Bakan Fidan’a göre Türkiye, barış anlaşmasına varılması halinde Filistin'e garantör ülke olarak hareket etmeye hazır. Peki Ankara'nın bu teklifi uygulanabilir mi?
Sputnik’e konuşan Rusya Uluslararası İlişkiler Konseyi uzmanı siyaset bilimci Kirill Semenov, Türkiye'nin garantörlük formülü önerisinin fizibilitesini değerlendirmek için öncelikle taraflara sağlanan garantilerin sağlanmasına yönelik mekanizmaların açıklığa kavuşturulması gerektiğine inanıyor.
Semenov, öneriyle ilgili değerlendirmesinde, “Filistin-İsrail'i gerilimindeki taraflar için Türkiye’nin ‘garantörlük sistemi oluşturma’ yönündeki önerisinin gerçekte ne ölçüde uygulanabilir olduğunu söylemek zor. Çünkü şu anda aynı güvenlik garantilerinin sağlanmasına yönelik mekanizmalar tam olarak belli değil” diye konuştu.
Her halükarda İsrail'in Filistin sorununu çözebilecek askeri mekanizmalara sahip olduğunu hatırlatan uzman, “Filistin'in potansiyel garantörleri eğer Türkiye ve diğer Ortadoğu devletleri ise, İsrail'in barış anlaşması hükümlerini ihlal etmesi halinde Filistin'e askeri destek sağlama imkânına sahip olacaklar mı? Bence asıl soru bu” ifadelerini kullandı.
Uzman, Türkiye'nin önerdiği garantörlük sisteminin ancak bu sistemin caydırıcı unsurlarla desteklenmesi halinde etkili olabileceğine inanırken, sözlerini şu şekilde sonlandırdı:
“Eğer oluşturulan garantörlük formülü, bazılarının Filistin-İsrail anlaşmasının garantörü olduğunu, diğerlerinin ise olmadığını belirten sıradan bir beyanname ise, o zaman böyle bir girişimin istikrarsızlığı ortadadır. Basitçe söylemek gerekirse, eğer Filistin'e yanlızca sözde güvenlik garantileri verilirse hiçbir yere varılamaz. Ancak garantör ülkeler oraya asker gönderir ve güvenlik garantileri ile ilgili sorumluluklarını askeri varlıklarıyla desteklerse, böylece Filistinlilerin İsrail'den gelecek yeni saldırılara ve aslında İsraillilerin çatışmanın yeni bir tırmanışına karşı korunmasını garanti ederlerse, o zaman böyle bir formül şüphesiz etkili olacaktır.”