Ukrayna yönetimin yıllarca izin vermediği Kırım yarımadasında Simferopol’deki merkez caminin inşaatı 2017 yılından başladı. Tesisin işletmeye alınması 2019 olarak planlandı, ancak koronavirüs pandemisi ve inşaat malzemeleri tedarikindeki kesintiler de dahil olmak üzere çalışmalar defalarca ertelendi. Caminin inşası kasım ayında tamamlandı ve ilk Cuma namazı aralık ayında kılındı.
İki bölümden oluşan caminin, ilk bölümünü 37 metrekare boyutlarına ve 28 metre yüksekliğinde kubbeye sahip ana bina oluşturuyor. İkinci kısmı ise sütunlu ve şadırvanlı avlu. Caminin, her birisi 50 metre yükseklikte dört minaresi var. Caminin ana binası en az 3 bin kişi kapasitesinde.
Camii resmi açılışının 2024 yılının ilk aylarında yapılması planlanıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’de katılması öngörülen açılışla ilgili Kırım Cumhuriyeti lideri Sergey Aksenov, “Caminin açılışı görkemli ve geniş çaplı kılmak için büyük ülkemizin diğer cumhuriyetlerinden de din adamlarını davet etmek istiyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
‘Cumhurbaşkanı Erdoğan da davet edilecek’
Rusya Devlet Başkanı Putin'in Türkiye ziyaretinde önemli başlıklardan bir tanesinin Kırım Cuma camisinin olduğunu belirten Kırım Kalkınma Vakfı Başkanı Ünver Sel şunları söyle:
“Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, görev süresi boyunca uzun yıllardır Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte çokça defa görüşme gerçekleştirdi. İki lider arasındaki bağın bir mevkidaşlıktan öte olduğunu herkes biliyor. Sayın Erdoğan ile yakın ve tabir-i caizse dostça ilişkileri olan Sayın Putin, daha geçen günlerde Gazze hususunda kendisine atıfta bulunarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bölgede barışın sağlanması ve çatışmaların sonlandırılması için her şeyi yapan bir lider olarak tanımladı. Dolayısıyla Ukrayna’daki krizde de Türkiye’nin bir rolü olacaktır. Kaldı ki Türkiye, geçmişte her iki ülkenin heyetlerini İstanbul’da toplayarak barışa katkıda bulunmak için adım atan ilk ülkelerden birisi oldu. Türkiye, her ne kadar NATO üyesi bir ülke olsa da diğerlerine göre bağımsız bir diplomasi yeteneğine sahiptir. Bir de Kırım’da inşaatı artık sona eren ve ibadete açılan Büyük Cuma Camii var. Bildiğiniz gibi Sayın Vladimir Putin, Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ı Kırım’da yeni inşa edilen Büyük Cuma Camisi’nin açılış törenine çağırdı. Biz de Kasım ayında yarımadaya yaptığımız ziyaret sırasında camiye uğrayarak süreci kendi gözümüzle inceleme fırsatını yakaladık. Hali hazırda devam eden Özel Askeri Operasyon’un sonlanmasının ardından Kırım’daki bu güzel caminin açılışında Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kırım Cumhuriyeti yerel yetkilileri, Kırım'daki Kırım Tatar nüfus gibi ben de Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın açılış töreninde olmasını isterim.”
‘Tüm malzemeler Türkiye'den karşılandı’
Kırım Cami’ni bölge insanı için önemine de değinen Ünver Sel “Kırım’da yapılan bu önemli mimari kalıcı eserin tüm malzemelerinin Türkiye’den karşılanması, Simferopol Akmescit şehrinin en müstesna yerinde yapılmış olması beni oldukça etkiledi. Diğer taraftan Cami ile bütünleştirilerek aydın din adamı geleneğinin sürdürülecek olması müjdesini gördüm. Büyük Katedral Cuma Camii Osmanlı ve Anadolu mimarisinin özelliğini taşıması, Kırım'ın çok dinli, çok mezhepli, çok kültürlü; Müslüman. Hristiyan Ortodoks ve Musevi ibadethaneleri içinde yer alması ayrı anlam taşımaktadır. İlahi dinlerin ortak mesajı Tanrının yarattığı yeryüzünde tüm insanlığın barış ve huzur içinde yaşamasına yöneliktir. Yine tüm ilahi dinlerin öldürmeyeceksin emri insan canının kutsallığının teminatıdır. Günümüzde Gazze’de ayırt edilmeksizin sivil insanların ve binlerce masum çocuğun seri şekilde öldürülmesi yüce Tanrının ilahi emrini hiçe saymak ve ona başkaldırmaktır. Açılışı gerçekleştirilecek Kırım’ın Simferopol Akmescit şehrinde inşa edilen Büyük Cuma Camii Yüce Allaha adanmış olması nedeniyle, Tanrının barış içinde yaşanmasına dair arzusunu da yerine getirmektir. Cami, cem olunan toplanılan yer anlamındadır. Cuma ise Müslüman bireylerin bir araya gelerek haftalık ibadetlerini yerine getirmelerinden dolayı toplantı demektir. Güzel dünyamızı yok etmek isteyen küresel emperyalist güçlere karşı bir direnç merkezi ve bir aydınlanma havzasıdır” ifadelerini kullandı.