Sputnik’e konuşan diplomat, Türkiye'nin Batı'nın Ukrayna'daki çatışmaya bir çözüm bulmak için müzakere etmeye henüz istekli olmadığını vurgularken, durumun çıkmaza girme riski taşıdığının altını çizdi.
Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmaların çözülebileceği umuduyla arabuluculuk faaliyetlerini yoğun şekilde sürdürdüğü hatırlatan Türk diplomat, “Ancak ne yazık ki Batılı ortakların bir çözüme hazır olduğunu henüz göremedik. Mevcut durum bir çıkmaza dönüşme riski taşıyor. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan barış sürecinin kaybedeninin olmadığını defalarca söyledi. Bu çatışmanın çözülebileceği umuduyla arabuluculuk çabalarımızı sürdürüyoruz” ifadelerini kullandı.
Türk yetkili, İstanbul barış müzakereleri çerçevesindeki görüşmelerin yeniden başlamasının süreci ileriye taşıyabileceğine inandıklarına vurgu yaparken, “Bu süreç ateşkese katkıda bulunacaktır. Ancak şu ana kadar ne yazık ki tarafların istekli olduğunu da göremiyoruz” diye ekledi.
‘Rusya sözünü söylemezse barış olmaz’
14 Ocak’ta İsviçre'nin Davos kentinde dördüncüsü düzenlenen ve Ukrayna lideri Zelenskiy’in sunduğu ‘Barış Formülü’ konulu 83 ülkeyi temsil eden ulusal güvenlik danışmanları düzeyindeki zirvede bir sonuç çıkmazken, zirvede konuşan İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis, Rusya'nın da Ukrayna'daki barış sürecine dahil edilmesi gerektiğini itiraf etmişti.
Cassis, görüşmelere Moskova'nın da dahil edilmesi için hazırlıkların sürdüğünü belirtirken, bu konuda büyük olasılıkla diğer devletlerin arabuluculuğuna ihtiyaç duyulacağını da ekledi.
İsviçre Dışişleri Bakanı, ‘Rusya olmadan’ herhangi bir barış konferansı düzenlemenin mümkün olmadığına değindiği konuşmasında, “Öyle ya da böyle Rusya'yı bu sürece dahil etmenin bir yolunu bulmalıyız. Rusya sözünü söylemezse barış olmaz” ifadesini kullandı.
Peskov, 'Rusyasız' barış planına ait müzakerelerde sonuç alınamayacağını yineledi
Ukrayna'nın Rusya ile savaşı sona erdirmek için Kiev'in şartlarını ortaya koyan 10 maddelik barış planının Davos'ta ele alınmasına yönelik gazetecilerin sorularını yanıtlayan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ukrayna'nın sunduğu ve Davos'ta görüşülen barış planının Rusyasız sonuç vermeyeceğini belirterek, "Bizim katılımımız olmadan elbette her türlü istişare yapılabilir ancak herhangi bir sonuç alınma ihtimali yoktur" dedi.
Rusya'nın bu tür istişarelere yönelik yaklaşımını daha önce birçok defa dile getirdiklerine işaret eden Peskov, "Bu süreçlerin, herhangi belirli bir sonuca ulaşmayı hedefleyememesinin açık bir nedeni var; biz katılmıyoruz. Bizim (Rusya) katılımımız olmadan, herhangi bir müzakerenin herhangi bir sonuca ulaşma olasılığı yoktur" diye konuştu.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in önerdiği barış formülü formatında 2023 yılında üç toplantı gerçekleştirilirken, bunlardan sonuncusu 28-29 Ekim 2023 tarihlerinde Malta'da yapılmıştı.
Zelenskiy'in barış formülü
Zelenskiy, Kasım 2022 ortasında G20 Zirvesi katılımcılarına video konferans bağlantısı aracılığıyla yaptığı konuşmada, Moskova'nın pozisyonunu dikkate almayan sözde 10 maddelik bir barış planı ortaya koymuş, Rus Silahlı Kuvvetlerinin Kırım dahil olmak üzere 1991 sınırlarından tamamen çekilmesini ileri sürmüştü.
Zelenskiy, önerisinde, radyasyon ve nükleer güvenliği, gıda güvenliği, enerji güvenliği, tüm mahkumların ve sürgün edilenlerin serbest bırakılması, BM Şartı'nın uygulanması, toprak bütünlüğü ve dünya düzeninin sağlanması, Rus birliklerinin geri çekilmesi ve çatışmaların sona erdirilmesi, adaletin iadesi, ekolojik sorunların önlenmesi, gerginliğin engellenmesi ve tarafların savaşın sona erdiğini teyit eden bir belge imzalaması gibi başlıklar kullandı.
Zelenskiy’in önerdiği plana göre referandum sonrası Rusya’ya ait olan Donetsk, Lugansk, Zaporojye, Herson ve Kırım’ın Ukrayna topraklarına yeniden geri kazandırılması teklif ediliyor.
Zelenskiy, aynı zamanda ülkesinin NATO’ya üyeliği hedeflediğinin altını çiziyor.
Zirvede bulunan liderlere seslenen Zelenskiy, G20'yi birkaç kez ‘G19’ olarak adlandırdı ve Rusya'nın bundan "dışlanması gerektiğini" ima etti.
Barış formülüne göre Rusya’nın Karadeniz ve Azak Denizi'ndeki münhasır ekonomik bölgenin kontrolünün Ukrayna'ya iade edilmesi de istenirken, Zelenskiy’in planını değerlendiren Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Kiev'in barışçıl çözüme ilişkin açıklamalarının mevcut gerçekler dikkate alınmadan yapıldığının altını çizmişti.