Teberci, şu ifadeleri kullandı:
“Bu yıl sonunda bildiğim kadarıyla toptan bir artış olacağı için o yönde çalışmalar var. Maalesef altyapı konusunda sabit internette tek işletmeci var. Toptan fiyattan zam gelirse, ki yapacaklar gibi duruyor, bu oran da mayıs-haziran gibi oluşur. Yüzde 50’leri bulur diye düşünüyorum.”
Yorum yaz