İspanyol Sosyalist İşçi Partisi binası yakınlarında son beş gecede dördüncü kez toplanan yaklaşık 7 bin kişi, İspanyol hükümetinin 2017'de bölgenin İspanya'dan yasadışı ayrılma girişimine ve ardından çıkan olaylara karışan yüzlerce Katalanı serbest bırakma planını protesto etti.
Sanchez'in af teklifinin Katalan partilerin kesin olmayan genel seçim sonuçlarının ardından hükümeti desteklemeleri karşılığında yapıldığı belirtildi. Sanchez görüşmeleri referandumun ardından Belçika’ya sürgüne giden ayrılıkçı Katalan siyasetçi Carles Puigdemont'un Junts adını taşıyan siyasi partisiyle yürütüyor.
Bariyerleri aşmaya çalışan protestocuları geri püskürtmek için plastik mermi kullanan çevik kuvvet polisine şişeler ve işaret fişekleri atıldığı belirtilirken bazı göstericilerin gözaltına alındığı görüldü. Polisin biber gazı kullandığı protestolarda 29’u polis memuru olmak üzere 36 kişi hafif yaralanırken 6 kişinin de gözaltına alındığı açıklandı.
Sanchez şiddet içeren protestoların kendilerini yıkmayacağını belirterek Katalan bağımsızlık yanlısı partilere af teklif ederek yeni bir görev dönemi için siyasi destek sağlama çabasının İspanya'ya 'sosyal ilerleme ve uyum' getireceğini vurguladı.
Muhafazakar ve aşırı sağcı muhalefet liderleri şiddet olaylarından Sanchez'i sorumlu tutarken yaşanan şiddet olaylarının ardından Halk Partisi lideri Alberto Nunez Feijoo sokaklardaki öfkeden Sanchez'in sorumlu olduğunu söyledi ancak protestocuların işleri geri dönülemez bir noktaya taşımaması gerektiğini de sözlerine ekledi.
VOX partisinin lideri Santiago Abascal ise Sanchez hükümetini Katalan 'terörizmini' affetmeyi planlamakla ve İçişleri Bakanı Fernando Grande-Marlaska'yı da "Pazartesi günü barışçıl protestoculara ateş açılması ve gaz sıkılması için siyasi emir vermekle" suçladı.
Krizin sebebi ne?
Tartışmalı af konusu, Halk Partisi'nin İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'ni az bir farkla geçtiği Temmuz ayındaki sonuçsuz genel seçimlerin ardından ortaya çıktı. Ancak Halk Partisi'nin hükümet kurmak için gerekli desteği toplayamaması, Sanchez ve İspanya Sol İttifak Partisi müttefiklerinin hükümet kurabilme ihtimalleri ortaya çıktı. Ancak bunu sadece bağımsızlık yanlısı iki ana Katalan partisi olan Katalan Cumhuriyetçi Solu ve Junts partilerinin desteğiyle yapabilecekleri belirtildi.
Her iki Katalan partisi de İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin yeniden göreve gelmesini desteklemelerinin, Ekim 2017'de İspanya'dan ayrılma girişimine katılan yüzlerce kişi için af çıkarılması koşuluna bağlı olduğunu söyledi. Katalan Cumhuriyetçi Solu Sanchez'i destekleme konusunda anlaşmaya varmış olsa da Junts ile müzakerelerin hala sürüncemede olduğu ifade edildi.
Anlaşmanın bir arada yaşamayı teşvik edeceğini iddia eden Sanchez, partisinin ofisleri önündeki şiddetin, her ikisi de öneriyi şiddetle eleştiren Halk Partisi ve VOX tarafından kışkırtıldığını öne sürdü. Diğer partiler Sanchez'i iktarda kalmak için böyle bir yola başvurması sebebiyle eleştiriyor.
Halk Partisi şiddeti kınamasına ve protestoları ne organize ettiğini ne de protestolara katıldığını vurgulamasına rağmen, İspanyolların Sanchez'in 'başbakan olmaya devam etmek için pek çok kırmızı çizgiyi aşması' nedeniyle öfkeli olduğunu söyledi.
Eylül ayı ortasında yapılan bir ankette İspanyolların yüzde 70'inin affa karşı olduğu ortaya çıkmıştı.
Avrupa Komisyonu hükümetten af yasası hakkında bilgi istedi
Avrupa Komisyonu'nun Adaletten sorumlu Üyesi Didier Reynders, Pedro Sanchez'in göreve gelmesini sağlamak üzere İspanyol Sosyalist İşçi Partisi ve Junts tarafından müzakere edilen ve 'ciddi endişelerin dile getirildiği' af yasası konusunda görevdeki İspanyol hükümetinden ayrıntılı bilgi istedi.