Türk savunma ve hava sanayii, 2023 yılının ilk 11 ayında 4.8 milyar dolar ihracat ile rekor kırdı. Yıl sonuna kadar ihracat rakamının 5 milyar doları geçeceği tahmin ediliyor.
Savunma sanayiinde bu yıla özellikle ASELSAN ve ROKETSAN tarafından yapılan modernizasyonlar, yeni elektronik harp sistemleri, TCG Anadolu, SİHA ve amfibi hücum gemisi ile Milli Muharip Uçak Kaan damgasını vurdu.
İhracat rakamları geçen yılın üzerine çıkmışken, dört Türk şirketi, dünyadaki en büyük savunma sanayii şirketleri listesinde ilk yüze girmeyi başardı.
Sputnik Türkiye, 2023 yılında savunma sanayiinde gerçekleşen önemli gelişmeleri derledi:
9 Ocak
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yapılan yatırımlar sonucunda savunma sanayisinin yüzde 80 yerli üretime geçtiğini açıkladı.
21 Ocak
İspanyol Navantia firmasıyla imzalanan sözleşme kapsamında Sedef Tersanesi'nde inşa edilen amfibi hücum, SİHA ve helikopter gemisi TCG Anadolu'nun geçici teslim töreni gerçekleştirildi.
26 Ocak
Roketsan, M60A3 tanklarının modernizasyonu kapsamında otomatik doldurucuya sahip 105mm MZK Taret geliştirdi. MZK Tareti ile M60A3 tanklarının ağırlığı azaltıldı.
27 Ocak
Batu Güç Grubu'nun Altay tankı için geliştirdiği yerli motor ilk kez çalıştırıldı.
30 Ocak
Güney Koreli SNT Heavy Industries şirketi ile BMC arasında, ALTAY Tankı’nda kullanılacak 1500 beygirlik otomatik şanzımanın tedariki için sözleşme imzalandı. Almanya’nın ambargosu sebebiyle Altay ana muharebe tankı, 2018’den beri seri üretime geçememişti.
2 Şubat
TUSAŞ tarafından geliştirilen ilk jet motorlu hafif taarruz uçağı Hürjet'in motor çalıştırma denemesi başarıyla gerçekleştirildi.
Türk Donanması’nın envanterinde aktif hizmette bulunan 4 adet Gür sınıfı denizaltı için yerli ve milli imkanlarla geliştirilen Milli Sualtı Savaş Yönetim Sistemi ve AKYA torpido entegrasyonu için TÜBİTAK BİLGEM ile sözleşme imzalandı.
15 Şubat
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı bünyesinde, “Milli Muharip Uçak Grup Başkanlığı” kuruldu. Grubun sadece Milli Muharip Uçak Projesi’ne odaklanacağı açıklandı.
4 Mart
TCG Anadolu amfibi hücum ve SİHA gemisi, Türk Deniz Kuvvetleri'ne resmen devredildi. TCG Anadolu, savunma amaçlı gemisavar ve uçaksavar füzelerinin yanı sıra, güvertesinde 10'dan fazla SİHA ve helikopter taşıma kapasitesine sahip. Öte yandan TCG Anadolu, hangarında çıkarma gemileri yahut daha fazla SİHA ve helikopter taşıyabildiği açıklandı.
16 Mart
Türkiye'nin parasını ödediği halde ABD tarafından F-35 projesinden çıkarılmasından sonra hız kazanan Milli Muharip Uçak, ilk kez motor çalıştırdı. F110 motorunu kullanan prototip, pistte ilerleyerek taksi testini başarıyla gerçekleştirdi.
27 Mart
Katlanabilen kanat yapısıyla TCG Anadolu'da kullanılmak üzere geliştirilen Bayraktar TB3 Siha sisteminin prototipi ilk kez görüntülendi. TB3, TCG Anadolu'nun güvertesinden kalkış ve iniş yaparak hem gözetleme, hem taarruz görevleri icra edebilecek.
30 Mart
31 Mart
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından başlatılan proje kapsamında geliştirilen ALKAR 120mm Havan Silah Sistemi monteli VURAN Zırhlı Havan Atıcı araçlar, Jandarma Genel Komutanlığı'na teslim edildi. Otomatik havan sistemi ile teçhiz edilen Vuran araçları, mobil havan yeteneği ile Jandarma'nın terörle mücadelesinde ateş destek gücünü artırmayı hedefliyor.
6 Nisan
MİLGEM projesi kapsamında İstif sınıfı fırkateynlerin ikinci, üçüncü ve dördüncü gemileri için imzalar atıldı. Üç geminin üç ayrı tersanede inşa edileceği ve 36 ay içinde envantere gireceği bildirildi.
10 Nisan
TCG Anadolu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da katıldığı törenle resmen hizmete girdi. TCG Anadolu, bu gelişmeyle dünyanın ilk SİHA gemisi olarak hizmete girmiş oldu.
15 Nisan
Türkiye'nin ilk yerli ve milli gözetleme uydusu İMECE uzaya fırlatıldı. ÜBİTAK UZAY uçuş tarafından geliştirilen gözlem uydusu İMECE'nin beş yıllık hizmet ömrü boyunca hem savunma hem de afet yönetiminde görev alacağı ifade edildi.
Roketsan Balistik Koruma Merkezi, Altay ana muharebe tankı için yeni nesil hibrit zırh geliştirdi. ROKETSAN'ın yeni zırhının Altay tankının testlerinde kullanılacağı açıklandı.
19 Nisan
25 Nisan
TUSAŞ'ın geliştirdiği Türk yapımı ilk jet motorlu uçak HÜRJET, ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi. HÜRJET'in savaş pilotları için eğitim uçağı ve aynı zamanda hafif taarruz görevlerinde kullanılacağı ifade edildi.
12 Mayıs
ASELSAN ve ROKETSAN tarafından geliştirilen yerli ve milli uzun menzilli hava savunma sistemi Siper'in son test atışı başarıyla gerçekleştirildi.
13 Mayıs
ASELSAN'ın geliştirdiği ileri teknoloji Yakın Hava Savunma Sistemi GÖKDENİZ'in, MİLGEM-5 projesi kapsamında fabrika kabul testleri tamamlandı. GÖKDENİZ, hem gemisavar füzelerini, hem helikopterleri, hem uçakları, hem İHA'ları hem de gerekirse su üstü araçları vurabilecek şekilde tasarlandı.
21 Mayıs
Kosova Güvenlik Gücü'ne Roketsan OMTAS tanksavar füzesi, BMC Vuran taktik tekerlekli zırhlı araç, ASELSAN ALKAR 120mm otomatik havan sistemi ve MKE PMT-76 makineli tüfek ihracatı gerçekleştirildi.
23 Mayıs
Türkiye'nin yerli balistik füzesi Tayfun'un 2. test atışı Rize-Artvin Havalimanı'ndan başarıyla gerçekleştirildi. 561 kilometre menzile sahip Tayfun füzesinin, bilhassa Doğu Akdeniz ve Ege'de güç dengelerini değiştireceği belirtildi.
1 Haziran
TCG Anadolu, diğer savaş gemileriyle birlikte Aksaz Deniz Üssü açıklarındaki ilk kez bir tatbikatta yer aldı. TCG Anadolu’dan helikopterler ve çıkarma gemileri ile karaya asker çıkarılan bu manevralarda, amfibi hücum kapasitesine ilişkin bu talimlerin görüntüleri de yayınlandı.
16 Haziran
Roketsan’ın 105mm MZK taretleri ile modernize ettiği M60A3 tanklarının Türk Silahlı Kuvvetleri’ne teslimatı başladı. Modernizasyon işlemi ile tankın ağırlığı bir buçuk ton azaldı. Roketsan’ın geliştirdiği MZK taretleri ayrıca reaktif zırh ve otomatik doldurucu gibi yüksek teknolojiler sayesinde M60A3 tanklarının harp kabiliyetini artırdı.
20 Haziran
İSTİF Sınıfı Fırkateyn Projesi kapsamında inşa edilen TCG İstanbul Fırkateyni, limandan ayrıldı ve deniz testlerine başladı. MİLGEM projesi kapsamında inşa edilen TCG İstanbul’a entegre edilen, Roketsan'ın geliştirdiği Milli Dikey Atım Lançer Sistemi MİDLAS ilk kez görüntülendi.
26 Haziran
Türkiye'nin uzun menzilli hava ve füze savunma sistemi Siper Ürün-2’nin ilk test atışı başarıyla gerçekleştirildi. Siper Ürün-2 olarak adlandırılan bu yeni Siper sistemi, önceki versiyonuna göre daha uzun menzile sahip olmasıyla dikkat çekti.
5 Temmuz
Koluman Otomotiv Endüstri A.Ş. tarafından üretilen 8x8 zırhlı konteyner taşıyıcı Derman, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne teslim edildi.
14 Temmuz
Orta Afrika ülkesi Çad'ın sipariş ettiği 3 Hürkuş uçağı ve 2 ANKA SİHA teslim edildi.
26 Temmuz
TUSAŞ tarafından geliştirilen ANKA SİHA'ların, Kazakistan'daki testleri başladı. Testlerin 2024'te kadar süreceği aktarılırken, Kazak yetkililerin ANKA SİHA alımı konusunda istekli olduğu belirtildi.
27 Temmuz
TUSAŞ'ın ana yükleniciliğinde yürütülecek F-16 Blok-30 ve F-16 Blok 40/50 için modernizasyon projesinin imzaları resmen atıldı. Yapılacak ÖZGÜR-2 modernizasyon projesi kapsamında F-16'ların yeni radarlar, hava telsizleri ve modern mühimmatlarla donatılarak, Viper modellerinden daha kabiliyetli hale getirilmesinin öngörüldüğü açıklandı.
ASELSAN, Türk Kara Kuvvetleri için geliştirilen dört yeni elektronik harp sistemini ve insansız kara aracını, Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda tanıttı. Tanıtılan elektronik harp sistemlerinden Ejderha'nın bir takım sinyaller ile hedeflerini etkisiz hale getirebildiği belirtilirken, Sökmen elektronik harp sisteminin de dinleme-kestirme alanında yüksek kabiliyetlere sahip olduğu ifade edildi.
GÖKTUĞ Projesi kapsamında TÜBİTAK-SAGE tarafından geliştirilen GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN havadan havaya füzelerin tedariki için sözleşme imzalandı. Muadili Amerikan AIM-9X füzelerinden daha süratli ve etkili olan Bozdoğan füzelerinin, hava üstünlüğü açısından F-16 savaş uçaklarının kabiliyetlerini artıracağı ifade edildi.
7 Ağustos
Savunma sanayisinde dünyada ilk 100'e giren Türk şirketlerinin sayısı dörde yükseldi. ASELSAN 47'inci sırada yer alırken, onu TUSAŞ, ROKETSAN ve Askeri Fabrika ve Tersane İşletme A.Ş. (ASFAT) izledi.
15 Ağustos
Roketsan ile STM arasında Türk Deniz Kuvvetleri emrindeki 11 platforma ATMACA gemisavar füze sistemlerinin entegre edilmesine ilişkin sözleşme imzalandı.
31 Ağustos
BMC, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne Yeni Nesil FIRTINA Obüsü teslimatı gerçekleştirildi. Toplam sekiz adet obüsün TSK'ya teslim edildiği bildirildi.
5 Eylül
Roketsan tarafından geliştirilen KARAOK güdümlü tanksavar füzesi, Malezya'ya ihraç edildi. Malezya'nın en az 108 füze satın alacağı bildirildi.
13 Eylül
Roketsan yapımı milli gemisavar füzesi ATMACA'nın ilk seri üretim teslimatları, Türk Deniz Kuvvetleri’ne gerçekleştirildi.
29 Eylül
Milli Muharip Uçak KAAN'ın mekanik testlerinde önemli bir gelişme yaşandı. TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, Milli Muharip Uçak'ın fırlatma koltuğunun ilk testi başarıyla geçtiğini belirtti.
4 Ekim
Türkiye’nin ilk insanlı jet motorlu uçağı HÜRJET'in after burner ve pas geçme testleri başarıyla gerçekleştirildi. Hem eğitim hem de hafif taarruz uçağı olarak kullanılacak HÜRJET’in, 2025’te envantere girmesi planlanıyor.
13 Ekim
BMC tarafından geliştirilen VURAN taktik tekerlekli zırhlı araç, Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihraç edildi.
15 Ekim
Makine Kimya Endüstrisi tarafından geliştirilen Milli Deniz Topu'nun ilk teslimatı, Açık Deniz Karakol Gemisi için yapıldı. 76/62 milimetre olan Milli Deniz Topu, Türk Deniz Kuvvetleri'ni alanında dışa bağımlılıktan kurtarmayı hedefliyor. Dakikada 80 atım yapabilen Milli Deniz Topu, su üstü hedeflere karşı 20 kilometreye kadar etkili.
27 Ekim
Katlanabilir kanatlarıyla TCG Anadolu'da kullanılması beklenen TB3 SİHA ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi. Orta irtifalı yüksek dayanıklılığa sahip TB3 SİHA'nın 280 kilo mühimmat taşıyabileceği, yaklaşık iki bin kilometre mesafeye kadar uçabileceği ve birçok çeşit füzeyi kullanabileceği kaydedildi.
19 Kasım
ASELSAN tarafından yürütülen Helikopter Elektronik Harp Sistemi projesi kapsamında, TSK envanterindeki Eurocopter AS532-Cougar helikopterleri için prototip entegrasyon ve test kabulü tamamlandı. ASELSAN'ıng eliştirdiği Helikopter Elektronik Harp Sistemi, tehditleri tespit edip uygun tedbirleri uygulayarak hava araçlarına ileri düzey güvenlik sağlıyor.
23 Kasım
ASELSAN, geliştirdiği YENER Mayın/El Yapımı Patlayıcı Tespit araçlarını, SERHAT Seyyar Havan Tespit radarlarını ve NEFER Kuleli Zırhlı Muharebe araçlarını, Türk Kara Kuvvetleri'ne teslim etti.
25 Kasım
Türk savunma sanayisine yönelik Batı ülkelerinin uyguladığı yaptırımlardan sonra başlatılan proje kapsamında ASELSAN tarafından geliştirilen ASELFLIR-500 yüksek çözünürlüklü elektro-optik keşif, gözetleme ve hedefleme sistemi için seri üretim tarihi açıklandı. Testleri başarıyla tamamlayan ASELFLIR-500'ün Şubat 2024'te seri üretime geçeceği ve Türk SİHA'larının göklerdeki gözü olacağı, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklandı.
2 Aralık
Türk savunma ve havacılık sanayii sektörünün 2023 ocak ve kasım ayları arasında toplam 4,8 milyar dolarlık ihracat yaparak rekor kırdığı açıklandı. Sektörün ihracatının yıl sonuna dek beş milyar doları aşması bekleniyor.
13 Aralık
ROKETSAN tarafından modernize edilen Leopard 2A4-T1 ana muharebe tankları, ilk kez köprü ve şnorkel ile nehir geçişi yaparken görüntülendi. Modernize edilen tankların, tatbikatı başarıyla tamamladığı ifade edilirken, talimlerde FNSS tarafından milli imkanlarla geliştirilen SAMUR Seyyar Yüzücü Hücum Köprüsü kullanıldığı açıklandı.
16 Aralık
Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, Milli Muharip Uçak KAAN'ın ilk test uçuşunu 27 Aralık'ta gerçekleştireceğini duyurdu. Türk yapımı 5'inci nesil savaş uçağı Milli Muharip Uçak KAAN'ın, üst seviye gizlilik teknolojisi ile F-35'e muadil olması hedefleniyor.
27 Aralık
Milli Muharip Uçak KAAN’ın ilk uçuş tarihi ertelendi.
28 Aralık
TUSAŞ tarafından geliştirilen ANKA-3 insansız savaş uçağının ilk uçuşu başarıyla gerçekleştirildi. Gizlilik teknolojisiyle donatılan ANKA-3'ün, yüksek yük taşıma kapasitesi ile 40 bin fite kadar çıkarak görev yapabileceği ve en az 10 saat havada kalabileceği ifade edildi.