Avrupa Birliği Sığınma Ajansı Avrupa’daki sığınmacıların durumunda ilişkin yıllık değerlendirme raporunu yayınladı. Raporda en dikkat çeken başlık “Sığınma prosedüründe çocuklar ve özel ihtiyaçları olan kişiler” başlığı oldu.
Raporda 2022 yılında AB ülkelerinde refakatsiz çocuklar tarafından yapılan sığınma başvuru sayısının 42 bin olduğu, bu rakamın 2016'dan bu yana en yüksek seviyeye olduğuna dikkat çekildi. Refakatsiz çocuk başvurularının neredeyse yarısının Afganlar (20 bin) ve Suriyeliler (10 bin) tarafından yapıldığı belirtildi. Refakatsiz çocuklar tarafından yapılan uluslararası koruma başvurularının en çoğu 13 bin başvuru ile Avusturya, 7 bin başvuru ile Almanya ve 4 bin 200 başvuru ile Hollanda'ya yapıldığı kaydedildi.
Raporda ayrıca 18 bin refakatsiz göçmen başvurusunun geri çekildiği, geri çekilen başvuruların yüzde 95 oranın 14 ila 17 yaş aralığındaki erkek çocuklarına ait olduğu belirtildi. Refakatsiz çocukların başvurularını geri çekme niyetlerini yetkili makamlara bildirmedikleri de kaydedildi. Bu tür geri çekilmelerin diğer AB ülkelerine doğru ikincil hareketlere işaret ettiği yorumu yapıldı.
‘Refakatsiz göçmenler suistimale çok açık’
Raporu Sputnik’e değerlendiren AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta şunları söyledi:
“İlk olarak refakatsiz göçmen çocukların neden ortaya çıktığına bakmak lazım. Hangi nedenlerle dünyada refakatsiz çocukların sayısı arttı, Avrupa’ya gitme talepleri var. Burada en önemli mesele; Ortadoğu'da yaşanan iç savaşlar, kavgalar, terör nedeni ile anne ve babası hayatını kaybetmiş çocuklar veya göçe zorlanmış insanların göç yolunda anne ve babalarını kaybetmeleri. Bunlar çocukların ortada ve refakatsiz kalmalarına neden oluyor. Bu yüz yıla baktığımızda refakatsiz çocuk sayısının en yüksek olduğu bir dönemdeyiz. Bu konu daha önce de tartışıldı. Gerek Avrupa Birliği, gerek Avrupa Komisyonu’nun, Birleşmiş Milletlerin gündeminde olan bir konu. Ama çok da suistimale açık bir konu. Sadece Avrupa’da tespit edilen rakamlara göre 100 bin kayıp ve refakatsiz çocuk var. Bunların bulunmasıyla ilgili veya bunlara vasi tayiniyle ilgili Avrupa'dan çok net bir bilgi elde edemedik. Burada en önemli tehlike bu refakatsiz çocukların insan kaçakçılığı yolu ile bir insan ticaretinde, organ ticaretinde, uyuşturucu kaçakçılığında, fuhuşta, vasıfsız insan gücü olarak kullanabilecekleri bir ortam var.”
‘Avantaj olarak görülen devşirme çocuklar dezavantaja dönüştü’
Refakatsiz göçmen çocuklar sorunun uluslararası boyutta ele alınması gerektiğini belirten Usta “Meselenin özünde artık çocukların kedi ülkelerinde, kendi anne babaları ile yaşayabilecekleri bir huzur ortamını oluşturmamız gerekiyor. Avrupa şunun farkına vardı. Önceden bir avantaj gibi gördükleri bu devşirme çocukları bir tehlike olarak görmeye başladılar. Bu raporda da bu konuya başlık açılmasının, bu konu üzerinden Avrupa'nın birtakım eleştirilere maruz tutulması ve Avrupa’nın buna cevap vermemesi ve sessizliği de çok dikkat çekici. Ajansın kendi tespitlerinde özellikle belli bir yaş grubundaki erkek çocukların başvurularının geri çektirilmiş olması, neden geri çektirildiği ve bunların nereye varmaya çalıştıkları ile ilgili açıklayıcı bir bilgi yok. Raporda sadece bir tespitten bahsediliyor. Bunların yeniden Avrupa’nın gündemine getirilmesi ve uluslararası örgütlerinde bu konuda bir çalışma yapması gerekiyor. Bu geri çektirmeyle, refakatsiz olarak görünen çocukların Avrupa'ya gidemedi ise nerede olduğu belirlenmeli. Bunlar terör örgütlerinin eline geçerek sınırlarımızda, Ortadoğu'da veya Afganistan’da farklı alanlarda ne amaçla kullanılabileceği bilinmiyor” uyarısını yaptı.
‘Batı ve Avrupa gerçekleri görmezden geliyor’
Refakatsiz çocuklar sorunun tüm dünyayı ilgilendirdiğine dikkat çeken Leyla Şahin Usta “Bu çocuklarının refakatçisi yoksa bu çocukların ve dünyanın geleceği ile ilgili çok önemli bir sorun. Kendi sınırlarından ve kendi içinden uzak tuttuğu sürece bunu sorun olarak görmeyen Avrupa ile mücadele ediyoruz. Kendi kabul etmediği, geri çektirdiği refakatsiz çocukların geleceğinin ne olacağı noktasında oturup bir kafa yormak ve çalışmak gerekiyor. Çünkü bu çocuklar maalesef sadece bu coğrafyanın değil bu dünyanın geleceği için daha sonrasında sorun oluşturabilecek bir yapının ve örgütlerin eline geçebilecek hazır bir insan kaynağı olarak görünüyor. Böyle görmeyip bu çocukların da bir insan olduğunu ve bu çocuklarında diğer çocuklar gibi eğitim almaya, her çocuğun gördüğü ilgili göremeye, bir aile sevgisine ve ilgisine muhtaç olduklarını kabul etmek gerekiyor. Bu gerçekleri Batı ve Avrupa görmezden gelir ise kendi sınırından kendi ülkesinden uzak tuttuğu bu gerçeklik daha sonra başlarına çok daha büyük bir sorun olarak çıkacaktır. Sadece o coğrafyaya mahkum edilmiş o insanları insan olarak görmemek gibi bir bakış açısı var batının orada ölen çocuk da olsa, kadın da olsa, masum insan da olsa, sivil de olsa umursamama politikasının sonuçlarını gördüğümüz düşünüyorum” değerlendirmesini yaptı.