Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un emeklilik yaşını 62'den 64'e çıkarma reformunu protestolarla grevleri umursamadan, parlamentoyu bay pas ederek yasalaştırmasının ardından, 'mezarda emeklilik' ruhu Almanya'nın üzerine de çöktü.
Rusya karşıtı yaptırımlar ve Ukrayna'ya milyarlarca euroluk yardımların körüklediği yüksek enflasyon-ekonomik durgunluk-toplumsal yoksullaşma döngüsüne giren Almanya'da bu ay 2024 bütçesi taslağı dolaşıma çıktı.
Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller, Hür Demokrat Parti (FDP) koalisyon hükümetinde Yeşiller'in savaş kışkırtıcısı politikalarına teslim olan SPD'li Başbakan Olaf Scholz, FDP'nin sosyal refah devleti ve sosyal yardımları tırpanlama politikaları karşısında da kollarını kaldırdı.
'Bu bütçe mali normale dönüşün başlangıcı'
Maliye Bakanı Christian Lindner'in sosyal harcamaları biçtiği bütçede askeri harcamalar patlama yaptı. Hükümetin önce Kovid pandemisi ve ardından Ukrayna gerekçesiyle Rusya yaptırımlarının tetiklediği enerji kriziyle başetmek için 4 yıldır büyük harcamalarından sonra 'bir dönüm noktasına' gelindiğini duyuran neoliberal FDP lideri, 2024 bütçe taslağını 'mali normale dönüşün başlangıcı' ilan etti.
Hükümet harcamalarında yüzde 6.4 kesinti
Geçen yıl 481.3, bu yıl 476.3 milyar euro tahsis edilen hükümet harcamalarını gelecek yıl yüzde 6.4 kesintiyle 445.7 milyar euroya indiren bütçe taslağı, Almanya'nın yıllık GSYİH'nin yalnızca yüzde 0.35'i kadar yeni borçlanmaya izin veren 'borç freniyle' uyumlu hale getirildi. Anayasal zorunluluk olan borç freni, pandemi döneminde askıya alınmıştı.
Mezarda emeklilik dayatması uvertürü
En derin kesintilere sosyal harcamalar uğrarken, FDP lideri, SPD'nin hediyesi erken emekliliği kaldırıp mezarda emekliliği dayatmak için nabız yoklamalarına da başladı.
Lindner, 'Baby Boomers kuşağının çoğunluğunun 2035'e kadar kademeli emekliye ayrılacağını, onların yerini doldurmanın zor olacağını, bu yüzden daha fazla insanın mümkün olduğu kadar uzun süre çalışmasını sağlamak gerektiğini' savundu. '63 yaşındaki bir kişinin emekli maaşının finanse edilmemesi gerektiğinde' ısrar ederek, 63 yaşında alınan emekli maaşını 'nitelikli çalışanlar için işten ayrılma ikramiyesi' diye tasvir etti.
'Daha fazla çalışma saati lazım'
Maliye Bakanı, bazı ekonomistlerin ülkenin refah seviyesinin azalmaması için daha fazla çalışma saati taleplerine ilişkin şöyle konuştu:
"Neden insanların 63 yaşındaki emekliliklerini finanse etmek yerine daha uzun süre çalışmak istemeleri için teşvikler oluşturmuyoruz?"
'İşgücü piyasası için uygun milyonlarca atıl insan'
'Daha fazla kadını, yaşlıyı ve sosyal yardım alan kişiyi işe sokmak için çaba gösterilmesini' isteyen Lindner, şunları söyledi:
"Teorik olarak işgücü piyasası için uygun olan, ancak sosyal yardımlarla yaşayan milyonlarca insan var. Bu insanları en az bir mini veya midi işle işgücü piyasasına girmeye teşvik etmeliyiz."
Haftada 4 çalışma gününe ret
Lindner, Almanya'da haftada 4 çalışma günü önerilerini ise reddederek, "Uzun vadede sosyal seviyemizi ve çevresel standartlarımızı finanse etmemize yardımcı olmaz" dedi.
2031'den itibaren ancak 67 yaşında emeklilik
Almanya'da halihazırda 65 olan emeklilik yaşı, kademeli olarak 67 yaşına yükseltiliyor. 2031 yılından itibaren çalışanlar ancak 67 yaşında emeklilik hakkı kazanabilecek. Emekli olmak için en az 5 yıl emeklilik primi yatırmak gerekiyor. 63 yaşında tam maaşlı emekli olma hakkı ise 1953 yılı öncesi doğanlar için getirilen istisnai bir düzenleme. Daha az emekli maaşı alma karşılığı erken emekliliğe izin veren düzenleme de var.
Patronlara kalsa 70 yaşına yükseltilecek
İşveren örgütleri ve endüstri grupları ise emeklilik yaşının 70'e yükseltilmesini talep ediyor.
Hükümetin kurdurduğu bir uzmanlar komisyonu da 'emeklilik sisteminde reform yapılmazsa, emekli maaşlarının 2040 yılına kadar devlet bütçesinin yüzde 44'ünü tüketeceği' uyarısını yaptı. Dolayısıyla Scholz hükümeti, Almanları erken emekli olmaktan caydırmaya çalışıyor.
'Devlet her şeyi parayla çözemez'
Lindner, sosyal harcama kesintilerinin çok ileri gittiği yönündeki eleştirilere karşı planlarını savunurken "Devlet her şeyi parayla çözemez" dedi. Gelgelelim 2024 bütçe taslağında sadece askeri harcamalara iltimas geçildi.
Askeri harcamalara 51.8 milyar euro
Gelecek yıl 1.7 milyar artarak yaklaşık 51.8 milyar euroya çıkacak askeri harcamalar, yine de savunma bakanının talep ettiğinin altında.
NATO hedefini tutturmak için gözlerini kararttılar
Almanya, uzun zaman yakalamaya kalkışmadığı GSYİH'nin yüzde 2'sinin savunmaya harcanmasına yönelik NATO hedefine, Rusya'nın Ukrayna özel harekatına başlamasının ardından Alman ordusunu modernize etmek için kurulan 100 milyar euroluk özel fonun yardımıyla gelecek yıl ulaşmayı planlıyor. Berlin, 2030'a dek düzenli bütçesi aracılığıyla istikrarlı şekilde hedefi tutturmayı amaçlıyor.
Savunma hariç tüm bakanlıklar için büyük harcama kesintileri içeren 2024 bütçe taslağının nihai halinin aralık ayında parlamentoda onaylanması bekleniyor.